Ïåðåâîä Î. Ë. Ëåâèíñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
26. (1) È íå òîëüêî ýòî óïóñòèë Ïåðñåé èç-çà ñâîåé ñêàðåäíîñòè, êîãäà, çàïëàòè îí Ýâìåíó, ìîã ëèáî äîáûòü ñåáå ÷åðåç íåãî ìèð, êîòîðûé ñòîèëî êóïèòü õîòü çà ÷àñòü öàðñòâà; ëèáî, åñëè áû îêàçàëñÿ îáìàíóò, ìîã âûñòàâèòü ïåðåä ðèìëÿíàìè Ýâìåíà ìçäîèìöåì è íàâëå÷ü íà íåãî — ïîäåëîì — èõ âðàæäó. (2) Íåò, åùå ðàíüøå ãîòîâûé óæå ñîþç ñ Ãåíòèåì ïðîâàëèë Ïåðñåé ñâîåé ñêóïîñòüþ. Óïóñòèë îí è ìîùíóþ ïîäìîãó ãàëëîâ, áðîäèâøèõ òîãäà ïî Èëëèðèè73. (3) Øëî ê Ïåðñåþ äåñÿòü òûñÿ÷ êîííèêîâ è ñòîëüêî æå ïåõîòèíöåâ, áûñòðûõ, êàê êîííèêè, — â ñðàæåíèè îíè âñêàêèâàëè íà êîíåé, ïîòåðÿâøèõ âñàäíèêîâ, è ïðîäîëæàëè áîé. (4) Äîãîâîð ñ ãàëëàìè áûë òàêîé: ïî ïðèáûòèè êàæäûé êîííûé ïîëó÷àë äåñÿòü çîëîòûõ, ïåøèé ïÿòü, à âîæäü — òûñÿ÷ó. (5) Ïåðñåé ñ ïîëîâèíîþ ñâîåãî âîéñêà øåë èç ýëïåéñêîãî ëàãåðÿ èì íàâñòðå÷ó, îáúÿâëÿÿ ïî îêðåñòíûì ñåëåíèÿì è ãîðîäàì âäîëü äîðîã ñáîð ïðîäîâîëüñòâèÿ, ÷òîáû âñåãî áûëî âäîâîëü: õëåáà, âèíà, ñêîòà. (6) Ñàì îí âåç äàðû ãàëëüñêèì íà÷àëüíèêàì — êîíåé, êîíñêèå óáîðû, ïëàùè; áûëî ó íåãî è çîëîòî, íî ñàìàÿ ìàëîñòü, ÷òîáû ðàçäàòü íåìíîãèì, à òîëïó îí äóìàë çàâëå÷ü ïîñóëàìè. (7) Äîéäÿ äî ãîðîäà Àëìàíû, Ïåðñåé ñòàë ëàãåðåì íà áåðåãó Àêñèÿ, à ãàëëüñêîå âîéñêî óæå äîæèäàëîñü îáåùàííûõ äåíåã ïîäëå Äåñóäàáû, â ñòðàíå ìåäîâ74. (8) Òóäà Ïåðñåé îòïðàâèë îäíîãî èç ñâîèõ ïðèäâîðíûõ, Àíòèãîíà, ñ ïðèêàçîì: ïåðåíåñòè ëàãåðü ê Áèëàçîðå (ýòî â Ïåîíèè), à íà÷àëüíèêàì âñåì ÿâèòüñÿ â ëàãåðü öàðÿ. À ñòîÿëè ãàëëû â ñåìèäåñÿòè ïÿòè ìèëÿõ îò öàðñêîãî ëàãåðÿ è Àêñèÿ. (9) Àíòèãîí èñïîëíèë öàðñêîå ïîðó÷åíèå ñ.505 è îò ñåáÿ ñêàçàë, ñêîëü ìíîãî âñÿêîãî äîáðà ïðèïàñ äëÿ íèõ öàðü çàáîòëèâîþ ðóêîé, òàê ÷òî ïóòü èì ëåæèò ñðåäè ïîëíîãî èçîáèëèÿ, è êàêèìè ïîäàðêàìè âñòðåòèò öàðü èõ ñòàðåéøèí — áóäåò òàì è îäåæäà, è çîëîòî, è êîíè. Íà ýòî ãàëëû ñêàçàëè, ÷òî òàì âèäíî áóäåò, (10) è ñïðîñèëè, ïðèâåç ëè îí ñ ñîáîé çîëîòî, ÷òîáû ñåé÷àñ æå ðàçäàòü, êàê óñëîâëåíî, êàæäîìó êîííèêó è ïåõîòèíöó. (11) Îòâåòà íå ïîñëåäîâàëî, è òîãäà Êëîíäèê75, ãàëëüñêèé öàðåê, ñêàçàë Àíòèãîíó: «Ñòóïàé ê öàðþ è ñêàæè: ãàëëû ñ ìåñòà íå ñäâèíóòñÿ, ïîêóäà íå ïîëó÷àò çîëîòà è çàëîæíèêîâ!» (12) Êîãäà öàðþ îá ýòîì äîëîæèëè, îí ñîáðàë ñîâåò, íî, óâèäåâ, ê ÷åìó âñå ñòàíóò ñêëîíÿòü åãî, è ïðèâûêøè ëó÷øå ñòåðå÷ü êàçíó, ÷åì öàðñòâî, ïðèíÿëñÿ òâåðäèòü, ÷òî ãàëëû è âåðîëîìíû è äèêè, ÷òî è â ïðåæíèå âðåìåíà îò íèõ ìíîãèå ïîñòðàäàëè (13) è ÷òî îïàñíî âïóñêàòü â Ìàêåäîíèþ òàêóþ áîëüøóþ òîëïó — êàê áû íå íàòåðïåòüñÿ îò ýòèõ ñîþçíèêîâ áîëüøå, ÷åì îò âðàãîâ-ðèìëÿí. (14) Äîâîëüíî-äå áóäåò è ïÿòè òûñÿ÷ âñàäíèêîâ, êîòîðûå áóäóò è íà âîéíå ïîëåçíû, è íå òàê ìíîãî÷èñëåííû, ÷òîáû èõ áîÿòüñÿ. |
26. Nec haec tantum Persei per avaritiam est dimissa res, cum pecunia statuta aut pacem habere per Eumenen, quae vel parte regni redimenda esset, aut deceptus protrahere inimicum mercede onustum et hostes merito ei Romanos posset facere; [2] sed et ante Genti regis parata societas et tum Gallorum effusorum per Illyricum ingens oblatum auxilium avaritia dimissum est. [3] Veniebant decem milia equitum, par numerus peditum et ipsorum iungentium cursum equis et in vicem prolapsorum equitum vacuos capientium ad pugnam equos. [4] Hi pacti erant eques denos praesentes aureos, pedes quinos, mille dux eorum. [5] Venientibus his Perseus ab Elpeo ex castris profectus obviam cum dimidia copiarum parte denuntiare per vicos urbesque quae viae propinquae sunt coepit ut commeatus expedirent, frumenti, vini, pecorum ut copia esset. [6] Ipse equos phalerasque et sagula donum principibus ferre et parvum auri, quod inter paucos divideret, multitudinem credens trahi spe posse. [7] Ad Almanam urbem pervenit et in ripa fluminis Axi posuit castra. Circa Desudabam in Maedica exercitus Gallorum consederat, mercedem pactam opperiens. [8] Eo mittit Antigonum, ex purpuratis unum, qui iuberet multitudinem Gallorum ad Bylazora — Paeoniae is locus est — castra movere, principes ad se venire frequentes. Septuaginta quinque milia ab Axio flumine et castris regis aberant. [9] Haec mandata ad eos cum pertulisset Antigonus adiecissetque, per quantam omnium praeparatam cura regis copiam ituri forent quibusque muneribus principes advenientes vestis, argenti equorumque excepturus rex esset, de his quidem se coram cognituros respondent, [10] illud quod praesens pepigissent, interrogant, ecquid aurum, quod in singulos pedites equitesque dividendum esset, secum advexisset. [11] Cum ad id nihil responderetur, Clondicus, regulus eorum, «abi renuntia ergo» inquit «regi nisi aurum obsidesque accepissent, nusquam inde Gallos longius vestigium moturos». [12] Haec relata regi cum essent advocato consilio cum quid omnes suasuri essent appareret, ipse pecuniae quam regni melior custos institit de perfidia et feritate Gallorum disserere, multorum iam ante cladibus experta: [13] periculosum esse tantam multitudinem in Macedoniam accipere, ne graviores eos socios habeant quam hostes Romanos. [14] Quinque milia equitum satis esse, quibus et uti ad bellum possent, et quorum multitudinem ipsi non timeant. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß