Присяга на имя Августа
[6 марта 3 г. до н. э.]
Филологическое обозрение (журнал классической филологии и педагогики), т. XX, кн. 2. Москва, 1901. С. 159—179.
Греч. текст на http://epigraphy.packhum.org.
Dittenberger, Orientis Graeci Inscriptiones selectae, Vol. II. 1905
Хранится в Археологическом музее Стамбула, инв. № E1137-1.
Надпись читается так:
Клянусь Зевсом, Геей, Гелиосом, всеми богами и богинями и самим Августом, хранить верность Цезарю Августу, его детям и потомкам всю мою жизнь словом, делом и помышлением, считая (своими) друзьями тех, кого они будут считать (таковыми) и признавая врагами, кого они признают (за врагов). За их интересы (клянусь) не щадить ни тела, ни души, ни жизни, ни детей (своих), но всяческим образом за подобающее им выдерживать всякую опасность. Что бы я ни узнал или ни услышал враждебное им в речах, замыслах или деяниях, (клянусь) доносить и быть врагом тому, кто говорит, замышляет или делает что-либо из этого. Кого же они признают врагами, тех на суше и на море всяким(?) оружием и железом (клянусь) преследовать и карать.
Если бы я сделал что-нибудь противное этой (моей) присяге или несоответственно (тому), как я присягал; то я сам навожу проклятие на свое тело, и душу, и жизнь, и детей, и весь мой род и (обрекаю) свое добро на гибель и конечное уничтожение за все продолжение моего потомства и всех от меня происходящих; и пусть ни земля, ни море не примет тел моих (потомков) и от меня происходящих и пусть они не дают для них плодов.
По той же самой формуле присягнули и все жители в стране в храмах Августа при жертвенниках Августа.
Точно так же и Фаземониты, обитающие в городе, называемом ныне Неаполем, все принесли присягу в Августеуме при жертвеннике Августа.
1 | Ἀπὸ αὐτοκράτορος Καίσ[αρος θεοῦ υἱοῦ Σεβαστοῦ ὑπατεύ[οντος τὸ δωδέκατον, ἔτους τρίτου, π[ροτέραι νωνῶν Μαρτίων ἐν Γάνγροις ἐν .α..... δρ- |
5 | φλαγονία[ν καὶ τῶν πραγ]ματευομ[ένων πα- ρ’ αὐτοῖς Ῥ[ωμαίων]. Ὀμνύω Δία Γῆν Ἥλιον θεοὺς πάντα[ς καὶ πά- σας καὶ αὐτὸν τὸν Σεβασ[τ]ὸν εὐνοή[σειν Καί- |
10 | σαρι Σεβαστῶι καὶ τοῖς τ[έκ]νοις ἐγγό[νοις τε αὐτοῦ πάν[τ]α [τ]ὸν τοῦ [βίου?] χρόνον κ[αὶ λό- γωι [κ]αὶ ἔργωι καὶ γνώμη[ι, φί]λους ἡγού[μένος οὓς ἂν ἐκεῖνοι ἡγῶντα[ι], ἐχθρούς τε ν[ομίζων οὓς ἂν αὐτοὶ κρίνωσιν· ὑπέρ τε τῶν τ[ούτοις |
15 | διαφερόντων μήτε σώματος φείσεσ[θαι μή- τε ψυχῆς μήτε βίου μήτε τέκνων, ἀλ[λὰ παν- τὶ τρόπωι ὑπὲρ τῶ[ν] ἐκείνοις ἀνηκό[ντων πάντα κίνδυνον ὑπομενεῖν· ὅ τί τε ἂ[ν αἴσ- θωμαι ἢ ἀκούσω ὑπεναντίον τούτ[οις λε- |
20 | γόμενον ἢ βουλευόμενον ἢ πρασσό[μενον τοῦτο ἐγμηνύσειν τε καὶ ἐχθρὸν ἔσ[εσθαι τῶι λέγοντι ἢ βουλευομένωι ἢ πράσσο[ντί τι τού- των οὕς τε ἂν έκχθροὺς αὐτοὶ κρίν[ωσιν, τού- τους κατὰ γῆν καὶ θάλασσαν ὅπλο[ις πᾶσιν? |
25 | καὶ σιδήρωι διώξειν καὶ ἀμυνεῖσ[θαι. Ἐὰν δέ τι ὑπεναντίον τούτωι τ[ῶι ὅρκωι ποιήσω ἢ μὴ στοιχούντως καθὼ[ς ὤμο- σα, ἐπαρῶμαι αὐτός τε κατ’ ἐμοῦ καὶ σ[ώμα- τος τοῦ ἐμαυτοῦ καὶ ψυχῆς καὶ βίου κα[ὶ τέ- |
30 | κνων καὶ παντὸς τοῦ ἐμαυτοῦ γέν[ους καὶ συνφέροντος ἐξώλειαν καὶ παν[ώλει- αν μέχρι πάσης διαδοχῆς τῆς ἐ[μῆς καὶ τῶν ἐξ ἐμοῦ πάντων, καὶ μήτε σ[ώματα τὰ τῶν ἐμῶν ἢ ἐξ ἐμοῦ μήτε γῆ μ[ήτε θάλασ- |
35 | σα δέξαιτο μήτε καρποὺς ἐνέγ[κοι αὐτοῖς. Κατὰ τὰ αὐτὰ ὤμοσαν καὶ οἱ ἐ[ν τῆι χώραι πάντες ἐν τοῖς κατὰ τὰς ὑ[παρχίας? Σε- βαστήοις παρὰ τοῖς βωμο[ῖς τοῦ Σεβαστοῦ. Ὁμοίως τε Φαζιμωνεῖται οἱ [τὴν νῦν Νεάπο- |
40 | λιν λεγομένην κατοικοῦν[τες ὤμοσαν σύμ- παντες ἐν Σεβαστήωι παρὰ τ[ῶι βωμῶι τοῦ Σεβαστοῦ. |
1
Ἀπὸ αὐτοκράτορος Καίσαρος
θεοῦ υἱοῦ Σεβαστοῦ ὑπατεύοντος τὸ
δωδέκατον, ἔτους τρίτου, προτέραι
νωνῶν Μαρτίων ἐν Γάνγροις ἐν .α..... δρ-
5
κος ὁ τελεσθεὶς ὑπὸ τῶν κατοικούντων Πα-
φλαγονίαν καὶ τῶν πραγματευομένων πα-
ρ’ αὐτοῖς Ῥωμαίων.
Ὀμνύω Δία Γῆν Ἥλιον θεοὺς πάντας καὶ πά-
σας καὶ αὐτὸν τὸν Σεβαστὸν εὐνοήσειν Καί-
10
σαρι Σεβαστῶι καὶ τοῖς τέκνοις ἐγγόνοις τε
αὐτοῦ πάντα τὸν τοῦ βίου? χρόνον καὶ λό-
γωι καὶ ἔργωι καὶ γνώμηι, φίλους ἡγούμένος
οὓς ἂν ἐκεῖνοι ἡγῶνται, ἐχθρούς τε νομίζων
οὓς ἂν αὐτοὶ κρίνωσιν· ὑπέρ τε τῶν τούτοις
15
διαφερόντων μήτε σώματος φείσεσθαι μή-
τε ψυχῆς μήτε βίου μήτε τέκνων, ἀλλὰ παν-
τὶ τρόπωι ὑπὲρ τῶν ἐκείνοις ἀνηκόντων
πάντα κίνδυνον ὑπομενεῖν· ὅ τί τε ἂν αἴσ-
θωμαι ἢ ἀκούσω ὑπεναντίον τούτοις λε-
20
γόμενον ἢ βουλευόμενον ἢ πρασσόμενον
τοῦτο ἐγμηνύσειν τε καὶ ἐχθρὸν ἔσεσθαι τῶι
λέγοντι ἢ βουλευομένωι ἢ πράσσοντί τι τού-
των οὕς τε ἂν έκχθροὺς αὐτοὶ κρίνωσιν, τού-
τους κατὰ γῆν καὶ θάλασσαν ὅπλοις πᾶσιν?
25
καὶ σιδήρωι διώξειν καὶ ἀμυνεῖσθαι.
Ἐὰν δέ τι ὑπεναντίον τούτωι τῶι ὅρκωι
ποιήσω ἢ μὴ στοιχούντως καθὼς ὤμο-
σα, ἐπαρῶμαι αὐτός τε κατ’ ἐμοῦ καὶ σώμα-
τος τοῦ ἐμαυτοῦ καὶ ψυχῆς καὶ βίου καὶ τέ-
30
κνων καὶ παντὸς τοῦ ἐμαυτοῦ γένους
καὶ συνφέροντος ἐξώλειαν καὶ πανώλει-
αν μέχρι πάσης διαδοχῆς τῆς ἐμῆς καὶ
τῶν ἐξ ἐμοῦ πάντων, καὶ μήτε σώματα τὰ
τῶν ἐμῶν ἢ ἐξ ἐμοῦ μήτε γῆ μήτε θάλασ-
35
σα δέξαιτο μήτε καρποὺς ἐνέγκοι αὐτοῖς.
Κατὰ τὰ αὐτὰ ὤμοσαν καὶ οἱ ἐν τῆι χώραι
πάντες ἐν τοῖς κατὰ τὰς ὑπαρχίας? Σε-
βαστήοις παρὰ τοῖς βωμοῖς τοῦ Σεβαστοῦ.
Ὁμοίως τε Φαζιμωνεῖται οἱ τὴν νῦν Νεάπο-
40
λιν λεγομένην κατοικοῦντες ὤμοσαν σύμ-
παντες ἐν Σεβαστήωι παρὰ τῶι βωμῶι τοῦ
Σεβαστοῦ.
ПРИМЕЧАНИЯ