Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIII, ãë. 47

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ — Â. Ì. Ñìèðèí.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

47. (1) Ãàí­íè­áàë ñíà­÷à­ëà ðàç­óç­íàë, êàêèå ñóùå­ñò­âó­þò ïîøëè­íû â ãàâà­íÿõ è íà ñóøå, ÷åãî ðàäè îíè âçè­ìà­þò­ñÿ, êàêàÿ èõ ÷àñòü óõî­äèò íà ïîêðû­òèå îáû÷­íûõ ãîñóäàð­ñò­âåí­íûõ íóæä è ñêîëü­êî ðàñ­õè­ùà­åò­ñÿ êàç­íî­êðà­äà­ìè. (2) Çàòåì îí îáú­ÿâèë íà ñõîä­êå, ÷òî ïî âçûñ­êà­íèè íåäî­ñòàþ­ùèõ ñóìì ãîñóäàð­ñòâî îêà­æåò­ñÿ äîñòà­òî÷­íî ñîñòî­ÿ­òåëü­íûì, ÷òîáû ïëà­òèòü äàíü ðèì­ëÿ­íàì, íå ïðè­áå­ãàÿ ê íàëî­ãó íà ÷àñò­íûõ ëèö, è ñäåð­æàë îáå­ùà­íèå.

(3) Âîò òîãäà-òî ëþäè, ñòîëü­êî ëåò êîð­ìèâ­øè­å­ñÿ êàç­íî­êðàä­ñò­âîì, âçúÿðè­ëèñü, êàê áóä­òî ó íèõ îòíÿ­ëè ñâîå, à íå íàâî­ðî­âàí­íîå, è ïðè­íÿ­ëèñü íàòðàâ­ëè­âàòü íà Ãàí­íè­áà­ëà ðèì­ëÿí, êîòî­ðûå è ñàìè èñêà­ëè ïîâî­äà äàòü âîëþ ñâî­åé íåíà­âè­ñòè. (4) Ïóá­ëèé Ñöè­ïè­îí Àôðè­êàí­ñêèé äîë­ãî ñîïðî­òèâ­ëÿë­ñÿ: îí ñ÷è­òàë, ÷òî íå ïîäî­áà­åò íàðî­äó ðèì­ñêî­ìó ïîä­ïè­ñû­âàòü­ñÿ ïîä îáâè­íå­íè­ÿ­ìè121, èñõî­äÿ­ùè­ìè îò ñ.107 íåíà­âèñò­íè­êîâ Ãàí­íè­áà­ëà, óíè­æàòü ãîñóäàð­ñòâî âìå­øà­òåëü­ñò­âîì â ðàñ­ïðþ ó êàð­ôà­ãå­íÿí. (5) Äîñòîé­íî ëè, íå äîâîëü­ñò­âó­ÿñü òåì, ÷òî Ãàí­íè­áàë ïîáåæ­äåí íà âîéíå, óïî­äîá­ëÿòü­ñÿ äîíîñ­÷è­êàì, ïîä­êðåï­ëÿòü ïðè­ñÿ­ãîé íàïðàñ­ëè­íó, ïðè­íî­ñèòü æàëî­áû? (6) È âñå-òàêè âåðõ îäåð­æà­ëè òå, êòî íàñòî­ÿë, ÷òîáû â Êàð­ôà­ãåí áûëè îòïðàâ­ëå­íû ïîñëû ñ èçâå­ùå­íè­åì òàìîø­íå­ìó ñåíà­òó î ñãî­âî­ðå Ãàí­íè­áà­ëà ñ öàðåì Àíòèîõîì è îá èõ çàìûñ­ëå ðàç­æå÷ü âîé­íó. (7) Ïîñëîâ áûëî òðîå — Ãíåé Ñåð­âè­ëèé, Ìàðê Êëàâ­äèé Ìàð­öåëë è Êâèíò Òåðåí­öèé Êóë­ëå­îí. Ïðè­áûâ â Êàð­ôà­ãåí, îíè ïî íàó­ùå­íèþ íåäðó­ãîâ Ãàí­íè­áà­ëà âåëå­ëè íà ðàñ­ñïðî­ñû î öåëè ïðè­åçäà îòâå­÷àòü, (8) ÷òî ÿâè­ëèñü îíè äëÿ ðàç­ðå­øå­íèÿ ñïî­ðà êàð­ôà­ãå­íÿí ñ íóìè­äèé­ñêèì öàðåì Ìàñè­íèñ­ñîé. (9) Âñå â ýòî ïîâå­ðè­ëè — îäèí òîëü­êî Ãàí­íè­áàë íå äàë ñåáÿ îáìà­íóòü è ïîíÿë, ÷òî ðèì­ëÿ­íàì íóæåí îí: óñëî­âè­åì ìèðà äëÿ êàð­ôà­ãå­íÿí áóäåò ïðî­äîë­æå­íèå íåïðè­ìè­ðè­ìîé âîé­íû ïðî­òèâ íåãî îäíî­ãî. (10) Èòàê, îí ðåøèë ïîêî­ðèòü­ñÿ îáñòî­ÿ­òåëü­ñòâàì è ñâî­åé ñóäü­áå. Çàðà­íåå ïðè­ãîòî­âèâ âñå äëÿ áåã­ñòâà, îí ïðî­âåë äåíü íà ôîðó­ìå, äàáû îòâå­ñòè âîç­ìîæ­íûå ïîäî­çðå­íèÿ, à ñ íàñòóï­ëå­íè­åì ñóìå­ðåê âûøåë â òîì æå ïàðàä­íîì ïëà­òüå ê ãîðîä­ñêèì âîðîòàì â ñîïðî­âîæ­äå­íèè äâóõ ñïóò­íè­êîâ, íå äîãà­äû­âàâ­øèõ­ñÿ î åãî íàìå­ðå­íè­ÿõ.

47. Han­ni­bal postquam vec­ti­ga­lia quan­ta ter­restria ma­ri­ti­ma­que es­sent et in quas res ero­ga­ren­tur ani­mad­ver­tit, et quid eorum or­di­na­rii rei pub­li­cae usus con­su­me­rent, quan­tum pe­cu­la­tus aver­te­ret, [2] om­ni­bus re­si­duis pe­cu­niis exac­tis, tri­bu­to pri­va­tis re­mis­so sa­tis lo­cup­le­tem rem pub­li­cam fo­re ad vec­ti­gal praes­tan­dum Ro­ma­nis pro­nun­tia­vit in con­tio­ne et praes­ti­tit pro­mis­sum.

[3] Tum ve­ro ii, quos pa­ve­rat per ali­quot an­nos pub­li­cus pe­cu­la­tus, ve­lut bo­nis erep­tis, non fur­to­rum ma­nu­biis ex­tor­tis in­fen­si et ira­ti Ro­ma­nos in Han­ni­ba­lem, et ip­sos cau­sam odii quae­ren­tes, insti­ga­bant. [4] Ita diu re­pug­nan­te P. Sci­pio­ne Af­ri­ca­no, qui pa­rum ex dig­ni­ta­te po­pu­li Ro­ma­ni es­se du­ce­bat sub­scri­be­re odiis ac­cu­sa­to­rum Han­ni­ba­lis [5] et fac­tio­ni­bus Car­tha­gi­nien­sium in­se­re­re pub­li­cam auc­to­ri­ta­tem nec sa­tis ha­be­re bel­lo vi­cis­se Han­ni­ba­lem, ni­si ve­lut ac­cu­sa­to­res ca­lum­niam in eum iura­rent ac no­men de­fer­rent, [6] tan­dem per­vi­ce­runt ut le­ga­ti Car­tha­gi­nem mit­te­ren­tur, qui ad se­na­tum eorum ar­gue­rent Han­ni­ba­lem cum An­tio­cho re­ge con­si­lia bel­li fa­cien­di ini­re. [7] Le­ga­ti tres mis­si, Cn. Ser­vi­lius, M. Clau­dius Mar­cel­lus, Q. Te­ren­tius Cul­leo. Qui cum Car­tha­gi­nem ve­nis­sent, ex con­si­lio ini­mi­co­rum Han­ni­ba­lis quae­ren­ti­bus cau­sam ad­ven­tus di­ci ius­se­runt, [8] ve­nis­se se ad contro­ver­sias quae cum Ma­si­nis­sa re­ge Nu­mi­da­rum Car­tha­gi­nien­si­bus es­sent di­ri­men­das. [9] Id cre­di­tum vul­go; unum Han­ni­ba­lem se pe­ti ab Ro­ma­nis non fal­le­bat et ita pa­cem Car­tha­gi­nien­si­bus da­tam es­se ut inex­pia­bi­le bel­lum ad­ver­sus se unum ma­ne­ret. [10] Ita­que ce­de­re tem­po­ri et for­tu­nae sta­tuit; et prae­pa­ra­tis iam an­te om­ni­bus ad fu­gam, ob­ver­sa­tus eo die in fo­ro aver­ten­dae sus­pi­cio­nis cau­sa, pri­mis te­neb­ris ves­ti­tu fo­ren­si ad por­tam cum duo­bus co­mi­ti­bus ig­na­ris con­si­lii est eg­res­sus.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 121Ýòî ñëî­âî óïîòðåá­ëå­íî çäåñü êàê òåõ­íè­÷å­ñêèé òåð­ìèí.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364003348 1364003349 1364003400