Minuciorum sententia inter Genuates et Viturios dicta
Судебное решение Минуциев
(117 г. до н. э.)
Латинский текст: The Roman Law Library.
Сканы: CIL V, p. II, 7749, Dessau 5946.
Фотография надписи.
3. Судебное решение Минуциев (117 г. до н. э.)
Квинт и Марк Минуции, сыновья Квинта Руфа, по поводу тяжбы между Генуатами и [Лангенами] Витуриями [жителями Кастелла] провели следствие и совместно вынесли заключение, кто и по какому закону владеет землей и каковы были, по их словам, границы [этих земель]. Они приказали провести эти границы и поставить межевые знаки. Когда это было сделано, Минуции приказали [Генуатам и Витуриям] явиться в Рим. В Риме они вынесли решение, согласно сенатскому постановлению, в иды декабря, в консульство Л. Цецилия сына Квинта и Кв. Муция сына Квинта.
Земля, являющаяся частной землей в Кастелле Витуриев, которую они могут продавать или оставлять по наследству, не подлежит обложению… (Далее обозначено, как проходит граница частной и общественной земли Лангенов Витуриев)…
Кастелланы Лангены Витурии могут владеть и пользоваться той землей, которую мы считаем общественной. За эту землю Лангены Витурии пусть вносят подать в казну Генуи по 400 викториатов ежегодно. Если Лангены не будут вносить эти деньги и, по мнению Генуатов, не рассчитаются с ними и генуаты не дадут им отсрочки, чтобы как-нибудь иначе получить эти деньги, то тогда из того, что родится на этой земле, Лангены должны будут сдавать ежегодно в казну Генуатов
Quintus Marcus Minucieis Quinti filius Rufeis de controversieis inter Genuateis et Veiturios in re praesente cognoverunt et coram inter eos controvosias composeiverunt et qua lege agrum possiderent et qua fineis fierent dixserunt eos fineis facere terminosque statui iuserunt ubei ea facta essent Romam coram venire iouserunt Romae coram sententiam ex senati consulto dixerunt Eidibus Decembribus Lucio Caecilio Quinti filio Quinto Muucio Quinti filio consulibus qua ager privatus casteli Vituriorum est quem agrum eos vendere heredemque sequi licet is ager vectigalis nei siet Langatium fineis agri privati ab rivo infimo qui oritur ab fontei in Mannicelo ad flovium edem ibi terminus stat inde flovio suso vorsum in flovium Lemurim inde flovio Lemuri susum usque ad rivom Comberaneam inde rivo Comberanea susum usque ad comvalem Caeptiemam ibi termina duo stant circum viam Postumiam ex eis terminis recta regione in rivo Vendupale ex rivo Vindupale in flovium Neviascam inde dorsum flovio Neviasca in flovium Procoberam inde flovio Procoberam deorsum usque ad rivom Vinelascam infumum ibei terminus stat inde sursum rivo recto Vinelesca ibei terminus stat propter viam Postumiam inde alter trans viam Postumiam terminus stat ex eo termino quei stat trans viam Postumiam recta regione in fontem in Manicelum inde deorsum rivo quei oritur ab fonte en Manicelo ad terminum quei stat ad flovium Edem agri poplici quod Langenses posident hisce finis videntur esse ubi comfluont Edus et Procobera ibei terminus stat inde Ede flovio surso vorsum in montem Lemurino infumo ibei terminus stat inde sursum vorsum iugo recto monte Lemurino ibei terminus stat inde sursum iugo recto Lemurino ibi terminus stat in monte pro cavo inde sursum iugo recto in montem Lemurinum summum ibi terminus stat inde sursum iugo recto in castelum quei vocitatust Alianus ibei terminus stat inde sursum iugo recto in montem Ioventionem ibi terminus stat inde sursum iugo recto in montem Apeninum quei vocatur Boplo ibei terminus stat inde Apeninum iugo recto in montem Tuledonem ibei terminus stat inde deorsum iugo recto in flovium Veraglascam in montem Berigiemam infumo ibi terminus stat inde sursum iugo recto in montem Prenicum ibi terminus stat inde dorsum iugo recto in flovium Tulelascam ibi terminus stat inde sursum iugo recto Blustiemelo in montem Claxelum ibi terminus stat inde deorsum in fontem Lebriemelum ibi terminus stat inde recto rivo Eniseca in flovium Porcoberam ibi terminus stat inde deorsum in floviom Porcoberam ubei conflovont flovi Edus et Porcobera ibi terminus stat quem agrum poplicum iudicamus esse eum agrum castelanos Langenses Veiturios posidere fruique videtur oportere pro eo agro vectigal Langenses Veituris in poplicum Genuam dent in annos singulos victoriatos nummos CCCC sei Langenses eam pequniam non dabunt neque satis facient arbitratuu Genuatium quod per Genuenses mora non fiat suo setius eam pequniam acipiant tum quod in eo agro natum erit frumenti partem vicensumam vini partem sextam Langenses in poplicum Genuam dare debento in annos singolos quei intra eos fineis agrum posedet Genuas aut Viturius quei eorum posedeit Kalendis Sextilibus Lucio Caicilio Quinto Muucio consulibus eos ita posidere colereque liceat eis quei posidebunt vectigal Langensibus pro portione dent ita uti ceteri Langenses qui eorum in eo agro agrum posidebunt fruenturque praeter ea in eo agro ni quis posideto nisi de maiore parte Langensium Veituriorum sententia dum ne alium intro mitat nisi Genuatem aut Veiturium colendi causa quei eorum de maiore parte Langensium Veituriorum sententia ita non parebit is eum agrum nei habeto nive fruimino quei ager compascuos erit in eo agro quo minus pecus pascere Genuates Veituriosque liceat ita utei in cetera agro Genuati compascuo ni quis prohibeto nive quis vim facito neive prohibeto quo minus ex eo agro ligna materiamque sumant utanturque vectigal anni primi Kalendis Ianuariis secundis Veturis Langenses in poplicum Genuam dare debento quod ante Kalendas Ianuarias primas Langenses fructi sunt eruntque vectigal invitei dare nei debento prata quae fuerunt proxuma faenisicei Lucio Caecilio Quinto Muucio consulibus in agro poplico quem Vituries Langenses posident et quem Odiates et quem Dectunines et quem Cavaturineis et quem Mentovines posident ea prata invitis Langensibus et Odiatibus et Dectuninebus et Cavaturines et Mentovines quem quisque eorum agrum posidebit inviteis eis niquis sicet nive pascat nive fruatur sei Langueses aut Odiates aut Dectunines aut Cavaturines aut Mentovines malent in eo agro alia prata inmittere defendere sicare id uti facere liceat dum ne ampliorem modum pratorum habeant quam proxuma aestate habuerunt fructique sunt Vituries quei controvorsias Genuensium ob iniourias iudicati aut damnati sunt sei quis in vinculeis ob eas res est eos omneis solvei mittei leiberareique Genuenses videtur oportere ante Eidus Sextilis primas seiquoi de ea re iniquom videbitur esse ad nos adeant primo quoque die et ab omnibus controversis et bono publico liberentur? legati Moco Meticanio Meticoni filius Plaucus Pelianio Pelioni filius
Q M MINVCIEIS Q F RVFEIS DE CONTROVERSIEIS INTER GENVATEIS ET VEITVRIOS IN RE PRAESENTE COGNOVERVNT ET CORAM INTER EOS CONTROVOSIAS COMPOSEIVERVNT ET QVA LEGE AGRVM POSSIDERENT ET QVA FINEIS FIERENT DIXSERVNT EOS FINEIS FACERE TERMINOSQVE STATVI IVSERVNT VBEI EA FACTA ESSENT ROMAM CORAM VENIRE IOVSERVNT ROMAE CORAM SENTENTIAM EX SENATI CONSVLTO DIXERVNT EIDIB DECEMB L CAECILIO Q F Q MVVCIO Q F COS QVA AGER PRIVATVS CASTELI VITVRIORVM EST QVEM AGRVM EOS VENDERE HEREDEMQVE SEQVI LICET IS AGER VECTIGAL NEI SIET LANGATIVM FINEIS AGRI PRIVATI AB RIVO INFIMO QVI ORITVR AB FONTEI IN MANNICELO AD FLOVIVM EDEM IBI TERMINVS STAT INDE FLOVIO SVSO VORSVM IN FLOVIVM LEMVRIM INDE FLOVIO LEMVRI SVSVM VSQVE AD RIVOM COMBERANE INDE RIVO COMBERANEA SVSVM VSQVE AD COMVALEM CAEPTIEMAM IBI TERMINA DVO STANT CIRCVM VIAM POSTVMIAM EX EIS TERMINIS RECTA REGIONE IN RIVO VENDVPALE EX RIVO VINDVPALE IN FLOVIVM NEVIASCAM INDE DORSVM FLVIO NEVIASCA IN FLOVIVM PROCOBERAM INDE FLOVIO PROCOBERAM DEORSVM VSQVE AD RIVOM VINELASCAM INFVMVM IBEI TERMINVS STAT INDE SVRSVM RIVO RECTO VINELESCA IBEI TERMINVS STAT PROPTER VIAM POSTVMIAM INDE ALTER TRANS VIAM POSTVMIAM TERMINVS STAT EX EO TERMINO QVEI STAT TRANS VIAM POSTVMIAM RECTA REGIONE IN FONTEM IN MANICELVM INDE DEORSVM RIVO QVEI ORITVR AB FONTE EN MANICELO AD TERMINVM QVEI STAT AD FLOVIVM EDEM AGRI POPLICI QVOD LANGENSES POSIDENT HISCE FINIS VIDENTVR ESSE VBI COMFLVONT EDVS ET PROCOBERA IBEI TERMINVS STAT INDE EDE FLOVIO SVRS VORSVM IN MONTEM LEMVRINO INFVMO IBEI TERMINVS STAT INDE SVRSVM VORSVM IVGO RECTO MONTE LEMVRINO IBEI TERMINS STAT INDE SVSVM IVGO RECTO LEMVRINO IBI TERMINVS STAT IN MONTE PRO CAVO INDE SVRSVM IVGO RECTO IN MONTEM LEMVRINVM SVMMVM IBI TERMINVS STAT INDE SVRSVM IVGO RECTO IN CASTELVM QVEI VOCITATVST ALIANVS IBEI TERMINVS STAT INDE SVRSVM IVGO RECTO IN MONTEM IOVENTIONEM IBI TERMINVS STAT INDE SVRSVM IVGO RECTO IN MONTEM APENINVM QVEI VOCATVR BOPLO IBEI TERMINVS STAT INDE APENINVM IVGO RECTO IN MONTEM TVLEDONEM IBEI TERMINVS STAT INDE DEORSVM IVGO RECTO IN FLOVIVM VERAGLASCAM IN MONTEM BERIGIEMAM INFVMO IBI TERMINVS STAT INDE SVRSVM IVGO RECTO IN MONTEM PRENICVM IBI TERMINVS STAT INDE DORSVM IVGO RECTO IN FLOVIVM TVLELASCAM IBI TERMINVS STAT INDE SVRSVM IVGO RECTO BLVSTIEMELO IN MONTEM CLAXELVM IBI TERMINVS STAT INDE DEORSVM IN FONTEM LEBRIEMELVM IBI TERMINVS STAT INDE RECTO RIVO ENISECA IN FLOVIVM PORCOBERAM IBI TERMINVS STAT INDE DEORSVM IN FLOVIOM PORCOBERAM VBEI CONFLOVONT FLOVI EDVS ET PORCOBERA IBI TERMINVS STAT QVEM AGRVM POPLICVM IVDICAMVS ESSE EVM AGRVM CASTELANOS LANGENSES VEITVRIOS POSIDERE FRVIQVE VIDETVR OPORTERE PRO EO AGRO VECTIGAL LANGENSES VEITVRIS IN POPLICVM GENVAM DENT IN ANOS SINGVLOS VIC N CCCC SEI LANGENSES EAM PEQVNIAM NON DABVNT NEQVE SATIS FACIENT ARBITRATVV GENVATIVM QVOD PER GENVENSES MORA NON FIAT SVO SETIVS EAM PEQVNIAM ACIPIANT TVM QVOD IN EO AGRO NATVM ERIT FRVMENTI PARTEM VICENSVMAM VINI PARTEM SEXTAM LANGENSES IN POPLICVM GENVAM DARE DEBENTO IN ANNOS SINGOLOS QVEI INTRA EOS FINEIS AGRVM POSEDET GENVAS AVT VITVRIVS QVEI EORVM POSEDEIT K SEXTIL L CAICILIO Q MVVCIO COS EOS ITA POSIDERE COLEREQVE LICEAT EIS QVEI POSIDEBVNT VECTIGAL LANGENSIBVS PRO PORTIONE DENT ITA VTI CETERI LANGENSES QVI EORVM IN EO AGRO AGRVM POSIDEBVNT FRVENTVRQVE PRAETER EA IN EO AGRO NI QVIS POSIDETO NISI DE MAIORE PARTE LANGENSIVM VEITVRIORVM SENTENTIA DVM NE ALIVM INTRO MITAT NISI GENVATEM AVT VEITVRIVM COLENDI CAVSA QVEI EORVM DE MAIORE PARTE LANGENSIVM VEITVRIVM SENTENTIA ITA NON PAREBIT IS EVM AGRVM NEI HABETO NIVE FRVIMINO QVEI AGER COMPASCVOS ERIT IN EO AGRO QVO MINVS PECVS PASCERE GENVATES VEITVRIOSQVE LICEAT ITA VTEI IN CETERA AGRO GENVATI COMPASCVO NI QVIS PROHIBETO NIVE QVIS VIM FACITO NEIVE PROHIBETO QVO MINVS EX EO AGRO LIGNA MATERIAMQVE SVMANT VTANTVRQVE VECTIGAL ANNI PRIMI K IANVARIS SECVNDIS VETVRIS LANGENSES IN POPLICVM GENVAM DARE DEBENTO QVOD ANTE K IANVAR PRIMAS LANGENSES FRVCTI SVNT ERVNTQVE VECTIGAL INVITEI DARE NEI DEBENTO PRATA QVAE FVERVNT PROXVMA FAENISICEI L CAECILIO Q MVVCIO COS IN AGRO POPLICO QVEM VITVRIES LANGENSES POSIDENT ET QVEM ODIATES ET QVEM DECTVNINES ET QVEM CAVATVRINEIS ET QVEM MENTOVINES POSIDENT EA PRATA INVITIS LANGENSIBVS ET ODIATIBVS ET DECTVNINEBVS ET CAVATVRINES ET MENTOVINES QVEM QVISQVE EORVM AGRVM POSIDEBIT INVITEIS EIS NIQVIS SICET NIVE PASCAT NIVE FRVATVR SEI LANGVESES AVT ODIATES AVT DECTVNINES AVT CAVATVRINES AVT MENTOVINES MALENT IN EO AGRO ALIA PRATA INMITTERE DEFENDERE SICARE ID VTI FACERE LICEAT DVM NE AMPLIOREM MODVM PRATORVM HABEANT QVAM PROXVMA AESTATE HABVERVNT FRVCTIQVE SVNT VITVRIES QVEI CONTROVORSIAS GENVENSIVM OB INIOVRIAS IVDICATI AVT DAMNATI SVNT SEI QVIS IN VINCVLEIS OB EAS RES EST EOS OMNEIS SOLVEI MITTEI LEIBERIQVE GENVENSES VIDETVR OPORTERE ANTE EIDVS SEXTILIS PRIMAS SEIQVOI DE EA RE INIQVOM VIDEBITVR ESSE AD NOS ADEANT PRIMO QVOQVE DIE ET AB OMNIBVS CONTROVERSIS ET HONO PVBL LI LEG MOCO METICANIO METICONI F PLAVCVS PELIANI PELIONI F
ПРИМЕЧАНИЯ