Ïåðåâîä À. È. Ñîëîïîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
6. (1) Êàê óæå áûëî ñêàçàíî, âîçëå Ïèððåÿ â òðåõ ìåñòàõ áûëè îñàäíûå ñîîðóæåíèÿ ðèìëÿí. Ýòîëèéöû íàïàëè íà íèõ — íà âñå òðè îäíîâðåìåííî, íî ñ ðàçíîé ñèëîé è âîîðóæåíèåì: (2) îäíè ñ ïûëàþùèìè ôàêåëàìè, äðóãèå ñ ïàêëåé, ñìîëîé è çàæèãàòåëüíûìè ñòðåëàìè, òàê ÷òî âåñü ñòðîé èõ ñâåðêàë îãíÿìè. (3) Ïðè ïåðâîì èõ íàòèñêå ïîãèáëè ìíîãèå êàðàóëüíûå; ïîòîì êðèêè è øóì äîíåñëèñü äî ëàãåðÿ, ñîëäàòû ïî ñèãíàëó êîíñóëà ñõâàòèëèñü çà îðóæèå è âûñòóïèëè ñðàçó èç âñåõ âîðîò. (4) Áèëèñü îãíåì è ìå÷îì; â äâóõ ìåñòàõ ýòîëèéöû, òîëüêî ïîïûòàâøèñü çàâÿçàòü ñðàæåíèå è íè÷åãî íå äîáèâøèñü, îòîøëè. Îæåñòî÷åííàÿ áèòâà çàâÿçàëàñü ëèøü â îäíîì ìåñòå. (5) Çäåñü Ýâïîëåì è Íèêîäàì, äâà âîåíà÷àëüíèêà, íàïàâøèå ñ ðàçíûõ ñòîðîí, ïîäíèìàëè äóõ âîèíîâ, íàïîìèíàÿ èì, ÷òî ïî óãîâîðó âîò-âîò ïîäîéäåò Íèêàíäð è óäàðèò íà íåïðèÿòåëÿ ñ òûëà. (6) Ýòà óâåðåííîñòü íåêîòîðîå âðåìÿ ïîääåðæèâàëà ñðàæàâøèõñÿ, íî, íå ïîëó÷àÿ óñëîâëåííûõ ñèãíàëîâ è âèäÿ, êàê íåïðèÿòåëü âñå ïðèáûâàåò è ïðèáûâàåò, îíè ïîíÿëè, ÷òî ïîêèíóòû, è îñëàáèëè íàòèñê. (7)  êîíöå êîíöîâ îíè ïðåêðàòèëè áîé è, îáðàòèâøèåñÿ â áåãñòâî, áûëè îòîãíàíû â ãîðîä; â õîäå áîÿ ýòîëèéöàì óäàëîñü ïîäæå÷ü ÷àñòü îñàäíûõ ñîîðóæåíèé è ïåðåáèòü çíà÷èòåëüíî áîëüøå âðàãîâ, ÷åì ïîòåðÿëè óáèòûìè ñàìè. À âåäü åñëè áîé âåëñÿ áû òàê, êàê áûëî óñëîâëåíî, òî ýòîëèéöû, íåñîìíåííî, çàõâàòèëè áû îñàäíûå ñîîðóæåíèÿ ïî êðàéíåé ìåðå â îäíîì ìåñòå è óíè÷òîæèëè áû ìíîæåñòâî íåïðèÿòåëüñêèõ ñîëäàò. (8) Ïîñëå ýòîãî íåóäà÷íîãî íî÷íîãî ñðàæåíèÿ àìáðàêèéöû è áûâøèå â ãîðîäå ýòîëèéöû, ÷óâñòâóÿ ñåáÿ ïîñòðàäàâøèìè îò ïðåäàòåëüñòâà, íà âñå îñòàëüíîå âðåìÿ ïîòåðÿëè îõîòó èäòè íàâñòðå÷ó îïàñíîñòè. (9) Íà âûëàçêè îíè óæå íå ðåøàëèñü, íà âðàæåñêèå çàñòàâû íå íàïàäàëè è ñðàæàëèñü òîëüêî èç óêðûòèé, ðàñïðåäåëèâøèñü ïî ñòåíàì è áàøíÿì. |
6. Tribus locis, sicut ante dictum est, ad Pyrrheum opera Romana erant, quae omnia simul, sed nec apparatu nec vi simili, Aetoli aggressi sunt: [2] alii cum ardentibus facibus, alii stuppam picemque et malleolos ferentes, tota collucente flammis acie, advenere. [3] Multos primo impetu custodes oppresserunt; dein, postquam clamor tumultusque in castra est perlatus datumque a consule signum, arma capiunt et omnibus portis ad opem ferendam effunduntur. [4] Ferro ignique gesta res; ab duobus irrito incepto, cum temptassent magis quam inissent certamen, Aetoli abscesserunt; atrox pugna in unum inclinaverat locum. [5] Ibi diversis partibus duo duces Eupolemus et Nicodamus pugnantes hortabantur et prope certa fovebant spe iam Nicandrum ex composito adfore et terga hostium invasurum. [6] Haec res aliquamdiu animos pugnantium sustinuit; ceterum, postquam nullum ex composito signum a suis accipiebant et crescere numerum hostium cernebant, destituti segnius instare; [7] postremo re omissa iam vix tuto receptu fugientes in urbem compelluntur, parte operum incensa et pluribus aliquanto, quam ab ipsis ceciderant, interfectis. Quodsi ex composito acta res fuisset, haud dubium erat expugnari una utique parte opera cum magna caede hostium potuisse. [8] Ambracienses quique intus erant Aetoli non ab eius solum noctis incepto recessere, sed in reliquum quoque tempus velut proditi ab suis segniores ad pericula erant. [9] Iam nemo eruptionibus, ut ante, in stationes hostium, sed dispositi per muros et turres ex tuto pugnabant. |