Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 51

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

51. (1) Äåëèé — ýòî õðàì Àïîë­ëî­íà, íàâè­ñàþ­ùèé íàä ìîðåì. Îò Òàíà­ã­ðû îí îòñòî­èò íà ïÿòü ìèëü, à îò íåãî äî åâáåé­ñêî­ãî áåðå­ãà ìåíü­øå ÷åòû­ðåõ ìèëü ïî ìîðþ. (2) Çäåø­íåå êàïè­ùå è ñâÿ­ùåí­íàÿ ðîùà ïðè íåì ïîëü­çî­âà­ëèñü òîé íåïðè­êîñ­íî­âåí­íî­ñòüþ è òåì çàâåò­íûì ïðà­âîì, êîè­ìè îáëà­äà­þò õðà­ìû, íàçû­âàå­ìûå ó ãðå­êîâ «óáå­æè­ùà­ìè»135. Ê òîìó æå âîé­íà åùå íå áûëà îáú­ÿâ­ëå­íà, è íå áûëî ñëûø­íî, ÷òîáû óæå îáíà­æè­ëèñü ìå÷è è ïðî­ëè­ëàñü êðîâü. (3) Òàê ÷òî âîè­íû íèìà­ëî íå áåñ­ïî­êî­è­ëèñü — îäíè îñìàò­ðè­âà­ëè õðàì è ðîùó, äðó­ãèå áåç îðó­æèÿ áðî­äè­ëè ïî áåðå­ãó, à áîëü­øèí­ñòâî ðàñ­ñû­ïà­ëîñü ïî îêðåñò­íûì ïîëÿì â ïîèñ­êàõ äðîâ è ïðî­äî­âîëü­ñò­âèÿ. (4) Âäðóã Ìåíèïï, íàïàâ íà ðàñ­ñå­ÿâ­øèõ­ñÿ, ïåðå­áèë èõ, à îêî­ëî ïÿòè­äå­ñÿ­òè çàõâà­òèë æèâû­ìè. Ëèøü î÷åíü íåìíî­ãèì óäà­ëîñü áåæàòü, ñðå­äè íèõ è Ìèêè­òè­î­íó, ïîäî­áðàí­íî­ìó íåáîëü­øèì ãðó­çî­âûì ñóä­íîì. (5) Ýòî ïðî­èñ­øå­ñò­âèå íå òîëü­êî îãîð­÷è­ëî Êâèíê­öèÿ è ðèì­ëÿí, ïîíåñ­øèõ ÷óâ­ñò­âè­òåëü­íóþ ïîòå­ðþ, íî è óòâåð­äè­ëî èõ â ïðà­âå íà÷àòü âîé­íó ñ Àíòèîõîì.

(6) Öàðü, ïðè­âåä­øè âîé­ñêî ê Àâëèäå, ñíî­âà îòïðà­âèë â Õàë­êèäó ïîñëàí­öåâ — ÷àñòüþ èç ñâî­èõ ëþäåé, ÷àñòüþ èç ýòî­ëèé­öåâ; îíè ãîâî­ðè­ëè òî æå ñàìîå, ÷òî è ïðåæ­äå, íî íà ñåé ðàç óæå ñ áîëåå ñ.188 âíó­øè­òåëü­íû­ìè óãðî­çà­ìè. Àíòèîõ áåç òðóäà äîáèë­ñÿ, ÷òîáû ïåðåä íèì îòêðû­ëèñü ãîðîä­ñêèå âîðîòà — Ìèêè­òè­îí è Êñå­íî­êëèä òùåò­íî ïûòà­ëèñü ýòî­ìó âîñ­ïðå­ïÿò­ñò­âî­âàòü. (7) Òå, êòî äåð­æàë ñòî­ðî­íó ðèì­ëÿí, ñ ïðè­õî­äîì öàðÿ ïîêè­íó­ëè ãîðîä. Àõåé­ñêèå è Ýâìå­íî­âû âîè­íû äåð­æà­ëèñü â Ñàë­ãà­íå­ÿõ, à íåìíî­ãî­÷èñ­ëåí­íûå ðèì­ëÿíå óñè­ëè­âà­ëè êðå­ïîñò­öó â Åâðè­ïå, ÷òîáû ñòî­ðî­æèòü ïåðå­ïðà­âó. (8) Ñàë­ãà­íåè áûëè îñà­æäå­íû Ìåíèï­ïîì, à åâðèï­ñêàÿ êðå­ïîñòü — ñàìèì öàðåì. Ïåð­âû­ìè ñäà­ëè ñâîå óêðåï­ëå­íèå àõåé­öû è Ýâìå­íî­âû âîè­íû, âûãî­âî­ðèâ ñåáå ïðà­âî áåñ­ïðå­ïÿò­ñò­âåí­íî óéòè. Ðèì­ëÿíå îáî­ðî­íÿ­ëè Åâðèï ñ áîëü­øèì óïîð­ñò­âîì, (9) íî â êîí­öå êîí­öîâ è îíè, çàïåð­òûå è ñ ñóøè, è ñ ìîðÿ, âèäÿ, êàê ïîä­âî­çÿò­ñÿ ñòå­íî­áèò­íûå îðóäèÿ è ïðè­ñïî­ñîá­ëå­íèÿ, íå ñíåñ­ëè îñà­äû. (10) Êîãäà ãëàâ­íûé ãîðîä Åâáåè ïàë, ïðî­÷èå ãîðî­äà îñò­ðî­âà òåì áîëåå íå ïîñìå­ëè îêà­çàòü öàðþ íåïî­âè­íî­âå­íèå. Ïîëó­÷èâ â ñâîþ âëàñòü òàêîé áîëü­øîé îñò­ðîâ è ñòîëü­êî íóæ­íûõ ãîðî­äîâ, Àíòèîõ ñ÷è­òàë, ÷òî âîé­íà íà÷à­ëàñü äëÿ íåãî óäà÷­íî.

51. Templum est Apol­li­nis De­lium, im­mi­nens ma­ri; quin­que mi­lia pas­suum ab Ta­nag­ra abest; mi­nus quat­tuor mi­lium in­de in pro­xi­ma Euboeae est ma­ri traiec­tus. [2] Ubi et in fa­no lu­co­que ea re­li­gio­ne et eo iure sancto, quo sunt templa, quae asy­la Grae­ci ap­pel­lant, et non­dum aut in­dic­to bel­lo aut ita com­mis­so, ut stric­tos gla­dios aut san­gui­nem us­quam fac­tum audis­sent, [3] cum per mag­num oti­um mi­li­tes alii ad spec­ta­cu­lum templi lu­ci­que ver­si, alii in lit­to­re iner­mes va­ga­ren­tur, mag­na pars per ag­ros lig­na­tum pa­bu­la­tum­que di­lap­sa es­set, [4] re­pen­te Me­nip­pus pa­la­tos pas­sim adgres­sus ce­ci­dit, ad quin­qua­gin­ta vi­vos ce­pit; per­pau­ci ef­fu­ge­runt, in qui­bus Mi­cy­thio par­va one­ra­ria na­ve ex­cep­tus. [5] Ea res Quinctio Ro­ma­nis­que si­cut iac­tu­ra mi­li­tum mo­les­ta, ita ad ius in­fe­ren­di An­tio­cho bel­li adie­cis­se ali­quan­tum vi­de­ba­tur. [6] An­tio­chus ad­mo­to ad Auli­dem exer­ci­tu, cum rur­sus ora­to­res par­tim ex suis par­tim Aeto­los Chal­ci­dem mi­sis­set, qui eadem il­la quae nu­per cum mi­nis gra­vio­ri­bus age­rent, ne­qui­quam contra Mi­cy­thio­ne et Xe­noc­li­de ten­den­ti­bus fa­ci­le te­nuit ut por­tae si­bi ape­ri­ren­tur. [7] Qui Ro­ma­nae par­tis erant sub ad­ven­tum re­gis ur­be ex­ces­se­runt. Achaeo­rum et Eume­nis mi­li­tes Sal­ga­nea te­ne­bant, et in Euri­po cas­tel­lum Ro­ma­ni mi­li­tes pau­ci cus­to­diae cau­sa lo­ci com­mu­nie­bant. [8] Sal­ga­nea Me­nip­pus, rex ip­se cas­tel­lum Euri­pi op­pug­na­re est ador­tus. Prio­res Achaei et Eume­nis mi­li­tes pac­ti ut si­ne frau­de li­ce­ret abi­re, prae­si­dio ex­ces­se­runt; per­ti­na­cius Ro­ma­ni Euri­pum tue­ban­tur. [9] Hi quo­que ta­men, cum ter­ra ma­ri­que ob­si­de­ren­tur et iam machi­nas tor­men­ta­que ad­por­ta­ri vi­de­rent, non tu­le­re ob­si­dio­nem. [10] Cum id, quod ca­put erat Euboeae, te­ne­ret rex, ne ce­te­rae qui­dem in­su­lae eius ur­bes im­pe­rium ab­nue­runt; mag­no­que prin­ci­pio si­bi or­sus bel­lum vi­de­ba­tur, quod tan­ta in­su­la et tot op­por­tu­nae ur­bes in suam di­cio­nem ve­nis­sent.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 135Óáå­æè­ùå — ñîáñòâ. ñâÿ­ùåí­íîå ìåñòî ñ îáî­çíà­÷åí­íû­ìè ãðà­íè­öà­ìè, îòêóäà çàïðå­ùå­íî áûëî çàáè­ðàòü ñèëîé ëþäåé èëè âåùè. Íàðó­øå­íèå ýòî­ãî çàïðå­òà äîëæ­íî áûëî âëå÷ü çà ñîáîé ìåñòü áîãîâ. Óáå­æè­ùå ïðå­äî­ñòàâ­ëÿ­ëîñü ëþáî­ìó ìîëÿ­ùå­ìó, ïóñòü äàæå âèíîâ­íî­ìó â ïðå­ñòóï­ëå­íèè.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003600 1364003601 1364003602