Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVIII, ãë. 4

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä À. È. Ñîëîïîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4. (1) Ïî ïðè­áû­òèè íà ìåñòî êîí­ñóë ïðè­øåë ê âûâî­äó, ÷òî îñà­äà áóäåò òðóä­íîé. Àìáðà­êèÿ ðàñ­ïî­ëî­æå­íà ó ïîä­íî­æèÿ ñêà­ëè­ñòî­ãî õîë­ìà, (2) êîòî­ðûé ìåñò­íûå æèòå­ëè íàçû­âà­þò Ïåððàí­òîì. Ñ çàïà­äà ãîðîä­ñêàÿ ñòå­íà âûõî­äèò íà ÷èñòîå ïîëå è îìû­âà­åò­ñÿ ðåêîé, ñ âîñòî­êà ãîðîä çàùè­ùåí ñòî­ÿ­ùåé íà õîë­ìå êðå­ïî­ñòüþ. (3) Ðåêà Àðå­òîíò áåðåò íà÷à­ëî â Àôà­ìà­íèè è âïà­äà­åò â ìîð­ñêîé çàëèâ, íàçâàí­íûé ïî ëåæà­ùå­ìó âáëè­çè íåãî ãîðî­äó Àìáðà­êèé­ñêèì. (4) Êðî­ìå òîãî, ÷òî ñ îäíîé ñòî­ðî­íû ãîðîä çàùè­ùåí ðåêîé, à ñ äðó­ãîé õîë­ìà­ìè, îí åùå îêðó­æåí ïðî÷­íîé ñòå­íîé ïðî­òÿ­æåí­íî­ñòüþ áîëåå ÷åòû­ðåõ ìèëü. (5) Ôóëü­âèé ðàñ­ïî­ëî­æèë äâà ëàãå­ðÿ íà íåáîëü­øîì ðàñ­ñòî­ÿ­íèè äðóã îò äðó­ãà ñ òîé ñòî­ðî­íû, ãäå çà ñòå­íîé íà÷è­íà­åò­ñÿ ïîëå, è åùå îäèí ëàãåðü ïîñòà­âèë íà âûñî­êîì ìåñòå íàïðî­òèâ êðå­ïî­ñòè. (6) Îí ñîáè­ðàë­ñÿ ñîåäè­íèòü ýòè ëàãå­ðè âàëîì è ðâîì òàê, ÷òîáû íåëü­çÿ áûëî íè îñà­æäåí­íûì âûé­òè èç ãîðî­äà, íè âïó­ñòèòü ïîä­êðåï­ëå­íèå â ãîðîä. Åùå ïðè ïåð­âûõ ñëó­õàõ îá îñà­äå Àìáðà­êèè ýòî­ëèé­öû ïî ïðè­êà­çó ïðå­òî­ðà Íèêàíä­ðà ñîáðà­ëèñü â Ñòðà­òå. ñ.271 (7) Âíà­÷à­ëå îíè çàäó­ìà­ëè âñåì âîé­ñêîì èäòè â Àìáðà­êèþ, ÷òîáû ïîìå­øàòü îñà­äå; ïîòîì, óáåäèâ­øèñü, ÷òî îñàä­íûå ñîîðó­æå­íèÿ îêðó­æà­þò óæå çíà­÷è­òåëü­íóþ ÷àñòü ãîðî­äà, à çà ðåêîé íà ðàâ­íèíå ðàñ­ïî­ëî­æè­ëèñü ëàãå­ðåì ýïèð­öû, ðåøè­ëè ðàçäå­ëèòü ñâîè ñèëû. (8) Ýâïî­ëåì íàïðà­âèë­ñÿ ê Àìáðà­êèè ñ òûñÿ­÷åé ëåã­êî­âî­îðó­æåí­íûõ âîè­íîâ è âîøåë â ãîðîä, ïðîé­äÿ ÷åðåç óêðåï­ëå­íèÿ òàì, ãäå ðèì­ëÿíå åùå íå óñïå­ëè èõ ñîåäè­íèòü. (9) Êîìàí­äî­âàâ­øèé îñòàëü­íîé ÷àñòüþ âîé­ñêà Íèêàíäð ñïåð­âà ðåøèë íî÷üþ íàïàñòü íà ëàãåðü ýïèð­öåâ, îòäå­ëåí­íûé ðåêîé îò ðèì­ëÿí, êîòî­ðûå èç-çà ýòî­ãî íå ìîã­ëè áû áûñò­ðî ïðèé­òè íà ïîìîùü; (10) íî ïîòîì, îïà­ñà­ÿñü, ÷òî ðèì­ëÿíå êàê-òî óçíà­þò îá ýòîì è îáðàò­íûé ïóòü äëÿ íåãî áóäåò íåáåç­îïà­ñåí, îí ïåðå­äó­ìàë è ïîâåð­íóë â ñòî­ðî­íó Àêàð­íà­íèè, ÷òîáû îïó­ñòî­øàòü ýòó îáëàñòü.

4. Con­su­li ad Ambra­ciam ad­ve­nien­ti mag­ni ope­ris op­pug­na­tio vi­sa est. Ambra­cia tu­mu­lo as­pe­re su­biec­ta est; Per­ran­them in­co­lae vo­cant. [2] Urbs, qua mu­rus ver­git in cam­pos et flu­men, oc­ci­den­tem, arx, quae im­po­si­ta tu­mu­lo est, orien­tem spec­tat. [3] Am­nis Are­tho ex Atha­ma­nia fluens ca­dit in si­num ma­ris ab no­mi­ne pro­pin­quae ur­bis Ambra­cium ap­pel­la­tum. [4] Prae­ter­quam quod hinc am­nis mu­nit, hinc tu­mu­li, mu­ro quo­que fir­mo saep­ta erat, pa­ten­te in cir­cui­tu pau­lo ampli­us quat­tuor mi­lia pas­suum. [5] Ful­vius bi­na a cam­po castra, mo­di­co in­ter se dis­tan­tia in­ter­val­lo, unum cas­tel­lum lo­co edi­to contra ar­cem obie­cit; [6] ea om­nia val­lo at­que fos­sa ita iun­ge­re pa­rat, ne exi­tus inclu­sis ab ur­be ne­ve adi­tus fo­ris ad auxi­lia intro­mit­ten­da es­set. Ad fa­mam op­pug­na­tio­nis Ambra­ciae Stra­tum iam edic­to Ni­candri prae­to­ris con­ve­ne­rant Aeto­li. [7] In­de pri­mo co­piis om­ni­bus ad pro­hi­ben­dam ob­si­dio­nem ve­ni­re in ani­mo fue­rat; dein, postquam ur­bem iam mag­na ex par­te ope­ri­bus saep­tam vi­de­runt, Epi­ro­ta­rum trans flu­men lo­co pla­no castra po­si­ta es­se, di­vi­de­re co­pias pla­cuit. [8] Cum mil­le ex­pe­di­tis Eupo­le­mus Ambra­ciam pro­fec­tus per non­dum com­mis­sa in­ter se mu­ni­men­ta ur­bem intra­vit. [9] Ni­candro cum ce­te­ra ma­nu pri­mo Epi­ro­ta­rum castra noc­te aggre­di con­si­lium fue­rat haud fa­ci­li ab Ro­ma­nis auxi­lio, quia flu­men in­te­re­rat; [10] dein, pe­ri­cu­lo­sum in­cep­tum ra­tus, ne qua sen­ti­rent Ro­ma­ni et reg­res­sus in­de in tu­to non es­set, de­ter­ri­tus ab hoc con­si­lio ad de­po­pu­lan­dam Acar­na­niam iter con­ver­tit.

ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
1327007031 1327008013 1327009001 1364003805 1364003806 1364003807