8. Óëüïèàí â 26-é êíèãå «Êîììåíòàðèåâ ê Ñàáèíó».
( pr.) Ó áåçóìíîãî îòöà äåòè òåì íå ìåíåå íàõîäÿòñÿ ïîä åãî îòå÷åñêîé âëàñòüþ. Òî æå ñàìîå è â îòíîøåíèè âñåõ äðóãèõ ðîäèòåëåé, âî âëàñòè êîòîðûõ íàõîäÿòñÿ äåòè. Âåäü ïîñêîëüêó ïðàâî (îòå÷åñêîé) âëàñòè óñòàíîâëåíî îáû÷àÿìè è íèêòî íå ìîæåò ïåðåñòàòü íàõîäèòüñÿ ïîä âëàñòüþ êðîìå òåõ ñëó÷àåâ, êîãäà äåòè îáû÷íî îñâîáîæäàþòñÿ (èç-ïîä âëàñòè îòöà), òî íåò ñîìíåíèÿ â òîì, ÷òî îíè îñòàþòñÿ ïîä åãî âëàñòüþ. Ïîýòîìó îí èìååò âî âëàñòè íå òîëüêî òåõ äåòåé, êîòîðûõ ïðîèçâåë íà ñâåò äî ñóìàñøåñòâèÿ, íî è òåõ, êòî ðîäèëèñü óæå ïðè åãî ñóìàñøåñòâèè. Íî åñëè æåíà åãî çà÷íåò, êîãäà îí óæå ïðåáûâàåò â áåçóìèè, ñëåäóåò ðàññìîòðåòü (âîïðîñ î òîì), ðîæäàåòñÿ ëè ñûí ïîä åãî âëàñòüþ; âåäü õîòÿ ñóìàñøåäøèé íå ìîæåò ðóêîâîäèòü æåíîé, îäíàêî îí ìîæåò ñîõðàíÿòü áðàê, òàêèì îáðàçîì, êîãäà îí íàõîäèòñÿ â òàêîì ñîñòîÿíèè, îí èìååò ñûíà â ñâîåé âëàñòè. Òî÷íî òàê æå, åñëè è æåíà áåçóìíà, òî ðàíåå çà÷àòûé åþ ðîäèòñÿ âî âëàñòè, íî äàæå è òîò, êòî áóäåò åþ óæå áåçóìíîé çà÷àò îò òîãî, êòî íå áûë áåçóìåí, òî, áåç ñîìíåíèÿ, ðåáåíîê ðîäèòñÿ ïîä âëàñòüþ, òàê êàê áðàê ñîõðàíÿåòñÿ. Íî åñëè îáà, è ìóæ è æåíà, âïàäóò â áåçóìèå è òîãäà æå çà÷íóò, òî äèòÿ ðîæäàåòñÿ ïîä âëàñòüþ îòöà, òàê êàê ó ñóìàñøåäøèõ êàê áû ñîõðàíÿþòñÿ îñòàòêè âîëè. Âåäü ðàç áðàê ñîõðàíÿåòñÿ äëÿ îäíîãî áåçóìíîãî, òî îí ñîõðàíÿåòñÿ è äëÿ îáîèõ.
( 1) Êðîìå òîãî, áåçóìíûé îòåö ñîõðàíÿåò ïðàâî (îòöîâñêîé) âëàñòè åùå è äëÿ òîãî, ÷òîáû è äîõîä åãî ïðèáàâëÿëñÿ èç òîãî, ÷òî ïðèîáðåòåò åãî ñûí.
|
8. Idem libro vicensimo sexto ad Sabinum
B. 31, 1, 8 (pr.) Patre furioso liberi nihilominus in patris sui potestate sunt: idem et in omnibus est parentibus, qui habent liberos in potestate. nam cum ius potestatis moribus sit receptum nec possit desinere quis habere in potestate, nisi exierint liberi quibus casibus solent, nequaquam dubitandum est remanere eos in potestate. quare non solum eos liberos in potestate habebit, quos ante furorem genuit, verum et si qui ante furorem concepti in furore editi sunt. sed et si in furore agente eo uxor concipiat, videndum an in potestate eius nascatur filius: Ep. 4, 18 nam furiosus licet uxorem ducere non possit, retinere tamen matrimonium potest: quod cum ita se habeat, in potestate filium habebit. proinde et si furiosa sit uxor, ex ea ante conceptus in potestate nascetur: sed et in furore eius conceptus ab eo qui non furebat sine dubio in potestate nascetur, quia retinetur matrimonium. sed et si ambo in furore agant et uxor et maritus et tunc concipiat, partus in potestate patris nascetur, quasi voluntatis reliquiis in furiosis manentibus: nam cum consistat matrimonium altero furente, consistet et utroque.
(1) Adeo autem retinet ius potestatis pater furiosus, ut et adquiratur illi commodum eius, quod filius adquisivit.
|