Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 17

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

17. (1) Òóò îí âåëåë ïðè­çâàòü ïîñîëü­ñòâà îò ãîðî­äîâ, êîòî­ðûå óæå çàãî­äÿ áûëè ïðè­ãîòîâ­ëå­íû è íàó÷å­íû Ýâìå­íîì, ïîëà­ãàâ­øèì, ÷òî ñêîëü­êî áû íè óáû­ëî ñèë ó Àíòèî­õà, íàñòîëü­êî æå óñè­ëèò­ñÿ åãî, Ýâìå­íî­âî, öàð­ñòâî. (2) Äîïó­ùåí­íûå â áîëü­øîì ÷èñ­ëå, îíè ïðè­íÿ­ëèñü èçëà­ãàòü òî ñâîè æàëî­áû, òî ïðè­òÿ­çà­íèÿ è, ìåøàÿ ñïðà­âåä­ëè­âîå ñ íåñïðà­âåä­ëè­âûì, ïðå­âðà­òè­ëè îáñóæ­äå­íèå â ïðå­ïè­ðà­òåëü­ñòâî.  êîí­öå êîí­öîâ, íè÷å­ãî íå óñòó­ïèâ è íè÷å­ãî íå äîáèâ­øèñü, ðèì­ñêèå ïîñëû âîç­âðà­òè­ëèñü â Ãîðîä â òîé æå ïîë­íîé íåîïðå­äå­ëåí­íî­ñòè, â êàêîé ïðè­õî­äè­ëè íà ïåðå­ãî­âî­ðû.

(3) Îòî­ñëàâ èõ, öàðü äåð­æàë ñîâåò î âîéíå ïðî­òèâ ðèì­ëÿí. Òàì âñå âûñêà­çû­âà­ëèñü îäèí âîèí­ñò­âåí­íåå äðó­ãî­ãî, (4) èáî ÷åì êòî âðàæ­äåá­íåå ãîâî­ðèë î ðèì­ëÿ­íàõ, òåì áî́ëüøóþ îí ðàñ­ñ÷è­òû­âàë ñíèñ­êàòü ìèëîñòü. Íåêî­òî­ðûå ïîíî­ñè­ëè âûñî­êî­ìå­ðèå òåõ, êòî ïðåäú­ÿâ­ëÿë öàðþ ñâîè òðå­áî­âà­íèÿ: îíè-äå íàâÿ­çû­âà­þò óñëî­âèÿ Àíòèî­õó, âåëè­÷àé­øå­ìó èç öàðåé Àçèè, ñëîâ­íî êàêî­ìó-íèáóäü ïîáåæ­äåí­íî­ìó Íàáè­ñó. (5) Äà è Íàáè­ñó, ìîë, áûëà îñòàâ­ëå­íà âëàñòü íàä ðîä­íûì ãîðî­äîì è Ëàêåäå­ìî­íîì — (6) ÷òî æå óæàñ­íî­ãî â òîì, ÷òîáû Ñìèð­íà è Ëàìï­ñàê âûïîë­íÿ­ëè ïîâå­ëå­íèÿ Àíòèî­õà? (7) Äðó­ãèå ãîâî­ðè­ëè, ÷òî äëÿ ñòîëü âåëè­êî­ãî öàðÿ ýòè ãîðî­äà ñëèø­êîì íåçíà­÷è­òåëü­íû, ÷òîáû îêà­çàòü­ñÿ äîñòà­òî÷­íûì îñíî­âà­íè­åì äëÿ âîé­íû. Íî íåïðà­âîå ãîñ­ïîä­ñòâî âñå­ãäà íà÷è­íà­åò­ñÿ ñ òðå­áî­âà­íèÿ î ÷åì-íèáóäü ìàëîì, âåäü êîãäà ïåð­ñû òðå­áî­âà­ëè ó ëàêåäå­ìî­íÿí âîäû è çåì­ëè59, íèêòî è íå äóìàë, áóä­òî èì íå õâà­òà­åò êîì­êà çåì­ëè è ãëîò­êà âîäû! (8) È ðèì­ëÿíå äåëà­þò òàêî­ãî æå ðîäà ïðî­áó, òðå­áóÿ äâóõ ãîðî­äîâ. À êîãäà äðó­ãèå ãîðî­äà óâèäÿò, ÷òî ñ äâóõ èç íèõ ñíÿ­òî ÿðìî, îíè òóò æå ïåðå­êè­íóò­ñÿ íà ñòî­ðî­íó íàðî­äà-îñâî­áî­äè­òå­ëÿ. (9) Äàæå åñëè ñâî­áî­äà íå ïðåä­ïî­÷òè­òåëü­íåå íåâî­ëè, âñå æå óïî­âà­íèå íà ïåðå­ìå­íû ìèëåå âñÿ­êî­ãî íåçûá­ëå­ìî­ãî ïîðÿä­êà âåùåé.

