Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà II, ãë. 61

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì I. Èçä-âî «Íàóêà» Ì., 1989.
Ïåðåâîä Í. À. Ïîçäíÿêîâîé. Êîììåíòàðèé Í. Å. Áîäàíñêîé.
Ðåä. ïåðåâîäîâ Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå. Ðåä. êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: W. Weissenborn, H. J. Müller, 1898.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

61. (1) Åùå áåñ­ïî­êîé­íåå áûë ñëå­äóþ­ùèé ãîä [470 ã.] — â êîí­ñóëü­ñòâî Ëóöèÿ Âàëå­ðèÿ è Òèòà Ýìè­ëèÿ — êàê èç-çà ìåæ­ñî­ñëîâ­íîé áîðü­áû âîêðóã çåìåëü­íî­ãî çàêî­íà, òàê è èç-çà ñóäà íàä Àïïè­åì Êëàâ­äè­åì. (2) ßðûé ïðî­òèâ­íèê ýòî­ãî çàêî­íà, îòñòà­è­âàâ­øèé, áóä­òî òðå­òèé êîí­ñóë, äåëî âñåõ âëà­äåëü­öåâ îáùå­ñò­âåí­íî­ãî ïîëÿ120, îí áûë ïðè­âëå­÷åí ê ñóäó Ìàð­êîì Äóèë­ëè­åì è Ãíå­åì Ñèê­öè­åì. (3) Íèêî­ãäà åùå ïåðåä ñóäîì íàðî­äà íå ïðåä­ñòà­âàë ÷åëî­âåê, ñòîëü íåíà­âèñò­íûé ïëå­áå­ÿì, íàêî­ïèâ­øèì òàê ìíî­ãî ãíå­âà è ïðî­òèâ íåãî, è ïðî­òèâ åãî îòöà. (4) Ñåíà­òî­ðû òîæå íåäà­ðîì ñòà­ðà­ëèñü ðàäè íåãî áîëü­øå, ÷åì ðàäè ëþáî­ãî äðó­ãî­ãî: ïîáîð­íèê ñåíà­òà, áëþ­ñòè­òåëü åãî âåëè­÷èÿ, åãî îïëîò ïðî­òèâ âñåõ òðè­áóí­ñêèõ è ïëå­áåé­ñêèõ ñìóò, õîòü ïîðîé è íå çíàâ­øèé ìåðû â áîðü­áå, âûäà­âàë­ñÿ ðàçú­ÿðåí­íûì ïëå­áå­ÿì.

(5) Îäèí òîëü­êî èç ñåíà­òî­ðîâ, ñàì Àïïèé Êëàâ­äèé, íè âî ÷òî íå ñòà­âèë íè òðè­áó­íîâ, íè ïëå­áå­åâ, íè ñóä íàä ñîáîþ. Íè óãðî­çû ïëå­áå­åâ, íè ìîëü­áû ñåíà­òà íå ìîã­ëè ïðè­íóäèòü åãî íè ê ñêîðá­íîé îäåæ­äå, íè ê ñìè­ðåí­íûì ïðîñü­áàì, íè äàæå ê òîìó, ÷òîáû îí õîòü ñëåã­êà óìå­ðèë èëè ñãëà­äèë ñâîþ îáû÷­íóþ ðåç­êîñòü ðå÷è ïðè çàùè­òå ïåðåä íàðî­äîì. (6) Òî æå âûðà­æå­íèå ñ.114 ëèöà, òà æå íåïðå­êëîí­íîñòü âçî­ðà, òîò æå äóõ â ñëî­âàõ — òàê ÷òî ìíî­ãèå ïëå­áåè íå ìåíü­øå áîÿ­ëèñü Àïïèÿ-ïîä­ñóäè­ìî­ãî, ÷åì ïðåæ­äå Àïïèÿ-êîí­ñó­ëà. (7) Îäíó ëèøü ðå÷ü ïðî­èç­íåñ îí — è, êàê âñå­ãäà, ñ ïðè­âû÷­íûì åìó îáâè­íè­òåëü­íûì ïûëîì; ýòîé âåð­íî­ñòüþ ñåáå íàñòîëü­êî îí ïîðà­çèë è òðè­áó­íîâ, è âñåõ ïëå­áå­åâ, ÷òî îíè ñàìè, ïî ñîá­ñò­âåí­íîé âîëå, îòñðî­÷è­ëè äåíü ñóäà, à çàòåì ïîç­âî­ëè­ëè çàòÿ­íóòü äåëî. (8) Íå ñòîëü óæ äîë­ãî âñå ýòî ïðî­äëè­ëîñü, íî, ïðåæ­äå ÷åì íàñòó­ïèë íàçíà­÷åí­íûé äåíü, çàáî­ëåë Àïïèé è óìåð121. (9) Ïîõâàëü­íîå åìó ñëî­âî íàðîä­íûå òðè­áó­íû ïîïû­òà­ëèñü áûëî çàïðå­òèòü, íî ïðî­ñòîé íàðîä íå çàõî­òåë, ÷òîáû áåç ýòîé óñòà­íîâ­ëåí­íîé ïî÷å­ñòè ñîâåð­øåí áûë ïîãðå­áàëü­íûé îáðÿä íàä òàêèì ìóæåì: ïîõâà­ëû ìåðò­âî­ìó âûñëó­øàë îí òàê æå áëà­ãî­ñêëîí­íî, êàê âûñëó­øè­âàë îáâè­íå­íèÿ æèâî­ìó, è òîë­ïîé ñîïðî­âîæ­äàë ïîõî­ðîí­íîå øåñò­âèå.

61. tur­bu­len­tior in­de an­nus ex­ce­pit L. Va­le­rio T. Aemi­lio con­su­li­bus, cum prop­ter cer­ta­mi­na or­di­num de le­ge ag­ra­ria tum prop­ter iudi­cium Ap. Clau­di, cui, [2] acer­ri­mo ad­ver­sa­rio le­gis cau­sam­que pos­ses­so­rum pub­li­ci ag­ri tam­quam ter­tio con­su­li sus­ti­nen­ti, M. Duil­lius et Cn. Sic­cius diem di­xe­re. [3] num­quam an­te tam in­vi­sus ple­bi reus ad iudi­cium vo­ca­tus po­pu­li est, ple­nus sua­rum, ple­nus pa­ter­na­rum ira­rum. [4] pat­res quo­que non te­me­re pro ul­lo aeque ad­ni­si sunt: pro­pug­na­to­rem se­na­tus maies­ta­tis­que vin­di­cem suae, ad om­nes tri­bu­ni­cios ple­beios­que op­po­si­tum tu­mul­tus, mo­dum dum­ta­xat in cer­ta­mi­ne eg­res­sum, ira­tae obi­ci ple­bi. unus e pat­ri­bus, [5] ip­se Ap. Clau­dius, et tri­bu­nos et ple­bem et suum iudi­cium pro ni­hi­lo ha­be­bat. il­lum non mi­nae ple­bis, non se­na­tus pre­ces per­pel­le­re um­quam po­tue­re, non mo­do ut ves­tem mu­ta­ret aut supplex pren­sa­ret ho­mi­nes, sed ne ut ex con­sue­ta qui­dem as­pe­ri­ta­te ora­tio­nis, cum ad po­pu­lum agen­da cau­sa es­set, ali­quid le­ni­ret at­que sub­mit­te­ret. [6] idem ha­bi­tus oris, eadem con­tu­ma­cia in vul­tu, idem in ora­tio­ne spi­ri­tus erat, adeo ut mag­na pars ple­bis Ap­pium non mi­nus reum ti­me­ret, quam con­su­lem ti­mue­rat. [7] se­mel cau­sam di­xit, quo sem­per age­re om­nia so­li­tus erat, ac­cu­sa­to­rio spi­ri­tu; adeo­que constan­tia sua et tri­bu­nos obstu­pe­fe­cit et ple­bem, ut diem ip­si sua vo­lun­ta­te pro­di­ce­rent, tra­hi dein­de rem si­ne­rent. [8] haud ita mul­tum in­te­rim tem­po­ris fuit; an­te ta­men, quam pro­dic­ta dies ve­ni­ret, mor­bo mo­ri­tur. [9] cui­us cum lau­da­tio­nem tri­bu­ni ple­bis in­pe­di­re co­na­ren­tur, plebs frau­da­ri sol­lem­ni ho­no­re sup­re­mum diem tan­ti vi­ri no­luit et lau­da­tio­nem tam aequis auri­bus mor­tui audi­vit, quam vi­vi ac­cu­sa­tio­nem audie­rat, et exe­quias fre­quens ce­leb­ra­vit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 120Ò. å. ëèö, çàâëà­äåâ­øèõ áîëü­øè­ìè ó÷àñò­êà­ìè îáùå­ñò­âåí­íîé çåì­ëè.
  • 121Äèî­íè­ñèé Ãàëè­êàð­íàññêèé (IX, 54) ïðåä­ëà­ãà­åò äâå âåð­ñèè êîí­÷è­íû Àïïèÿ Êëàâ­äèÿ: ñìåðòü îò áîëåç­íè èëè ñàìî­óáèé­ñòâî.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327007042 1327008013 1364000262 1364000263 1364000264