Íà ãëàâíóþ | Àíòè÷íàÿ ëèòåðàòóðà | Ðèìñêîå ïðàâî | Ñâîä ãðàæäàíñêîãî ïðàâà
Ñâîä ãðàæäàíñêîãî ïðàâà

Äèãåñòû Þñòèíèàíà

Êí. 1, òèò. 1, ôð. 1

Äèãåñòû Þñòèíèàíà. 2-å èçä., èñïð. Ò. 1. Êí. I—IV. Ñòàòóò, Ìîñêâà, 2008.
Ïåðåâîä ñ ëàò. Ë. Ë. Êîôàíîâà, È. Ñ. Ïåðåòåðñêîãî (òèò. 1—9).
Îáù. ðåäàêöèÿ ïåðåâîäà: Ë. Ë. Êîôàíîâ; ðåäàêöèÿ Êîíñòèòóöèé è êí. I: Â. À. Òîìñèíîâ.
Digesta Iustiniani Augusti. Ed. Mommsen — Krüger. Vol. I. Berolini, 1870.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
  • ÃÎÑÏÎÄÈÍÀ ÍÀØÅÃÎ ÑÂßÙÅÍÍÅÉØÅÃÎ ÏÐÈÍÖÅÏÑÀ ÞÑÒÈÍÈÀÍÀ
    ÏÐÀÂÀ Î×ÈÙÅÍÍÎÃÎ È ÑÎÁÐÀÍÍÎÃÎ ÈÇ ÂÑÅÉ ÄÐÅÂÍÅÉ ÞÐÈÑÏÐÓÄÅÍÖÈÈ

  • ÄÈÃÅÑÒÛ, èëè ÏÀÍÄÅÊÒÛ ÊÍÈÃÀ ÏÅÐÂÀß

  • Òèòóë I. Î ñïðà­âåä­ëè­âî­ñòè è ïðà­âå

  • 1. Óëü­ïè­àí â 1-é êíè­ãå «Èíñòè­òó­öèé».
  • (pr.) Èçó­÷àþ­ùå­ìó ïðà­âî íàäî ïðåæ­äå âñå­ãî óçíàòü, îòêóäà ïðî­èçî­øëî ñëî­âî «ïðà­âî». Ïðà­âî ïîëó­÷è­ëî ñâîå íàçâà­íèå îò (ñëî­âà) «ñïðà­âåä­ëè­âîñòü», èáî ñîãëàñ­íî ïðå­âîñ­õîä­íî­ìó îïðå­äå­ëå­íèþ Öåëü­ñà, ïðà­âî åñòü èñêóñ­ñòâî äîá­ðî­ãî è ñïðà­âåä­ëè­âî­ãî.
  • (1) Ïî çàñëó­ãàì íàñ íàçâà­ëè æðå­öà­ìè, èáî ìû çàáî­òèì­ñÿ î ïðà­âî­ñóäèè, âîç­âå­ùà­åì ïîíÿ­òèÿ äîá­ðî­ãî è ñïðà­âåä­ëè­âî­ãî, îòäå­ëÿÿ ñïðà­âåä­ëè­âîå îò íåñïðà­âåä­ëè­âî­ãî, îòëè­÷àÿ äîç­âî­ëåí­íîå îò íåäîç­âî­ëåí­íî­ãî, æåëàÿ, ÷òîáû äîá­ðûå ñîâåð­øåí­ñò­âî­âà­ëèñü íå òîëü­êî ïóòåì ñòðà­õà íàêà­çà­íèÿ, íî è ïóòåì ïîîù­ðå­íèÿ íàãðà­äà­ìè, ñòðå­ìÿñü ê èñòèí­íîé, åñëè ÿ íå çàáëóæ­äà­þñü, ôèëî­ñî­ôèè, à íå ê ìíè­ìîé.
  • (2) Èçó­÷å­íèå ïðà­âà ðàñ­ïà­äà­åò­ñÿ íà äâà ïîëî­æå­íèÿ: ïóá­ëè÷­íîå è ÷àñò­íîå (ïðà­âî). Ïóá­ëè÷­íîå ïðà­âî, êîòî­ðîå (îòíî­ñèò­ñÿ) ê ïîëî­æå­íèþ Ðèì­ñêî­ãî ãîñóäàð­ñòâà, ÷àñò­íîå, êîòî­ðîå (îòíî­ñèò­ñÿ) ê ïîëü­çå îòäåëü­íûõ ëèö; ñóùå­ñò­âó­åò ïîëåç­íîå â îáùå­ñò­âåí­íîì îòíî­øå­íèè è ïîëåç­íîå â ÷àñò­íîì îòíî­øå­íèè. Ïóá­ëè÷­íîå ïðà­âî âêëþ­÷à­åò â ñåáÿ ñâÿ­ùåí­íî­äåé­ñò­âèÿ, (ñëó­æå­íèå) æðå­öîâ, (ïîëî­æå­íèå) ìàãè­ñò­ðà­òîâ. ×àñò­íîå ïðà­âî äåëèò­ñÿ íà òðè ÷àñòè, èáî îíî ñîñòàâ­ëÿ­åò­ñÿ èëè èç åñòå­ñòâåí­íûõ ïðåä­ïè­ñà­íèé, èëè (èç ïðåä­ïè­ñà­íèé) íàðî­äîâ, èëè (èç ïðåä­ïè­ñà­íèé) öèâèëü­íûõ.
  • (3) Åñòå­ñòâåí­íîå ïðà­âî — ýòî òî, êîòî­ðî­ìó ïðè­ðî­äà íàó÷è­ëà âñå æèâîå: èáî ýòî ïðà­âî ïðè­ñó­ùå íå òîëü­êî ÷åëî­âå­÷å­ñêî­ìó ðîäó, íî è âñåì æèâîò­íûì, êîòî­ðûå ðîæ­äà­þò­ñÿ íà çåì­ëå è â ìîðå, è ïòè­öàì; ñþäà îòíî­ñèò­ñÿ ñî÷å­òà­íèå ìóæ­÷è­íû è æåí­ùè­íû, êîòî­ðîå ìû íàçû­âàåì áðà­êîì, ñþäà æå ïîðîæ­äå­íèå äåòåé, ñþäà æå âîñ­ïè­òà­íèå; ìû âèäèì, ÷òî æèâîò­íûå, äàæå äèêèå, îáëà­äà­þò çíà­íè­åì ýòî­ãî ïðà­âà.
  • (4) Ïðà­âî íàðî­äîâ — ýòî òî, êîòî­ðûì ïîëü­çó­þò­ñÿ íàðî­äû ÷åëî­âå­÷å­ñòâà; ìîæ­íî ëåã­êî ïîíÿòü åãî îòëè­÷èå îò åñòå­ñòâåí­íî­ãî ïðà­âà: ïîñëåä­íåå ÿâëÿ­åò­ñÿ îáùèì äëÿ âñåõ æèâîò­íûõ, à ïåð­âîå — ëèøü äëÿ ëþäåé (â èõ îòíî­øå­íè­ÿõ) ìåæ­äó ñîáîé1.
  • DO­MI­NI NOSTRI SAC­RA­TIS­SI­MI PRIN­CI­PIS
    IUS­TI­NIA­NI
    IURIS ENUC­LEA­TI EX OM­NI VE­TE­RE IURE COL­LEC­TI

  • DI­GES­TO­RUM SEU PAN­DEC­TA­RUM LI­BER PRI­MUS

  • I. De ius­ti­tia et iure

  • 1. Ul­pia­nus lib­ro pri­mo insti­tu­tio­num
  • B. 2, 1, 1. Ep. 1, 1 — 3. 6. 40
    (pr.) Iuri ope­ram da­tu­rum pri­us nos­se opor­tet, un­de no­men iuris des­cen­dat est autem a ius­ti­tia ap­pel­la­tum: nam, ut ele­gan­ter Cel­sus de­fi­nit, ius est ars bo­ni et aequi.
  • (1) Cui­us me­ri­to quis nos sa­cer­do­tes ap­pel­let: ius­ti­tiam nam­que co­li­mus et bo­ni et aequi no­ti­tiam pro­fi­te­mur, aequ­um ab ini­quo se­pa­ran­tes, li­ci­tum ab il­li­ci­to dis­cer­nen­tes, bo­nos non so­lum me­tu poe­na­rum, ve­rum etiam prae­mio­rum quo­que ex­hor­ta­tio­ne ef­fi­ce­re cu­pien­tes, ve­ram ni­si fal­lor phi­lo­sophiam, non si­mu­la­tam af­fec­tan­tes.
  • (Ep.) I. 1, 1, 4. 1, 2, 1 (2) Hui­us stu­dii duae sunt po­si­tio­nes, pub­li­cum et pri­va­tum. pub­li­cum ius est quod ad sta­tum rei Ro­ma­nae spec­tat, pri­va­tum quod ad sin­gu­lo­rum uti­li­ta­tem: sunt enim quae­dam pub­li­ce uti­lia, quae­dam pri­va­tim. pub­li­cum ius in sac­ris, in sa­cer­do­ti­bus, in ma­gistra­ti­bus consti­tit. pri­va­tum ius tri­per­ti­tum est: col­lec­tum ete­nim est ex na­tu­ra­li­bus prae­cep­tis aut gen­tium aut ci­vi­li­bus.
  • (3) Ius na­tu­ra­le est, quod na­tu­ra om­nia ani­ma­lia do­cuit: nam ius is­tud non hu­ma­ni ge­ne­ris prop­rium, sed om­nium ani­ma­lium, quae in ter­ra, quae in ma­ri nas­cun­tur, avi­um quo­que com­mu­ne est. hinc des­cen­dit ma­ris at­que fe­mi­nae co­niunctio, quam nos mat­ri­mo­nium ap­pel­la­mus, hinc li­be­ro­rum proc­rea­tio, hinc edu­ca­tio: vi­de­mus ete­nim ce­te­ra quo­que ani­ma­lia, fe­ras etiam is­tius iuris pe­ri­tia cen­se­ri.
  • (I.) (4) Ius gen­tium est, quo gen­tes hu­ma­nae utun­tur. quod a na­tu­ra­li re­ce­de­re fa­ci­le in­tel­le­ge­re li­cet, quia il­lud om­ni­bus ani­ma­li­bus, hoc so­lis ho­mi­ni­bus in­ter se com­mu­ne sit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 1Ââèäó îñî­áîé âàæ­íî­ñòè ýòî­ãî ôðàã­ìåí­òà, îòìå­òèì âñå âûñêà­çàí­íûå ïðåä­ïî­ëî­æå­íèÿ îá èìå­þ­ùèõ­ñÿ â ýòîì ôðàã­ìåí­òå èíòåð­ïî­ëÿ­öè­ÿõ (õîòÿ ýòè ïðåä­ïî­ëî­æå­íèÿ è íå ìîãóò áûòü ïðè­çíà­íû äîñòà­òî÷­íî îáîñ­íî­âàí­íû­ìè):
    à) § 1. «æåëàÿ… íàãðà­äà­ìè» (Ëåíåëü);
    á) § 2. «Èçó­÷å­íèå… ÷àñò­íîå» (Ïåð­íèñ);
    «ñóùå­ñò­âó­åò… â ÷àñò­íîì îòíî­øå­íèè» (Ïîðî­íèé);
    «×àñò­íîå ïðà­âî… öèâèëü­íûõ» (Îí æå);
    â) § 3. «Åñòå­ñòâåí­íîå ïðà­âî… ïòè­öàì» (Îí æå).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1496002023 1496002029 1496002030 3300101002 3300101003 3300101004