Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
51. (1) Äåëèé — ýòî õðàì Àïîëëîíà, íàâèñàþùèé íàä ìîðåì. Îò Òàíàãðû îí îòñòîèò íà ïÿòü ìèëü, à îò íåãî äî åâáåéñêîãî áåðåãà ìåíüøå ÷åòûðåõ ìèëü ïî ìîðþ. (2) Çäåøíåå êàïèùå è ñâÿùåííàÿ ðîùà ïðè íåì ïîëüçîâàëèñü òîé íåïðèêîñíîâåííîñòüþ è òåì çàâåòíûì ïðàâîì, êîèìè îáëàäàþò õðàìû, íàçûâàåìûå ó ãðåêîâ «óáåæèùàìè»135. Ê òîìó æå âîéíà åùå íå áûëà îáúÿâëåíà, è íå áûëî ñëûøíî, ÷òîáû óæå îáíàæèëèñü ìå÷è è ïðîëèëàñü êðîâü. (3) Òàê ÷òî âîèíû íèìàëî íå áåñïîêîèëèñü — îäíè îñìàòðèâàëè õðàì è ðîùó, äðóãèå áåç îðóæèÿ áðîäèëè ïî áåðåãó, à áîëüøèíñòâî ðàññûïàëîñü ïî îêðåñòíûì ïîëÿì â ïîèñêàõ äðîâ è ïðîäîâîëüñòâèÿ. (4) Âäðóã Ìåíèïï, íàïàâ íà ðàññåÿâøèõñÿ, ïåðåáèë èõ, à îêîëî ïÿòèäåñÿòè çàõâàòèë æèâûìè. Ëèøü î÷åíü íåìíîãèì óäàëîñü áåæàòü, ñðåäè íèõ è Ìèêèòèîíó, ïîäîáðàííîìó íåáîëüøèì ãðóçîâûì ñóäíîì. (5) Ýòî ïðîèñøåñòâèå íå òîëüêî îãîð÷èëî Êâèíêöèÿ è ðèìëÿí, ïîíåñøèõ ÷óâñòâèòåëüíóþ ïîòåðþ, íî è óòâåðäèëî èõ â ïðàâå íà÷àòü âîéíó ñ Àíòèîõîì. (6) Öàðü, ïðèâåäøè âîéñêî ê Àâëèäå, ñíîâà îòïðàâèë â Õàëêèäó ïîñëàíöåâ — ÷àñòüþ èç ñâîèõ ëþäåé, ÷àñòüþ èç ýòîëèéöåâ; îíè ãîâîðèëè òî æå ñàìîå, ÷òî è ïðåæäå, íî íà ñåé ðàç óæå ñ áîëåå ñ.188 âíóøèòåëüíûìè óãðîçàìè. Àíòèîõ áåç òðóäà äîáèëñÿ, ÷òîáû ïåðåä íèì îòêðûëèñü ãîðîäñêèå âîðîòà — Ìèêèòèîí è Êñåíîêëèä òùåòíî ïûòàëèñü ýòîìó âîñïðåïÿòñòâîâàòü. (7) Òå, êòî äåðæàë ñòîðîíó ðèìëÿí, ñ ïðèõîäîì öàðÿ ïîêèíóëè ãîðîä. Àõåéñêèå è Ýâìåíîâû âîèíû äåðæàëèñü â Ñàëãàíåÿõ, à íåìíîãî÷èñëåííûå ðèìëÿíå óñèëèâàëè êðåïîñòöó â Åâðèïå, ÷òîáû ñòîðîæèòü ïåðåïðàâó. (8) Ñàëãàíåè áûëè îñàæäåíû Ìåíèïïîì, à åâðèïñêàÿ êðåïîñòü — ñàìèì öàðåì. Ïåðâûìè ñäàëè ñâîå óêðåïëåíèå àõåéöû è Ýâìåíîâû âîèíû, âûãîâîðèâ ñåáå ïðàâî áåñïðåïÿòñòâåííî óéòè. Ðèìëÿíå îáîðîíÿëè Åâðèï ñ áîëüøèì óïîðñòâîì, (9) íî â êîíöå êîíöîâ è îíè, çàïåðòûå è ñ ñóøè, è ñ ìîðÿ, âèäÿ, êàê ïîäâîçÿòñÿ ñòåíîáèòíûå îðóäèÿ è ïðèñïîñîáëåíèÿ, íå ñíåñëè îñàäû. (10) Êîãäà ãëàâíûé ãîðîä Åâáåè ïàë, ïðî÷èå ãîðîäà îñòðîâà òåì áîëåå íå ïîñìåëè îêàçàòü öàðþ íåïîâèíîâåíèå. Ïîëó÷èâ â ñâîþ âëàñòü òàêîé áîëüøîé îñòðîâ è ñòîëüêî íóæíûõ ãîðîäîâ, Àíòèîõ ñ÷èòàë, ÷òî âîéíà íà÷àëàñü äëÿ íåãî óäà÷íî. |
51. Templum est Apollinis Delium, imminens mari; quinque milia passuum ab Tanagra abest; minus quattuor milium inde in proxima Euboeae est mari traiectus. [2] Ubi et in fano lucoque ea religione et eo iure sancto, quo sunt templa, quae asyla Graeci appellant, et nondum aut indicto bello aut ita commisso, ut strictos gladios aut sanguinem usquam factum audissent, [3] cum per magnum otium milites alii ad spectaculum templi lucique versi, alii in littore inermes vagarentur, magna pars per agros lignatum pabulatumque dilapsa esset, [4] repente Menippus palatos passim adgressus cecidit, ad quinquaginta vivos cepit; perpauci effugerunt, in quibus Micythio parva oneraria nave exceptus. [5] Ea res Quinctio Romanisque sicut iactura militum molesta, ita ad ius inferendi Antiocho belli adiecisse aliquantum videbatur. [6] Antiochus admoto ad Aulidem exercitu, cum rursus oratores partim ex suis partim Aetolos Chalcidem misisset, qui eadem illa quae nuper cum minis gravioribus agerent, nequiquam contra Micythione et Xenoclide tendentibus facile tenuit ut portae sibi aperirentur. [7] Qui Romanae partis erant sub adventum regis urbe excesserunt. Achaeorum et Eumenis milites Salganea tenebant, et in Euripo castellum Romani milites pauci custodiae causa loci communiebant. [8] Salganea Menippus, rex ipse castellum Euripi oppugnare est adortus. Priores Achaei et Eumenis milites pacti ut sine fraude liceret abire, praesidio excesserunt; pertinacius Romani Euripum tuebantur. [9] Hi quoque tamen, cum terra marique obsiderentur et iam machinas tormentaque adportari viderent, non tulere obsidionem. [10] Cum id, quod caput erat Euboeae, teneret rex, ne ceterae quidem insulae eius urbes imperium abnuerunt; magnoque principio sibi orsus bellum videbatur, quod tanta insula et tot opportunae urbes in suam dicionem venissent. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß