Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
48. (1) Êîíè áûëè íàãîòîâå â íàçíà÷åííîì ìåñòå. Íî÷üþ Ãàííèáàë ïåðåñåê Áèçàêèé (òàê êàðôàãåíÿíå íàçûâàþò íåêóþ îáëàñòü)122 è íà ñëåäóþùèé äåíü ïðèáûë â ñâîé ïðèìîðñêèé çàìîê, ÷òî ìåæäó Àöèëëîé è Òàïñîì. (2) Òàì åãî æäàë çàðàíåå ñíàðÿæåííûé êîðàáëü ñ ãðåáöàìè. Òàê ïîêèíóë Ãàííèáàë Àôðèêó, ñîêðóøàÿñü áîëüøå îá ó÷àñòè ñâîåãî îòå÷åñòâà, ÷åì î ñîáñòâåííîé. (3)  òîò æå äåíü îí ïðèïëûë íà îñòðîâ Êåðêèíó123. Òàì â ãàâàíè ñòîÿëî íåñêîëüêî ôèíèêèéñêèõ ãðóçîâûõ êîðàáëåé ñ òîâàðàìè. Êîãäà îí ñîøåë ñ êîðàáëÿ, âñå ñáåæàëèñü åãî ïðèâåòñòâîâàòü; ëþáîïûòñòâóþùèì îí âåëåë ñêàçàòü, ÷òî îòðÿæåí ïîñëàííèêîì â Òèð. (4) Åãî, îäíàêî, âçÿëî îïàñåíèå, êàê áû íî÷üþ êàêîé-íèáóäü èç ýòèõ êîðàáëåé íå ñíÿëñÿ ñ ÿêîðÿ è â Òàïñå èëè Ãàäðóìåòå íå ñòàëî áû èçâåñòíî, ÷òî Ãàííèáàëà âèäåëè íà Êåðêèíå. Òîãäà îí ïðèêàçàë ãîòîâèòü æåðòâîïðèíîøåíèå è âåëåë ïðèãëàñèòü êîðàáåëüùèêîâ è êóïöîâ, (5) à ïàðóñà ñ ðåÿìè ñíÿòü, ÷òîáû íà áåðåãó óñòðîèòü äëÿ ïèðóþùèõ òåíü, — âåäü ëåòî áûëî â ðàçãàðå. (6) Ïèð â òîò äåíü äàí áûë ñî âñåì âåëèêîëåïèåì, êàêîå äîçâîëÿëè ñðåäñòâà è âðåìÿ, — îí áûë ìíîãîëþäíûì, ïèëè ìíîãî è äî ãëóáîêîé íî÷è. (7) Óëó÷èâ ìîìåíò, ÷òîáû íå áûòü çàìå÷åííûì êåì-íèáóäü â ãàâàíè, Ãàííèáàë âûâåë êîðàáëü â ìîðå. (8) Îñòàëüíûå ïðîáóäèëèñü îòî ñíà ëèøü íà äðóãîé äåíü â òÿæåëîì ïîõìåëüå. Áûëî óæå ïîçäíî, äà ê òîìó æå íåñêîëüêî ÷àñîâ îíè ïîòåðÿëè, âîçâðàùàÿ îñíàñòêó íà êîðàáëè, ðàçìåùàÿ è ïðèëàæèâàÿ åå. (9) À â Êàðôàãåíå ïåðåä äîìîì Ãàííèáàëà ñîáðàëîñü ìíîæåñòâî ëþäåé, ïðèâûêøèõ åãî ïîñåùàòü. (10) Êîãäà ñòàëî èçâåñòíî, ÷òî õîçÿèíà äîìà íåò, íà ôîðóìå ñîáðàëàñü òîëïà ëþäåé, ðàçûñêèâàâøèõ ãëàâó ãîñóäàðñòâà. Îäíè ïðåäïîëàãàëè, ÷òî îí áåæàë, êàê òî è áûëî íà ñàìîì äåëå, (11) äðóãèå — ÷òî îí óáèò èç-çà ïðîèñêîâ ðèìëÿí, è ýòî îñîáåííî âîçìóùàëî òîëïó. Íà ëèöàõ ëþäåé ñ.108 âûðàæàëèñü ñàìûå íåñõîäíûå ÷óâñòâà, êàê è áûâàåò, êîãäà ãîñóäàðñòâî ðàñêîëîòî ðàçíîãëàñèÿìè, à ãðàæäàíå ñî÷óâñòâóþò êòî îäíîé ñòîðîíå, êòî äðóãîé. Íàêîíåö ïðèøëà âåñòü, ÷òî Ãàííèáàëà âèäåëè íà Êåðêèíå. |
48. Cum equi quo in loco iusserat praesto fuissent, nocte Byzacium — ita regionem quandam agri vocant — transgressus, postero die ad mare inter Acyllam et Thapsum ad suam turrem pervenit. [2] Ibi eum parata instructaque remigio excepit navis. Ita Africa Hannibal excessit, saepius patriae quam suum eventum miseratus. [3] Eodem die in Cercinam insulam traiecit. Ubi cum in portu naves aliquot Phoenicum onerarias cum mercibus invenisset et ad egressum eum e nave concursus salutantium esset factus, percunctantibus legatum se Tyrum missum dici iussit. [4] Veritus tamen ne qua earum navis nocte profecta Thapsum aut Hadrumetum nuntiaret se Cercinae visum, sacrificio apparari iusso magistros navium mercatoresque invitari iussit et vela cum antemnis ex navibus conrogari, [5] ut umbraclum — media aestas forte erat — cenantibus in litore fieret. [6] Quanto res et tempus patiebatur apparatu celebratae eius diei epulae sunt; multoque vino in serum noctis convivium productum. [7] Hannibal, cum primum fallendi eos qui in portu erant tempus habuit, navem solvit. [8] Ceteri sopiti cum postero die tandem ex somno pleni crapulae surrexissent, ad id quod serum erat, aliquot horas referendis in naves collocandisque et aptandis armamentis absumpserunt. [9] Carthagine multitudinis adsuetae domum Hannibalis frequentare concursus ad vestibulum aedium est factus. [10] Ut non comparere eum vulgatum est, in forum turba convenit principem civitatis quaerentium; [11] et alii fugam conscisse, id quod erat, alii fraude Romanorum interfectum, idque magis vulgo fremebant, variosque vultus cerneres ut in civitate aliorum alias partes foventium et factionibus discordi; visum deinde Cercinae eum tandem allatum est. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß