1

Lex agraria del 111 [Baebia?]. ....tribuni plebi* plebem iure* rogarunt plebesque iure* scivit...tribus....principium fuit, pro tribu Q. Fabius Q. f. primus scivit. Qui* ager publicus* populi Romani* in terram Italiam P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, extra eum agrum, qui* ager ex lege plebive* scito, quod C. Sempronius Ti. f. tribunus plebi* rogavit, exceptum cavitumve est ne* divideretur...

2

...quem quisque de eo agro loco ex lege plebive* scito vetus possesor sibi* agrum locum sumpsit reliquitve. Quod non modus maior siet, quam quantum unum hominem ex lege plebive* scito sibi* sumere relinquereve licuit qui* ager publicus populi Romani* in terra Italia P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, extra eum agrum, qui* ager ex lege plebive* scito, quod C. Sempronius Ti. f. tr. pl. rogavit exceptum cavitumve est ne* divideretur....

3

....quem agrum locum cuique* de eo agro loco ex lege plebive* scito IIIvir sortito civi* Romano dedit adsignavit, quod non in eo agro loco est, quod ultra....

4

.... qui* ager publicus populi Romani* in terra Italia P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, extra eum agrum, qui* ager ex lege plebive* scito quod C. Sempronius Ti. f. tr. pl. rogavit, exceptum cavitumve est ne* divideretur, de eo agro loco qui* ager locus ei, qui* agrum privatum in publicum commutavit, pro eo agro loco a IIIviro datus commutatus redditus est qui* ager publicus populi Romani* in terra Italia P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, extra eum agrum, qui* ager ex lege plebive* scito, quod C. Sempronius Ti. f. tr. pl. rogavit, exceptum cavitumve est ne* divideretur...

5

...quod eius quisque agri loci* publici* in terra Italia, quod eius extra urbem Romam est, quod eius in urbe oppido vico est, quod eius IIIvir dedit adsignavit, quod..

6

..tum cum haec lex rogabitur habebit possidebitve; ... qui* ager publicus populi Romani* in terra Italia P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, extra eum agrum, qui* ager ex lege plebive scito, quod C. Sempronius Ti. f. tr. pl. rogavit, exceptum cavitumve est ne* divideretur, quod cuique* de eo agro loco agri loci* aedificii*.....quibus..

7

..in terra....Italia IIIvir dedit adsignavit reliquit inve formas tabulasve retulit referive iussit*: ager locus aedificium omnis qui* supra scriptus est....extra eum agrum locum de quo supra exceptum cavitumve est, privatus esto..

8

..eiusque loci* agri aedificii emptio venditio ita, uti* ceterorum locorum agrorum aedificiorum privatorum est, esto censorque quicumque* erit facito, uti* is ager locus aedificium, qui* ex hace lege privatus factus est, ita, uti* ceteri agri loca aedificia privati, in censum referatur,.....deque eo agro loco aedificio eum, quoium is ager locus aedificium erit, eadem profiteri* iubeto, quae de ceteris* agris*

9

locis* aedificiis* quoium eorum quisque est profiteri* iusserit....est; neve* quis facito, quo, cuius* eum agrum locum aedificium possessionem* ex lege plebive* scito esse oportet oportebitve, eum agrum locum aedificium possessionem* minus oetatur fruatur habeat possideatque .....neve* quis de ea re ad senatum referto..

10

..neve* pro magistratu imperiove* sententiam dicito* neve* ferto, quo quis eorum, quoium eum agrum locum aedificium possessionem* ex lege plebive* scito esse oportet oportebitve......eum agrum locum aedificium possessionem* minus oetatur fruatur habeat possideatque quove possessio* invito, mortuove eo heredibus eius invitis* auferatur. Qui* ager publicus populi Romani* in terram Italiam P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit..

11

..quod eius IIIviri* agris* dandis* adsignandis* viasiis* vicanis*, qui* in terra Italia sunt, dederunt adsignaverunt reliquerunt: nequis* facito quo minus ei oetantur fruantur habeant possideantque, quod eius possesor.... ...agrum locum aedificium non abalienaverit, extra eum agrum...

12

....extraque eum agrum, quem ex h. l. venire dari reddive oportebit. Qui* ager locus aedificium ei, quem in viasiis* vicanisve ex senatus consulto esse oportet oportebitve, ita datus adsignatus relictusve est eritve....quo magis is ager locus aedificium privatus siet, quove magis censor, quicumque* erit, eum agrum locum in censum referat..