17. Vo­ca­ri dein­de ci­vi­ta­tium le­ga­tio­nes ius­sit, prae­pa­ra­tas iam an­te et instruc­tas ab Eume­ne, qui, quan­tum­cum­que vi­rium An­tio­cho de­ces­sis­set, suo id ac­ces­su­rum reg­no du­ce­bat. [2] Ad­mis­si plu­res, dum suas quis­que nunc que­rel­las, nunc pos­tu­la­tio­nes in­se­rit, et aequa ini­quis mis­cent, ex dis­cep­ta­tio­ne al­ter­ca­tio­nem fe­ce­runt. Ita­que nec re­mis­sa ul­la re nec im­pet­ra­ta, aeque ac ve­ne­rant, om­nium in­cer­ti le­ga­ti Ro­mam re­die­runt.

[3] Rex di­mis­sis iis con­si­lium de bel­lo Ro­ma­no ha­buit. Ibi ali­us alio fe­ro­cius quia, quo quis­que as­pe­rius ad­ver­sus Ro­ma­nos lo­cu­tus es­set, [4] eo spes gra­tiae maior erat, ali­us su­per­biam pos­tu­la­to­rum incre­pa­re, tam­quam Na­bi­di vic­to, sic An­tio­cho, ma­xi­mo Asiae re­gum, im­po­nen­tium le­ges; [5] quam­quam Na­bi­di ta­men do­mi­na­tio­nem in pat­ria sua et pat­ria La­ce­dae­mo­ne re­mis­sam, [6] An­tio­cho si Zmyr­na et Lampsa­cus im­pe­ra­ta fa­ciant, in­dig­num vi­de­ri; [7] alii par­vas et vix dic­tu dig­nas bel­li cau­sas tan­to re­gi eas ci­vi­ta­tes es­se; sed ini­tium sem­per a par­vis ini­us­ta im­pe­ran­di fie­ri, ni­si cre­de­rent Per­sas, cum aquam ter­ram­que ab La­ce­dae­mo­niis pe­tie­rint, gle­ba ter­rae et haus­tu aquae eguis­se. [8] Per si­mi­lem tempta­tio­nem a Ro­ma­nis de dua­bus ci­vi­ta­ti­bus agi; sed alias ci­vi­ta­tes, si­mul duas iugum exuis­se vi­dis­sent, ad li­be­ra­to­rem po­pu­lum de­fec­tu­ras. [9] Si non li­ber­tas ser­vi­tu­te po­tior sit, ta­men om­ni prae­sen­ti sta­tu spem cui­que no­van­di res suas blan­dio­rem es­se.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 59Çíà­êè ïîä­÷è­íå­íèÿ, êàêèõ òðå­áî­âà­ëè îò ãðå­êîâ ïåð­ñû (ñð.: Ãåðî­äîò, VI, 48), êîòî­ðûõ ñåëåâ­êèä­ñêèå öàðè ñ÷è­òà­ëè ñâî­è­ìè ïðåä­øå­ñò­âåí­íè­êà­ìè.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010226 1327007032 1327008059 1364003518 1364003519 1364003520