Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 18

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

18. (1) Íà ñîâå­òå ïðè­ñóò­ñò­âî­âàë àêàð­íà­íåö Àëåê­ñàíäð. Íåêî­ãäà îí áûë äðó­ãîì Ôèëèï­ïà, à íåäàâ­íî, îñòà­âèâ åãî, ïðè­áåã ïîä ïîêðî­âè­òåëü­ñòâî áîëåå ïûø­íî­ãî Àíòèîõî­âà äâî­ðà. (2) Õîðî­øî çíàÿ Ãðå­öèþ è áóäó÷è çíà­êîì ñ ðèì­ëÿ­íà­ìè, îí âîøåë â òàêóþ äðóæ­áó ñ öàðåì, ÷òî ïðè­ñóò­ñò­âî­âàë äàæå íà òàé­íûõ ñîâå­ùà­íè­ÿõ. (3) Çàãî­âî­ðèë îí òàê, ñëîâ­íî îáñóæ­äàë­ñÿ âîïðîñ, ãäå è ïî êàêî­ìó çàìûñ­ëó âåñòè âîé­íó, à íå î òîì, âåñòè ëè åå âîîá­ùå. Ïîáåäà, óòâåð­æäàë îí, ñ.164 îáåñ­ïå­÷å­íà, åñëè öàðü ïåðå­ïðà­âèò­ñÿ â Åâðî­ïó è âûáå­ðåò äëÿ âîé­íû êàêóþ-íèáóäü ÷àñòü Ãðå­öèè. (4) Ýòî­ëèé­öåâ, æèâó­ùèõ â ñàìîì ñåðä­öå Ãðå­öèè, Àíòèîõ íàé­äåò-äå óæå âîîðó­æèâ­øè­ìè­ñÿ; áóäó÷è çàñòðåëü­ùè­êà­ìè âîé­íû, îíè ãîòî­âû êî âñåì åå òÿãîòàì. (5) Íó à ÷òî äî îáî­èõ, òàê ñêà­çàòü, ôëàí­ãîâ Ãðå­öèè, òî Íàáèñ ñî ñòî­ðî­íû Ïåëî­ïîí­íå­ñà íà÷íåò ïîä­íè­ìàòü âñå è âñÿ, ñòðå­ìÿñü âåð­íóòü ñåáå Àðãîñ è ïðè­áðåæ­íûå ãîðî­äà, îòêóäà ðèì­ëÿíå åãî âûãíà­ëè, çàìêíóâ òåì ñàìûì ëàêåäå­ìî­íÿí â èõ ñòå­íàõ; (6) à ñî ñòî­ðî­íû Ìàêåäî­íèè Ôèëèïï ñõâà­òèò­ñÿ çà îðó­æèå, ëèøü òîëü­êî çàñëû­øèò çâóê áîå­âîé òðó­áû. Óæ îí-òî, Àëåê­ñàíäð, çíà­åò äóõ, çíà­åò ÷óâ­ñòâà ýòî­ãî ÷åëî­âå­êà. Åìó èçâåñò­íî, ÷òî â ýòîé ãðóäè áóð­ëèò òàêàÿ ÿðîñòü, êàêàÿ áûâà­åò ó äèêèõ çâå­ðåé, êîãäà èõ äåð­æàò â êëåò­êå èëè íà öåïè! (7) Îí, Àëåê­ñàíäð, ïîì­íèò äàæå, êàê ìíî­ãî ðàç âî âðå­ìÿ âîé­íû Ôèëèïï çàêëè­íàë âñåõ áîãîâ äàðî­âàòü åìó â ïîìîù­íè­êè Àíòèî­õà, è åñëè òåïåðü åãî ìîëèò­âà ñáóäåò­ñÿ, îí âîç­îá­íî­âèò âîé­íó áåç ìàëåé­øå­ãî êîëå­áà­íèÿ. (8) Òîëü­êî íå ñëå­äó­åò ìåä­ëèòü è îòñòó­ïàòü: ïîáåäà çàâè­ñèò îò òîãî, çàíÿ­òû ëè çàðà­íåå âûãîä­íûå ïîçè­öèè, îáåñ­ïå­÷å­íû ëè ñîþç­íè­êè. Äà è Ãàí­íè­áà­ëà ñëå­äó­åò íå ìåø­êàÿ ïîñëàòü â Àôðè­êó, ÷òîáû îòâëå÷ü òóäà ðèì­ñêèå ñèëû60.

18. Ale­xan­der Acar­nan in con­si­lio erat; [2] Phi­lip­pi quon­dam ami­cus, nu­per re­lic­to eo se­cu­tus opu­len­tio­rem re­giam An­tio­chi et tam­quam pe­ri­tus Grae­ciae nec ig­na­rus Ro­ma­no­rum in eum gra­dum ami­ci­tiae re­gis ut con­si­liis quo­que ar­ca­nis in­te­res­set ac­cep­tus erat. [3] Is, tam­quam non ut­rum bel­lan­dum es­set nec­ne con­su­le­re­tur, sed ubi et qua ra­tio­ne bel­lum ge­re­re­tur, vic­to­riam se haud du­biam pro­po­ne­re ani­mo ad­fir­ma­bat, si in Euro­pam tran­sis­set rex et in ali­qua Grae­ciae par­te se­dem bel­lo ce­pis­set. [4] Iam pri­mum Aeto­los, qui um­bi­li­cum Grae­ciae in­co­le­rent, in ar­mis eum in­ven­tu­rum, an­te­sig­na­nos ad as­per­ri­ma quae­que bel­li pa­ra­tos; [5] in duo­bus ve­lut cor­ni­bus Grae­ciae, Na­bim a Pe­lo­pon­ne­so con­ci­ta­tu­rum om­nia, re­pe­ten­tem Ar­gi­vo­rum ur­bem, re­pe­ten­tem ma­ri­ti­mas ci­vi­ta­tes, [6] qui­bus eum de­pul­sum Ro­ma­ni La­ce­dae­mo­nis mu­ris inclu­sis­sent, a Ma­ce­do­nia Phi­lip­pum, ubi pri­mum bel­li­cum ca­ni audis­set, ar­ma cap­tu­rum: nos­se se spi­ri­tus eius, nos­se ani­mum; sci­re fe­ra­rum mo­do, quae cla­ustris aut vin­cu­lis te­nean­tur, in­gen­tes iam diu iras eum in pec­to­re vol­ve­re; [7] me­mi­nis­se etiam se, quo­tiens in bel­lo pre­ca­ri om­nes deos so­li­tus sit ut An­tio­chum si­bi da­rent adiu­to­rem; cui­us vo­ti si com­pos nunc fiat, nul­lam mo­ram re­bel­lan­di fac­tu­rum. [8] Tan­tum non cunctan­dum nec ces­san­dum es­se: in eo enim vic­to­riam ver­ti si et lo­ca op­por­tu­na et so­cii praeoc­cu­pa­ren­tur. Han­ni­ba­lem quo­que si­ne mo­ra mit­ten­dum in Af­ri­cam es­se ad distrin­gen­dos Ro­ma­nos.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 60Âîç­ìîæ­íî, â ðàñ­÷å­òå íà ïåðå­âî­ðîò â Êàð­ôà­ãåíå.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003519 1364003520 1364003521