13

..quove magis is ager locus aliter, atque uti* est, siet, ex h. l. nihilum rogato. Qui* ager locus publicus populi Romani* in terra Italia P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, extra eum agrum, qui* ager ex lege plebive scito, quod C. Sempronius Ti. f. trib. pl. rogavit, exceptum cavitumve est ne* divideretur....extraque eum agrum, quem vetus possesor ex lege plebive* scito sibi* sumpsit reliquitve, quod non modus maior siet, quam quantum unum hominem sibi* sumere relinquereve licuit, si* quis tum cum haec lex rogabitur

14

agri colendi causa in eum agrum agri iugra non amplius xxx possidebit habebitve: is ager privatus esto. Qui* in agrum compascuom pecudes* maiores non plus x pascet, quaeque ex is* minus annum gnatae erunt postea quam gnatae erunt...quique* ibi* pecudes* minores non plus.... pascet, quaeque ex is* minus annum gnatae erunt post ea quam gnatae erunt: is pro iis pecudibus*..

15

..populo aut publicano vectigal scripturamve ne* debeto, neve* de ea re satis dato neve* solvito. ager publicus populi Romani*, qui* in Italia P. Mucio L. Calpurnio cos. fuit, eius agri IIIvir agris* dandis* adsignandis* ex lege plebive* scito sortito cui* civi* Romano agrum dedit adsignavit....quod eius agri neque is abalienavit abalienaveritve, neque heres eius abalienavit abalenaveritve cuive* ab eo hereditate testamento deditioneve obvenit quive* ab eorum quo emit,

16

qui* eorum de ea re ante eidus martias primas in ius* adierit ad eum, quem ex h. l. de eo agro ius dicere* oportebit, is de ea re ita ius dicito* decernitoque, uti* possessionem* secundum eum heredemve eius det, cui* sorti is ager datus adsignatusve fuerit, quod eius agri non abalienatum erit ita uti* supra scriptum est. ager publicus populi Romani* qui* in Italia P. Mucio L. Calpurnio cos. fuit, quod eius agri IIIvir a. d. a. veteri possesori prove vetere possessionem* dedit adsignavit reddidit, quodque eius agri IIIvir a. d. a. in urbe oppido vico dedit adsignavit reddidit,

17

quod eius agri neque is abalienavit abalienaveritve neque heres eius, cuive* ab eo hereditate testamento deditioneve obvenit, quive* ab eorum quo emit: qui* eorum de ea re ante eidus martias primas in ius* adierit ad eum, quem ex h. l. de eo agro ius dicere* oportebit, is de ea re ita ius dicito* decernitoque, uti* possessionem* secundum eum heredemve eius det....cui* is ager vetere prove vetere possesore datus adsignatusve redditusve fuerit, quive* agrum in urbe oppido vico acceperit..

18

... si* quis eorum, quorum ager supra scriptus est, ex possessione* vi eiectus est, quod eius is qui* eiectus est possederit, quod neque vi neque clam neque precario possederit ab eo, qui* eum ea possessione* vi eiecerit: quem ex h. l. de ea re ius* dicere* oportebit, si* is qui* ita eiectus est, ad eum de ea re in ius* adierit ante eidus martias, quae post h. l. rog. primae erunt, facito, uti* is, qui* ita vi eiectus est, in eam possessionem* unde vi eiectus est, restituatur.

19

qui* ager locus aedificium publicus populi Romani in terra Italia P. Muucio L. Calpurnio cos. fuit, quod eius ex lege plebive* scito exve h. l. privatum factum est eritve, pro eo agro loco aedificio proque scriptura pecoris, quod in eo agro pascitur, post quam vectigalia constiterint, quae post h. l. rogatam primum constiterint: ne* quis magistratus prove magistratu.....facito, quo quis populo aut publicano pecuniam* scripturam vectigalve det dareve debeat, neve* quis facito....

20

....quove quid ob eam rem populo aut publicano detur exsigaturve, neve* quis quid postea quam vectigalia consistent, quae post h. l. rog. primum constiterint, ob eos agros locos aedificia populo aut publicano dare debeat, neve* scripturam pecoris, quod in is* agris* pascetur, populo aut publicano dare debeat. Ager locus publicus populi Romani*, qui* in terra Italia P. Muucio, L. Calpurnio cos. fuit,...

21

...extra eum agrum, quem agrum L. Caecilius Cn. Domitius censores ante diem XI kalendas octobris oina quom agro, qui* trans curione est, locaverunt, qui* in eo agro loco civis Romanus sociumve nominisve Latini, quibus ex formula togatorum milites in terra Italia inperare solent,..... ...agrum locum publicum populi Romani* de sua possessione* vetus possesor prove vetere possesore dedit, quo in agro loco oppidum coloniave ex lege plebive* scito constitueretur deduceretur conlocaretur...

22

...quo in agro loco IIIvir id oppidum coloniamve ex lege plebive* scito constituit deduxitve conlocavitve; quem agrum locumve pro eo agro locove de eo agro loco, qui* publicus populi Romani* in terram Italiam P. Mucio L. Calpurnio cos. fuit....extra eum agrum locum, qui* ager locus ex lege plebive* scito, quod C. Sempronius Ti. f. tr. pl. rogavit exceptum* cavitumve est ne* divideretur,...

23

...IIIvir dedit reddidit adsignavit, eius cui* is ager datus redditus adsignatus erit cuive* ab eo heredive eius is ager locus testamento hereditati deditionive obvenit obveneritve, quive* ab eo emit emeritve, quive* ab emptore eius emit emeritve, is ager privatus esto. Qui* ager publicus populi Romani fuit, quem IIIvir de eo agro loco pro eo agro loco, quo coloniam deduxit* ita uti* supra scriptum est, agrum locum aedificium dedit reddidit adsignavit, qui* praetor consolve de eo agro ex h. l. ius* dicet*,

24

quo de eo agro ante eidus martias primas in ius* aditum erit, is de ea re ita ius* dicito* decernitoque, uti* possessionem* secundum eum heredemve eius det, cui* IIIvir eum agrum locum pro eo agro loco, quo coloniam deduxit, dedit reddidit adsignavitve; facitoque is praetor consolve, quo de ea re in ius* aditum erit, uti*.... ager locus qui* supra scriptus est, quod eius agri* loci* post h. l. rog. publicum populi* Romani* erit, extra eum agrum locum, qui* publico usui destinatus est vel publice locatus est, in eo agro qui* volet pascito..

25

..neve* is ager compascuos esto, neve* quis in eo agro agrum oqupatum habeto neve* defendito, quo minus qui* velit compascere liceat. Si* quis faxit*, quotiens faxit, in agri iugra singula L HS nummos....dare debeto ei, quicumque* id publicum fruendum redemptum comductumve habebit. Boves, equos, mulos, asinos...

26

...in eo agro loco, qui* post h. l. rog. publicus populi Romani* erit, pascere ad eum numerum pecudum, qui* numerus pecudum in h. l. scriptus est, liceto, neve* quid cui* ob eam rem vectigal neve* scripturam dare debeto. Quod quisque pecudes in callis* viasve publicas itineris causa induxerit ibique* paverit....pro eo pecore, quod eius in callibus viisve* publicis* pastum inpulsum itineris causa erit, nequid* populo neve* publicano dare debeto...

27

qui* ager publicus populi Rom. in terra Italia P. Mucio L. Calpurnio cos. fuit, de eo agro loco quem agrum locum populus ex publico in privatum commutavit, quo pro agro loco ex privato in publicum tantum modum agri loci* commutavit: is ager locus domnis* privatus ita, uti* cui* optuma lege privatus est, esto. Qui* ager ex privato in publicum commutatus est, quo pro agro tantus modus agri publici ex publico imprivatum commutatus est: de eo agro siremps lex esto, quansi* is ager P. Mucio L. Calpurnio cos. publicus fuisset. Qui* ager pro agro patrito ex publico in privatum commutatus est,....

28

...praetor consolve quanti agri patriti publicani publicum L. Caecilio Cn. Domitio censoribus redemptum habent, censoribus, quicumque* post hac factis* erunt, ei faciunto id publicum, si* volent, tantidem pro patrito redemptum habeant pro patrito supsignent. IIvirum, qui*......quae viae publicae per terram Italiam P. Mucio L. Calpurnio cos. fuerint, eas faciunto pateant vacuaeque sient...

29

.... quod cuique* ex h. l. ita, uti* supra scriptum est, in agris*, qui* in Italia sunt, qui* P. Mucio L. Calpurnio cos. publicis* populi Romani* fuerunt, civi* Romano facere licebit, item Latino peregrinoque, quibus M. Livio L. Calpurnio cos. in is* agris id facere.......ex lege plebive* scito exve foedere licuit, sed fraude sua facere liceto. quod ex h. l. ita, uti* supra scriptum est, in agris*, qui* supra scripti sunt, Latinum peregrinumque facere vel non facere oportebit...

30

...si* eorum quis quod eum ex h. l. facere oportuerit, non fecerit, quodve quis eorum h. l. prohibitus erit, fecerit: magistratus prove magistratu, quo de ea re in ius* aditum erit, quod ex h. l. petetur, item iudicium iudicem recuperatoresve ei, qui* ex h. l. petet, et in eum facito ita det, uti* ei et in eum iudicium iudicem recuperatoresve ex h. l. dare oporteret, si* quis de ea re iudicium petisset, quod civem Romanum contra h. l. fecisse diceret...

31

... si* qui* coloniis* sive* municipiis* sive* quae pro municipiis* coloniisve* sunt civium Romanorum nominisve Latini publice* deve senati sententia ager fruendus datus est, sive* qui* in trientabulis* est: qui* colone* municipesve* prove municipiis*... .....fruentur, quive* pro colonia municipiove* prove municipiis* fruentur quive* in trientabulis* fruentur...

32

...quod eius agri colone* municipesve* prove municipiis* habebunt quive* a colonia municipiove* prove municipiis* habebunt quodve eius agri is* in trientabulis* testamento hereditate deditione obvenit obveneritve, quibus ante h. l. rog. eum agrum locum conductum habere frui* possidere defendere licuit, extra eum agrum locum, quem ex h. l. ....venire dare reddive oportebit, id, uti* quicquid cuique* ante h. l. r. licuit, ita ei habere oeti frui* possidere defendere post h. l. rog. liceto...

33

.... qui* ager locus publicus populi Romani* in terra Italia P. Mucio L. Calpurnio cos. fuit, quod eius agri loci ex lege plebive* scito exve h. l. privatum factum est, ante eidus martias primas si* quid de eo agro loco ambigetur, consulis praetoris qui* quomque erit, de ea re iuris dictio, iudici iudicis recuperatorum datio esto...

34

...neve* magistratus prove magistratu de eo agro loco ius* dicito* neve* de eo agro decernito neve* iudicium neve* iudicem neve* recuperatores dato, nisi* consul praetorve. Quod vadimonium eius rei causa promissum erit, magistratus adpellati quo minus eius rei causa decernant, eius h. l. nihilum rogato. Quod iudicium iudex recuperatores dati erunt si* magistratus adpellati erunt, cui* eorum e re publica non esse videbitur, quo minus id impediat vel intercedat, eius hac lege nihilum rogato.

35

qui* ager locus post h. l. rog. publicus populi Romani in terra Italia erit, si* quid de eo agro loco ambigetur, consulis praetoris censoris quicumque* tum erit, de ea re iuris dictio, iudici iudicis recuperatorum datio esto ita uti* is* e re publica fideque sua videbitur esse.....neve* magistratus prove magistratu nisi* consul praetor censor de eo agro loco ius* dicito* neve* de eo agro decernito neve* iudicium neve* iudicem neve* recuperatores dato. Quod vadimonium eius rei causa promissum erit, magistratus adpellati, quo minus eius rei causa decernant, eius hac lege nihilum rogato.

36

quod iudicium iudex recuperatores dati erunt, si* magistratus adpellati erunt, cui* eorum id e re publica non esse videbitur, quo minus impediat vel intercedat, eius hace lege nihilum rogato. Quoi publicano ex h. l. pecunia* debebitur, ne* quis magistratus.. ....quid ob eam rem facito, quo quis pro agro minus aliterve scripturam vectigalve det, atque uti* ex h. l. dare debet debebitve....

37

...si* quid publicanus eius rei causa sibi deberi darive oportere dicat*, de ea re consul prove consule praetor prove praetore, quo in ius* adierint, in diebus X proximis*, quibus de ea re in ius* aditum erit,....recuperatores ex civibus L, qui* classis primae sient, XI dato; inde alternos dum taxat quaternos is qui* petet et is unde petetur, quos volent reiciant facito...

38

...qui* supererunt tres pluresve, eos primo quoque die de ea re iudicare iubeto, quae res soluta non siet inve iudicio non siet iudicatave non siet, quod eius praevaricationis causa.. ...vel per dolum malum petitorum patronorumve factum non siet. Si* maior pars eorum recuperatorum....

39

.... id sententia pronuntiato*, quod eius rei iudicandae* maxime* verum esse comperrit, facitoque......quod ita iudicatum* erit, se dolo malo uti* is, qui* iudicatus erit dare opertere, solvat...

40

... quas in leges plebive* scita de ea re, quod, qui* agrum publicum populi Romani ita habebit possidebit fruetur, uti* ex h. l. licebit, eum earum quae agrum, quem ita habebit, habere possidere frui* vetet; quasve in leges plebive* scita de ea re, quod earum quae ei, qui* agrum publicum populi Romani aliter habebit possidebit fruetur, quam ex h. l. licebit, eum agrum, quem ita habebit, habere possidere frui* permittat, is, qui* earum legum plebive* scitorum quo iurare iubetur iubebitur, non iuraverit: ei poena multa remissa esto...

41

...neve* ei ob eam rem magistratum quem minus petere capere gerere habereque liceto, neve* quid ei ea res fraudi esto. si quae lex plebeve scitum est, quae magistratum, quem ex h. l. de aliqua re decernere oportet, de ea re decernere vetet, is magistratus de ea re nihilo minus decernito..

42

...quaeque eis legibus plebive scitis facere quis prohibetur, quod quem eorum haec lex facere iubebit, ea omnia ei sed fraude, sua facere liceto, inque eas leges plebive* scita de ea re, quod ex h. l. .....non decernere aliterve decernere oportebit, sed fraude sua ne* iurato, neve* ei ea res fraudi multae poenaeve esto....

43

...tus est, dedit adsignavitve, quemve agrum locum de eo agro loco......ex lege plebive* scito, quod m. baebius trib. pleb. IIIvir coloniae deducendae rogavit.

44

....datum adsignatum esse fuiseve iudicaverit*, uti* in h. l. scriptum est, qui* l........ extra eum agrum locum, qui* ager locus in ea centuria supsiciuove .....

45

....extraque eum agrum locum, quem ex h. l. colone* eive qui* in colone* numero scripti* sunt obtinebunt.....oportet oportebitve, quod eius agri loci* cuique* emptum est, ..

46

...neve* magis manceps praevides praediaque soluti sunto: eaque nomina mancupum....quaestor, qui* aerarium provinciam optinebit in tablis* publicis* scripta habeto...

47

...ne* qui de magistratu Romano emit, is pro eo agro loco pecuniam* neve* praevides neve* praedia populo dato........neve* de ea re quis ob eam rem, quod praes factus est, populo obligatus esto...

48

...qui* ob eum agrum locum manceps praesve factus est, quodque praedium ob eam rem in publico obligatum est...qui* ager locus in Africa est, qui* Romae publice...

49

....eius esto, isque ager locus privatus vectigalisque u.......tus erit; quod eius agri loci* extra terra Italia est ..

50

.....socium nominisve Latini, quibus ex formula togatorum milites in terra Italia inperare solent, eis populis*.....ve agrum locum quicumque* habebit possidebit fruetur...

51

....eiusve rei procurandae causa erit, in eum agrum locum, inmittito.....se dolo malo. qui* ager locus in Africa est, quod eius agri...

52

....habeat possideat fruaturque item, uti* si* is ager locus publice.... IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, in biduo proximo*, quo factus creatusve erit, edicito..

53

..in diebus XXV proximis*, quibus id edictum erit .....datum adsignatum siet, idque quom profitebitur cognitores..

54

....mum emptor siet ab eo cuius* hominis privati* eius agri venditio fuerit...L. Calpurnio cos. facta siet, quod eius postea neque ipse neque...

55

... praefectus milesve in provinciam erit...colono eive, qui* in colone* numero scriptus est, datus adsignatus est, quodve eius.....ag...

56

...uti* curator eius profiteatur, item uti*.... ex eo edicto, uti* is, qui* ab bonorum emptore magistro curatoreve emerit,...

57

...si* quem quid edicto IIviri* ex h. l. profiteri oportuerit, quod edicto IIviri* professus ex h. l. non erit,....ei eum agrum locum neve* emptum neve* adsignatum esse neve* fuise iudicato. q...

58

...do, ei civi* Romano tantundem modum agri loci.... qui* ager publice non veniit*, dare reddere commutareve liceto. iivir, qui* ex h. l. factus creatusve erit...

59

...de eis agris* ita rationem inito, itaque h. .... et, neve* unius hominis nomine, cui* ex lege Rubria quae fuit colono eive, qui* in colone* numero scriptus est, agrum, qui* in Africa est, dare oportuit licuitve..

60

..data adsignata fuise iudicato; neve* unius hominis nomine, cui* ..... colono eive, qui* in colone* numero scriptus est, agrum qui* in Africa est, dare oportuit licuitve, amplius iugera cc in singulos homines data adsignata esse fuiseve iudicato..

61

..neve* maiorem numerum in Africa hominum in coloniam coloniasve deductum esse fuiseve iudicato quam quantum numerum ex lege Rubria quae fuit ..... a IIIviris coloniae deducendae in africa hominum in coloniam coloniasve deduci oportuit licuitve. IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit ..

62

.. re Rom .... agri .....datus adsignatus.....quod eius agri ex h. l. adiudicari* licebit, quod ita comperietur, id ei heredive* eius adsignatum esse iudicato ...

63

..quod quandoque eius agri loci* ante kal. i .....cui* emptum est ab eo, cuius* eius agri loci* hominus privati venditio fuit tum, quom is eum agrum locum emit, qui* ...

64

...et eum agrum locum, quem ita emit emerit, planum faciet feceritve emptum esse, quem agrum locum neque ipse neque heres eius, neque cui* is heres erit abalienaverit, quod eius agri loci* ita planum factum erit, IIvir ita ....

65

....dato reddito, quod is emptum habuerit quod eius publice non veniit*. Item IIvir, si* is ager locus, qui* ei emptus fuerit, publice veniit*, tantundem modum agri loci* de eo agro loco, qui* ager locus in Africa, est, qui* publice non veniit*, ei qui* ita emptum habuerit, dato reddito ....

66

... quique* ager locus ita ex h. l. datus redditus erit, ei, cuius* ex h. l. factus erit, hs nummo i emptus esto, isque ager locus privatus vectigalisque ita, uti* in h. l. supra scriptum est, esto. quoi colono eive, qui* in colone* numero scriptus est, ager locus in ea centuria supsiciuove de eo agro, qui* ager in Africa est, datus adsignatus est, quae centuria quodve supsiciuom Romae publice veniit* venieritve...

67

...si quid eius agri IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, ei colono heredive* eius minus adiudicaverit, tum tantundem modum agri loci* pro eo agro loco de eo agro loco, qui* ager locus in Africa est, quod eius publice non veniit*, ei heredive* eius IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, reddito. quoi colono eive, qui* in colone* numero scriptus est fuitve, ager in ea centuria

68

supsiciuove de eo agro, qui* in Africa est, datus adsignatus est, quae centuria quodve supsiciuom Romae publice veniit* venieritve, si quid eius agri IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, ei qui* ab eo colono heredeve eius emit habuitve minus adiudicaverit, tum tantundem modum agri ei, quem ita emise habuiseve comperietur, heredive* eius de agro, qui* ager in Africa est, pro eo agro IIvir reddito cuique* ita reddiderit, ei adsignatum fuisse iudicato. Quoi agrum de eo agro, qui* ager in Africa est, qui* colono eive, qui* in colone* numero scriptus est fuitve, datus adsignatus est, magistratus Romae publice vendiderit..

69

..siquid* eius agri IIvir qui* ex h. l. factus creatusve erit ei, cui* ita emptum esse comperietur, emptorive eius pro curatoreve eius heredive cuius* eorum minus adiudicaverit: tum tantundem modum agri ei, cui* ita emptum esse comperietur, emptorive eius pro curatoreve eius heredive cuius* eorum de eo agro, qui* ager in Africa est, pro eo agro iivir reddito; cui* ita reddiderit, ei adsignatum

70

fuisse iudicato. Quantae quis pecuniae* ab populo mercassitur quam pecuniam* qui agrum locum publicum in Africa emerunt emerintve pro eo agro loco populo dare debent debebuntve, ...quod eius pecuniae* adsignatum discriptum adsignatumve in tabulis* publicis* est eritve: tantam pecuniam* populo ex eidibus martis, quae, post ea quam vectigalia consistent, quae post h. l. r. primum consistent, primae erunt, inferto.

71

Quam pecuniam* qui* agrum locum publicum in Africa emit emeritve pro eo agro loco populo dare debet debebitve, ab eo qui* eam pecuniam* ab populo mercassitur ex eidibus martis eisdem exigito....neve* quis eam pecuniam* propiore die exigito, atque utique* in h. l. scriptum est; neve*, quod pecuniae* ob eam rem propiore die exactum erit, atque utique* in h. l. scriptum est, is qui* pecuniam* populo dare debebit ei, qui* eo nomine ab populo mercassitur, ob eam rem pecuniam* ei ne* minus solvito..

72

..planum fiat; neve* quis magistratus neve* pro magistratu facito neve* quis senator decernito, quo ea pecunia*, quae pro agris* locis* aedificiis*, qui* supra scripti sunt, populo debetur debebiturve, aliter exsigatur atque utique* in h. l. scriptum est. qui* agrum locum publicum in Africa emit emeritve ...

73

.... si* ea pecunia*, quam eo nomine populo debet debebitve, in diebus... proximis*, quibus is ager locus Romae publice veniit* venierit, populo soluta non erit: is pro eo agro loco in diebus CXX proximis* earum summarum nomine quae supra scriptae sunt, arbitratu praetoris, qui* inter cives* tum Romae ius* dicet*, satis supsignato. Praetor, qui* inter cives* Romae ius* dicet*...

74

...nisi* praedium ante ea ob eum agrum locum in publico obligatum erit in publicumve praes datus erit, agrum locum, quo pro agro loco satis ex h. l. arbitratu praetoris supsignatum non erit, pecunia* praesenti vendito. Qui*...

75

... qui* ager locus in Africa est, qui* Romae publice veniit* venieritve, quod eius agri locei, qui* populis* liberis* in Africa sunt, qui* eorum in ameicitiam populi Romani* bello poenicio proximo* manserunt, quive* ad imperatorem populi Romani* bello Poenicio proximo* ex hostibus perfugerunt, quibus propterea ager datus adsignatus est de senati sententia, eorum quisque habuerunt,...

76

...pro eo agro loco IIvir in diebus... proximis*, quibus IIvir ex h. l. factus creatusve erit, facito, quantum agri loci cuiusque* in populi liberei* inve eo agro loco, qui* ager locus perfugis datus adsignatusve est, civis* Romani* ex h. l. factum erit, quo pro agro loco ager locus civi* Romano ex h. l.

77

commutatus redditusve non erit, tantundem modum agri loci cuique* populo libero* perfugisve* det adsignetve...... IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, is in diebus CL proximis* quibus factus creatusve erit, facito, quando XVIrei, qui* ex lege Livia facti* createive sunt fueruntve, eis hominibus agrum in Africa dederunt adsignaveruntve, quos stipendium

78

pro eo agro populo Romano pendere oportet, si* quid eius agri ex h. l. civis* Romani* esse oportet oportebitve,.....de agro, qui* publicus populi Romani* in Africa est, tantundem, quantum de agro stipendiario ex h. l. civis* Romani* esse oportet oportebitve, is stipendiaris* det adsignetve idque in formas publicas facito uti* referatur ita uti* e re publica fideque ei esse videbitur. IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, is facito in diebus CCL proximis*, quibus h. l. populus plebesve iuserit,

79

uti* extra eum agrum locum, qui* ex lege Rubria quae fuit colono eive, qui* in colone* numero scriptus est, datus adsignatus est.....quo pro agro loco ager locus commutatus redditusve non erit; extraque eum agrum, qui* ager intra finis populorum liberorum* Uticensium Hadrumetinorum Tampsitanorum Leptitanorum Aquillitanorum Usalitanorum Teudalensium, quom in ameicitiam populi* Romani proximum*

80

venerunt, fuit; extraque eum agrum locum, qui* ager locus eis hominibus, qui* ad imperatorem populi Romani bello Poenicio proximo* ex hostibus perfugerunt,.......datus adsignatusve est de senati sententia; extraque eum agrum, qui* ager ex h. l. privatus factus erit, quo pro agro loco ager locus redditus commutatusve non erit; extraque eum agrum locum, quem IIvir ex h. l. stipendiariis* dederit adsignaverit, quod eius ex h. l. in formam publicam rellatum

81

erit; extraque eum agrum, quem agrum......P. Cornelius imperator liberis* regis Massinissae dedit, habereve fruive* iussit*; extraque eum agrum locum ubi* oppodum Chartago fuit quondam; extraque eum agrum locum, quem XVIrei, qui* ex lege Livia facti* createive fuerunt, Uticensibus reliquerunt adsignaverunt: ceterum

82

agrum omnem, qui* in Africa est, qui* de eo agro vectigal decumas scripturamve pro pecore populo aut publicano dare debebunt, qui* ager eis ex h. l. datus redditus commutatus erit, habeant possideant fruanturve et pro eo agro loco vectigal decumas scripturamve, quod post h. l. fruetur, populo aut publicano dent.... quicumque* de eo agro vectigal decumas scripturamve pro pecore ex lege Sempronia dare non soliti* sunt, qui* ager eis ex h. l. datus redditus commutatus erit, qui* eorum eum agrum habebit possidebit frueturve: pro eo agro loco ne* vectigal neve* decumas neve* scripturam, quod post h. l. r. fruetur, dare debeto.

83

quem agrum locum populus Romanus ex h. l. locabit, quem agrum locum Latinus peregrinusve ex h. l. possidebit, is de eo agro loco.........vectigal decumas scripturam populo aut publicano item dare debeto, uti* pro eo agro loco, quem agrum locum populus Romanus ex h. l. locabit, quem agrum locum civis* Romanus ex h. l. possidebit, dare oportebit. praetor, cuius* arbitratu pro agro loco, qui* Romae publice venierit, ex h. l.

84

satis supsignari oportet.....praedia emptoris ter tanti invito eo qui* dabit accipito, facitoque, qui* ex h. l. praedia dederit, uti* ei satis supsignetur neve* quis quid faxit, quo minus ex h. l. praedium quicumque* velit supsignet pecuniamve* solvat praesque, quicumque* ex h. l. fieri volet, fiat.

85

quantum vectigal decumas scripturamve pecoris eum, qui* agrum locum aedificium in Africa possidebit,.......qui* ager locus populorum liberorum*, perfugarum non fuerit, pro eo agro aedificio locoque ex lege dicta, quam L. Caecilius Cn. Domitius censores agri aedificii loci vectigalibusve publicis* fruendis* locandis* vendundis* legem dixerunt*, publicano dare oportuit:

86

tantundem post h. l. rog. qui* agrum locum aedificium in Africa possidet possidebit,.....publicano vectigal decumas scripturamque pecoris dare debeto, neve* amplius ea aliubive* aliterve dare debeto, pecusque* ne* aliter aliisve* legibus in eo agro pascito. Quae vectigalia in Africa publica populi Romani sunt, quae L. Caecilius Cn. Domitius censores fruenda

87

locaverunt vendideruntve, quicumque* magistratus post h. l. rog. ea vectigalia locabit vendetve, quominus publicano eam legem dicat....quo plus populo dare debeat solvatque, eius h. l. nihilum rogato. Magistratus prove magistratu, quive* pro eo imperio* iudicio potestateve erit,.......quicumque*, quae publica populi Romani in Africa sunt eruntve, vectigalia fruenda locabit vendetve, quom ea vectigalia fruenda locabit vendetve,

88

ne* eis vectigalibus legem dicito*, quo invitis* iis*, qui* eum agrum possidebunt, publicano quid facere liceat,......quod ei non licuit facere ex lege dicta, quam L. Caecilius Cn. Domitius cens., quom eorum agrorum vectigalia fruenda locaverunt vendideruntve......eis agris legem dixerunt*; neve* quod in eis agris pecus* pascetur, scripturae pecoris legem dicito*, quo invitis* is*, qui* eum agrum possidebunt,

89

aliter pascatur quam pastum est ex lege dicta, quam L. Caecilius Cn. Domitius censores, quom eorum agrorum vectigalia fruenda locaverunt vendideruntve, legem dixerunt*. Quae vectigalia fruenda in Africa Cn. Paperius cos. vendidit locavitve, quominus ea lege sient pareantque, quam legem Cn. Paperius cos. eis vendundis* locandis* dixit*, eius h. l. nihilum rogato. Qui* ager in Africa est,.......quae viae in eo agro ante quam Cartago capta est fuerunt: eae omnes publicae sunto limitesque inter centurias......

90

IIvir, qui* ex h. l. factus creatusve erit, si* apud eum, cui* ager in Africa adsignatus est, eum agrum professus erit, ei eum agrum, quem agrum in eo numero agri professus erit, quo in numero eum agrum, quem is, cui* adsignatus est, professus erit, profiteri non oportuit,.....ne* dato neve* reddito neve* adiudicato. Qui* eam rem ita indicio fuerit, ei eius agri, quod is indicio eius,

91

qui* eam rem ita indicaverit, in eo numero agri, quo non oportuit, professus esse iudicatus erit,.....partem..... magistratus, qui de ea re iudicaverit, dato adsignato. Quibuscum transactum est, uti* bona, quae habuisent, agrumque, qui* eis publice adsignatus esset, haberent possiderent fruerentur, eis......quantus modus agri de eo agro, qui* eis publice datus adsignatus fuit, publice veniit*, tantundem modum

92

agri de eo agro, qui* publicus populi Romani in Africa est, qui* ager publice non veniit*,......magistratus commutato. Qui* in Africa agrum possessionemve* agrive possessionisve* superficium habet possidetve fruiturve*, quem agrum possessionemve* cuiusve* agri possessionisve* superficium quaestor praetorve publice vendiderit....ob eum agrum locum possessionem* agrive superficium scripturam pecoris ne* dato neve*

93

vectigal solvito... is ager ex senatus consulto datus adsignatus est, ei agrei, qui* supra scripti* sunt, possessionesque*, ea omnia eorum hominum..... dum magistratus quo de ea re in ius* aditum erit, ita de ea re iudicium det, uti* de ea re in h. l. scriptum est, neve* ......

94

os comportent, quibus ex h. l. ager locus datus redditus commutatus adsignatus est.....agrum locum ex h. l. dari reddi adsignari......eum agrum locum civis* Romanus .....

95

qui fructus in eo agro loco nati* erunt quodque in eo agro loco vine* oleive fiet, quae messis vindemiaque P. Cornelio L. Calpurnio cos. posteave fiet......eos fructus ..... qui* eum agrum tum...

96

.. qui* ex h. l. IIvir factus creatusve erit, is in diebus..... proximis*, quibus ex h. l. IIvir factus creatusve erit, agrum locum, qui* Corinthiorum fuit.......extra eum agrum locum..

97

...agrum locum, quem ex h. l. venire oportebit, omnem metiundum terminosque statui curato.....eum agrum...

98

...opusque locato eique operi* diem dicito*, ubi* perfectum siet; facitoque...

99

...quod eius agri loci aedifici cuique* emptum erit, is eius pecuniae, quam......

100

manceps praevidesque ne* magis soluti* sunto; eaque nomina mancupum praevidum is quaestor, qui* aerarium provinciam optinebit, in tabulis* publicis* scripta habeto..

101

...ab ipsis heredibusque eorum persequtio esto. Qui* ager locus aedificium..

102

..populo dare damnas esto. Praetor prove praetore, quo de ea re in ius* aditum erit...

103

..i venerit n......ii*

104

......possessiones*.....

105

.....pli...........