Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 20

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

20. (1) À â Ðèìå, õîòü è òîë­êî­âà­ëè îá Àíòèî­õå êàê î âðà­ãå, íî âñå æå ãîòî­âè­ëèñü ê ïðåä­ñòî­ÿ­ùåé âîéíå òîëü­êî ìûñ­ëåí­íî, à íå íà äåëå. Îáî­èì êîí­ñó­ëàì62 ïðî­âèí­öè­åé íàçíà­÷å­íà áûëà Èòà­ëèÿ, (2) ñ òåì ÷òîáû îíè óãî­âî­ðè­ëèñü ìåæ­äó ñîáîé èëè áðî­ñè­ëè æðå­áèé, êòî èç íèõ áóäåò ïðî­âî­äèòü âûáî­ðû â ýòîì ãîäó [192 ã.]. (3) Êîí­ñóë, êîòî­ðûé áóäåò ñâî­áî­äåí îò ýòîé îáÿ­çàí­íî­ñòè, äîë­æåí ñ.165 áûë áûòü ãîòîâ ïðè íåîá­õî­äè­ìî­ñòè âåñòè ëåãè­î­íû çà ïðå­äå­ëû Èòà­ëèè. (4) Åìó äîç­âî­ëÿ­ëîñü íàáðàòü äâà íîâûõ ëåãè­î­íà, à èç ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ — äâà­äöàòü òûñÿ÷ ïåõîòû è âîñåìü­ñîò âñàä­íè­êîâ. (5) Äðó­ãî­ìó êîí­ñó­ëó ïðå­äî­ñòàâ­ëÿ­ëèñü äâà ëåãè­î­íà, êîòî­ðû­ìè ðàíü­øå ðàñ­ïî­ëà­ãàë êîí­ñóë ìèíóâ­øå­ãî ãîäà Ëóöèé Êîð­íå­ëèé, ñ íèìè ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåøèõ è ïÿòü­ñîò êîí­íûõ ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ èç òîãî æå ñàìî­ãî âîé­ñêà. (6) Êâèí­òó Ìèíó­öèþ áûëà ïðî­äëå­íà âëàñòü è îñòàâ­ëå­íî âîé­ñêî, êîòî­ðîå áûëî ó íåãî â Ëèãó­ðèè. Äëÿ ïîïîë­íå­íèÿ åìó ðàç­ðå­øà­ëîñü íàáðàòü ÷åòû­ðå òûñÿ­÷è ïåõî­òèí­öåâ è ñòî ïÿòü­äå­ñÿò êîí­íè­êîâ èç ðèì­ëÿí, à îò ñîþç­íè­êîâ ïîòðå­áî­âàòü ïÿòü òûñÿ÷ ïåõîòû è äâå­ñòè ïÿòü­äå­ñÿò êîí­íè­êîâ. (7) Ãíåþ Äîìè­öèþ äîñòà­ëîñü êîìàí­äî­âà­íèå âíå Èòà­ëèè, ãäå óêà­æåò ñåíàò, à Ëóöèþ Êâèíê­öèþ — Ãàë­ëèÿ è ïðî­âåäå­íèå âûáî­ðîâ. (8) Çàòåì æåðå­áüåâ­êîé ðàçäå­ëè­ëè ïîë­íî­ìî­÷èÿ ïðå­òî­ðû: Ìàðê Ôóëü­âèé Öåí­òó­ìàë ñòàë ãîðîä­ñêèì ïðå­òî­ðîì, Ëóöèé Ñêðè­áî­íèé Ëèáîí — ïðå­òî­ðîì ïî äåëàì ÷óæå­çåì­öåâ, Ëóöèþ Âàëå­ðèþ Òàï­ïî­íó äîñòà­ëàñü Ñèöè­ëèÿ, Êâèí­òó Ñàëî­íèþ Ñàð­ðå — Ñàð­äè­íèÿ, Ìàð­êó Áåáèþ Òàì­ôè­ëó — Áëèæ­íÿÿ Èñïà­íèÿ, Àâëó Àòè­ëèþ Ñåððà­íó — Äàëü­íÿÿ. (9) Íî ïîñëåä­íèì äâóì ïðî­âèí­öèè áûëè ïåðå­ìå­íå­íû, ñïåð­âà ñåíàò­ñêèì ðåøå­íè­åì, à çàòåì è ïîñòà­íîâ­ëå­íè­åì íàðî­äà: (10) Àòè­ëèþ áûëè íàçíà­÷å­íû ôëîò è Ìàêåäî­íèÿ, Áåáèþ — Áðóò­òèé63; (11) à â Èñïà­íè­ÿõ áûëà ïðî­äëå­íà âëàñòü Ôëà­ìè­íèþ è Ôóëü­âèþ. Áåáèþ Òàì­ôè­ëó â Áðóò­òèé áûëè äàíû äâà ëåãè­î­íà, êîòî­ðûå â ìèíóâ­øåì ãîäó áûëè ãîðîä­ñêè­ìè; äëÿ íåãî æå áûëî èñòðå­áî­âà­íî îò ñîþç­íè­êîâ ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåõî­òèí­öåâ è ïÿòü­ñîò êîí­íè­êîâ. (12) Àòè­ëèé ïîëó­÷èë ïðè­êàç èçãîòî­âèòü òðèä­öàòü êâèí­êâå­ðåì è îñâèäå­òåëü­ñò­âî­âàòü ñòà­ðûå êîðàá­ëè íà âåð­ôÿõ, äàáû îòî­áðàòü èç íèõ ãîä­íûå; ïðåä­ïè­ñû­âà­ëîñü åìó è íàáðàòü ìîðÿ­êîâ. Êîí­ñó­ëàì áûëî âåëå­íî ïåðå­äàòü åìó äâå òûñÿ­÷è ñîþç­íè­êîâ è ëàòè­íîâ, äà åùå òûñÿ­÷ó ðèì­ëÿí-ïåõî­òèí­öåâ. (13) Ãîâî­ðè­ëîñü, ÷òî äâà ýòè ïðå­òî­ðà è äâà âîé­ñêà, ñóõî­ïóò­íîå è ìîð­ñêîå, ñíà­ðÿ­æà­þò­ñÿ ïðî­òèâ Íàáè­ñà, îòêðû­òî íàïàâ­øå­ãî íà ñîþç­íè­êîâ ðèì­ñêî­ãî íàðî­äà64.

(14) À â îñòàëü­íîì âñå äîæè­äà­ëèñü âîç­âðà­ùå­íèÿ íàïðàâ­ëåí­íûõ ê Àíòèî­õó ïîñëîâ, è äî èõ ïðè­áû­òèÿ ñåíàò çàïðå­òèë êîí­ñó­ëó Ãíåþ Äîìè­öèþ îòëó­÷àòü­ñÿ èç ãîðî­äà65.

20. Ro­mae des­ti­na­bant qui­dem ser­mo­ni­bus hos­tem An­tio­chum, sed ni­hil­dum ad id bel­lum prae­ter ani­mos pa­ra­bant. [2] Con­su­li­bus am­bo­bus Ita­lia pro­vin­cia dec­re­ta est ita ut in­ter se com­pa­ra­rent sor­ti­ren­tur­ve uter co­mi­tiis eius an­ni praees­set; [3] ad ut­rum ea non per­ti­ne­ret cu­ra, ut pa­ra­tus es­set si quo eum extra Ita­liam opus es­set du­ce­re le­gio­nes. [4] Huic con­su­li per­mis­sum ut duas le­gio­nes scri­be­ret no­vas et so­cium La­ti­ni no­mi­nis vi­gin­ti mi­lia et equi­tes oc­tin­gen­tos; [5] al­te­ri con­su­li duae le­gio­nes dec­re­tae quas L. Cor­ne­lius con­sul su­pe­rio­ris an­ni ha­buis­set, et so­cium ac La­ti­ni no­mi­nis ex eodem exer­ci­tu quin­de­cim mi­lia et equi­tes quin­gen­ti. [6] Q. Mi­nu­cio cum exer­ci­tu, quem in Li­gu­ri­bus ha­be­bat, pro­ro­ga­tum im­pe­rium; ad­di­tum, in supple­men­tum ut quat­tuor mi­lia pe­di­tum Ro­ma­no­rum scri­be­ren­tur, cen­tum quin­qua­gin­ta equi­tes, et so­ciis eodem quin­que mi­lia pe­di­tum im­pe­ra­ren­tur, du­cen­ti quin­qua­gin­ta equi­tes. [7] Cn. Do­mi­tio extra Ita­liam quo se­na­tus cen­suis­set pro­vin­cia eve­nit, L. Quinctio Gal­lia et co­mi­tia ha­ben­da. [8] Prae­to­res dein­de pro­vin­cias sor­ti­ti, M. Ful­vius Cen­tu­ma­lus ur­ba­nam, L. Scri­bo­nius Li­bo pe­reg­ri­nam, L. Va­le­rius Tap­po Si­ci­liam, Q. Sa­lo­nius Sar­ra Sar­di­niam, M. Bae­bius Tam­phi­lus His­pa­niam ci­te­rio­rem, A. Ati­lius Ser­ra­nus ul­te­rio­rem. [9] Sed his duo­bus pri­mum se­na­tus con­sul­to, dein­de ple­bei etiam sci­to per­mu­ta­tae pro­vin­ciae sunt: [10] Ati­lio clas­sis et Ma­ce­do­nia, Bae­bio Brut­ti dec­re­ti. [11] Fla­mi­nio Ful­vio­que in His­pa­niis pro­ro­ga­tum im­pe­rium. Ati­lio in Brut­tios duae le­gio­nes dec­re­tae quae prio­re an­no ur­ba­nae fuis­sent, et ut so­ciis eodem mi­lia pe­di­tum quin­de­cim im­pe­ra­ren­tur et quin­gen­ti equi­tes. [12] Bae­bius Tam­phi­lus tri­gin­ta na­ves quin­que­re­mes fa­ce­re ius­sus et ex na­va­li­bus ve­te­res de­du­ce­re si quae uti­les es­sent, et scri­be­re na­va­les so­cios; et con­su­li­bus im­pe­ra­tum, ut ei duo mi­lia so­cium ac La­ti­ni no­mi­nis et mil­le Ro­ma­nos da­rent pe­di­tes. [13] Hi duo prae­to­res et duo exer­ci­tus, ter­restris na­va­lis­que, ad­ver­sus Na­bim aper­te iam op­pug­nan­tem so­cios po­pu­li Ro­ma­ni di­ce­ban­tur pa­ra­ri; [14] ce­te­rum le­ga­ti ad An­tio­chum mis­si ex­pec­ta­ban­tur, et pri­us­quam ii re­dis­sent, ve­tue­rat Cn. Do­mi­tium con­su­lem se­na­tus dis­ce­de­re ab ur­be.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 62Ñì. âûøå, ãë. 10, 10.
  • 63Íèæå (â § 11) â îðè­ãè­íà­ëå èìå­íà Áåáèÿ è Àòè­ëèÿ ïåðå­ñòàâ­ëå­íû.
  • 64Ñì. âûøå, ãë. 13, 1—4.
  • 65Íî ñð. âûøå, ãë. 17, 2 (è íèæå, 22, 1) — íàðó­øå­íèå ïîñëå­äî­âà­òåëü­íî­ñòè â èçëî­æå­íèè.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003521 1364003522 1364003523