Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
49. (1) Ðèìñêèå ïîñëû èçëîæèëè âñå â êàðôàãåíñêîì ñåíàòå. Ðèìñêèì îòöàì-ñåíàòîðàì äîñòîâåðíî èçâåñòíî, ñêàçàëè îíè, ÷òî è â ïðîøëîì Ôèëèïï íà÷àë âîéíó ïðîòèâ ðèìëÿí, ïîäâèãíóòûé ê òîìó ïðåæäå âñåãî Ãàííèáàëîì, (2) è íûíå òîò æå Ãàííèáàë øëåò ãîíöîâ è ïèñüìà ê Àíòèîõó è ýòîëèéöàì — îí çàìûøëÿåò ïîäòîëêíóòü Êàðôàãåí ê ìÿòåæó; à êóäà îí ñåé÷àñ áåæàë, êàê íå ê öàðþ Àíòèîõó? Íå óãîìîíèòñÿ îí, ïîêà íå âòÿíåò â âîéíó âåñü ìèð. (3) È ýòî íå äîëæíî ñîéòè åìó ñ ðóê, åñëè òîëüêî êàðôàãåíÿíå õîòÿò, ÷òîáû ðèìñêèé íàðîä ïîâåðèë, ÷òî îíè íè ê ÷åìó ïîäîáíîìó íå ïðè÷àñòíû, à Ãàííèáàë äåéñòâîâàë áåç èõ âåäîìà è áåç ñîãëàñèÿ ãîñóäàðñòâà. (4) Êàðôàãåíÿíå îòâåòèëè, ÷òî ñäåëàþò âñå, ÷òî íè ñî÷ëè áû ïðàâèëüíûì ðèìëÿíå. (5) Ãàííèáàë æå áëàãîïîëó÷íî äîáðàëñÿ äî Òèðà — òàì, ó îñíîâàòåëåé Êàðôàãåíà124, îí áûë ïðèíÿò êàê ïðîñëàâëåííûé ñîîòå÷åñòâåííèê, ñî âñåìè âîçìîæíûìè ïî÷åñòÿìè. Îòòóäà ÷åðåç íåñêîëüêî äíåé îí îòïëûë â Àíòèîõèþ, (6) ãäå óçíàë, ÷òî öàðü óæå äâèíóëñÿ â Àçèþ. Ãàííèáàë âñòðåòèëñÿ ñ åãî ñûíîì, ñïðàâëÿâøèì îáû÷àéíîå ïðàçäíåñòâî ñ èãðàìè â Äàôíå125, è áûë èì îáëàñêàí, íî, íå ìåøêàÿ, ïîïëûë äàëüøå. (7) Öàðÿ îí íàãíàë â Ýôåñå. Òîò âñå åùå êîëåáàëñÿ è íå ìîã îòâàæèòüñÿ íà âîéíó ñ Ðèìîì — ïðèáûòèå Ãàííèáàëà ñûãðàëî íåìàëóþ ðîëü â ïðèíÿòèè èì îêîí÷àòåëüíîãî ðåøåíèÿ. (8)  ýòî æå âðåìÿ è ýòîëèéöû ðàçî÷àðîâàëèñü â ñîþçå ñ ðèìëÿíàìè — èõ ïîñëû ñòàëè íà îñíîâàíèè ïðåæíåãî äîãîâîðà òðåáîâàòü Ôàðñàë, Ëåâêàäó è íåêîòîðûå äðóãèå ãîðîäà, à ñåíàò îïÿòü îòîñëàë èõ ê Òèòó Êâèíêöèþ. |
49. Et Romani legati cum in senatu exposuissent compertum patribus Romanis esse, et Philippum regem ante ab Hannibale maxime accensum bellum populo Romano fecisse, [2] et nunc litteras nuntiosque ab eo ad Antiochum et Aetolos missos, consiliaque inita impellendae ad defectionem Carthaginis, nec alio eum quam ad Antiochum regem profectum; haud quieturum eum antequam bellum toto orbe terrarum concisset; [3] id ei non debere impune esse, si satisfacere Carthaginienses populo Romano vellent nihil eorum sua voluntate nec publico consilio factum esse; [4] Carthaginienses responderunt quidquid aequum censuissent Romani, facturos esse. [5] Hannibal prospero cursu Tyrum pervenit exceptusque a conditoribus Carthaginis, ut ab altera patria, vir tam clarus omni genere honorum, paucos moratus dies Antiochiam navigat. [6] Ibi profectum iam regem in Asiam cum audisset filiumque eius sollemne ludorum ad Daphnen celebrantem convenisset, comiter ab eo exceptus nullam moram navigandi fecit. [7] Ephesi regem est consecutus, fluctuantem adhuc animo incertumque de Romano bello; sed haud parvum momentum ad animum eius moliendum adventus Hannibalis fecit. [8] Aetolorum quoque eodem tempore alienati ab societate Romana animi sunt, quorum legatos Pharsalum et Leucadem et quasdam alias civitates ex primo foedere repetentes senatus ad T. Quinctium reiecit. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß