Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIV, ãë. 43

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ã. Ñ. Êíàáå.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

43. (1)  íà÷à­ëå òîãî ãîäà [194 ã.], êîãäà êîí­ñó­ëà­ìè áûëè Ïóá­ëèé Ñöè­ïè­îí Àôðè­êàí­ñêèé âî âòî­ðîé ðàç è Òèáå­ðèé Ñåì­ï­ðî­íèé Ëîíã, â Ðèì ïðè­áû­ëè ïîñëû òèðà­íà Íàáè­ñà. (2) Ñåíàò ïðè­íÿë èõ âíå ãîðî­äà, â õðà­ìå Àïîë­ëî­íà. Îíè ïðî­ñè­ëè ñåíàò óòâåð­äèòü ìèð, ÷òî çàêëþ­÷èë Òèò Êâèíê­öèé, è òîãî äîñòèã­ëè.

(3) Ïîòîì ñåíàò çàíÿë­ñÿ ðàñ­ïðå­äå­ëå­íè­åì ïðî­âèí­öèé; ïî÷òè âñå ñåíà­òî­ðû ïðè­äåð­æè­âà­ëèñü ìíå­íèÿ, ÷òî, êîëü ñêî­ðî âîé­íà â Èñïà­íèè è â Ìàêåäî­íèè êîí­÷å­íà, îáà êîí­ñó­ëà äîëæ­íû ïîëó­÷èòü â óïðàâ­ëå­íèå Èòà­ëèþ. (4) Ñöè­ïè­îí æå ïðåä­ñòà­âèë ìíå­íèå, ÷òî â Èòà­ëèè äîñòà­òî÷­íî îäíî­ãî êîí­ñó­ëà, à äðó­ãî­ìó ñëå­äó­åò îòäàòü Ìàêåäî­íèþ. «Â ñêî­ðîì âðå­ìå­íè ïðåä­ñòî­èò íàì òÿæ­êàÿ âîé­íà ñ Àíòèîõîì, — ñêà­çàë îí. — Åñëè Àíòèîõ ïî ñîá­ñò­âåí­íî­ìó ïî÷è­íó ïåðå­ïðà­âèë­ñÿ óæå â Åâðî­ïó, ïîäó­ìàé­òå, ÷åãî íå ñäå­ëà­åò îí, (5) ïîä­ñòðå­êàå­ìûé ýòî­ëèé­öà­ìè — à îíè íàì âðà­ãè, òóò ñîìíå­âàòü­ñÿ íå ïðè­õî­äèò­ñÿ, — äà åùå è Ãàí­íè­áà­ëîì, ÷üÿ âîèí­ñêàÿ ñëà­âà äåð­æèò­ñÿ íà ïîáåäàõ íàä ðèì­ñêîé àðìè­åé». (6) Ïîêà îáñóæ­äà­ëè, êàêóþ ïðî­âèí­öèþ êàêî­ìó êîí­ñó­ëó äàòü â óïðàâ­ëå­íèå, ïðå­òî­ðû áðî­ñè­ëè æðå­áèé. (7) Ãíåþ Äîìè­öèþ äîñòà­ëîñü âåäàòü ñóäåá­íû­ìè äåëà­ìè â Ãîðî­äå, à Òèòó Þâåí­öèþ — òÿæ­áà­ìè ìåæ­äó ãðàæ­äà­íà­ìè è èíî­çåì­öà­ìè; Äàëü­íÿÿ Èñïà­íèÿ âûïà­ëà Ïóá­ëèþ Êîð­íå­ëèþ, Áëèæ­íÿÿ Èñïà­íèÿ — Ñåêñ­òó Äèãè­òèþ; äâà æå Ãíåÿ Êîð­íå­ëèÿ ïîëó­÷è­ëè: Áëà­çè­îí — Ñèöè­ëèþ, à Ìåðåí­äà — Ñàð­äè­íèþ. Ïîñû­ëàòü íîâóþ àðìèþ â Ìàêåäî­íèþ íå ñî÷ëè íóæ­íûì. (8) Íàïðî­òèâ òîãî, ðåøè­ëè, ÷òî âîé­ñêà, êîòî­ðûå òàì ñòî­ÿò, Êâèíê­öèé âîç­âðà­òèò â Èòà­ëèþ è ðàñ­ïó­ñòèò; è Ìàðê Ïîð­öèé Êàòîí òîæå ðàñ­ïó­ñòèò âîé­ñêî, ÷òî ñòî­èò â Èñïà­íèè. (9) Îáà êîí­ñó­ëà ïîëó­÷è­ëè â óïðàâ­ëå­íèå Èòà­ëèþ, è ñåíàò ïîðó­÷èë èì íàáðàòü äâà ãîðîä­ñêèõ ëåãè­î­íà, äàáû ó ðåñ­ïóá­ëè­êè ïîñëå ïðåä­ïè­ñàí­íî­ãî ðîñïóñ­êà âîéñê ñòà­ëî âñå­ãî âîñåìü ëåãè­î­íîâ.

43. Prin­ci­pio an­ni quo P. Sci­pio Af­ri­ca­nus ite­rum et Ti. Sempro­nius Lon­gus con­su­les fue­runt, le­ga­ti Na­bi­dis ty­ran­ni Ro­mam ve­ne­runt. [2] Iis extra ur­bem in aede Apol­li­nis se­na­tus da­tus est. Pax quae cum T. Quinctio con­ve­nis­set ut ra­ta es­set pe­tie­runt im­pet­ra­runtque.

[3] De pro­vin­ciis cum re­la­tum es­set, se­na­tus fre­quens in eam sen­ten­tiam ibat ut, quo­niam in His­pa­nia et Ma­ce­do­nia de­bel­la­tum fo­ret, con­su­li­bus am­bo­bus Ita­lia pro­vin­cia es­set. [4] Sci­pio sa­tis es­se Ita­liae unum con­su­lem cen­se­bat; al­te­ri Ma­ce­do­niam de­cer­nen­dam es­se. Bel­lum gra­ve ab An­tio­cho im­mi­ne­re. Iam ip­sum sua spon­te in Euro­pam transgres­sum; quid dein­de fac­tu­rum cen­se­rent, [5] cum hinc Aeto­li, haud du­bie hos­tes, vo­ca­rent ad bel­lum, il­linc Han­ni­bal, Ro­ma­nis cla­di­bus in­sig­nis im­pe­ra­tor, sti­mu­la­ret? [6] Dum de pro­vin­ciis con­su­lum dis­cep­ta­tur, prae­to­res sor­ti­ti sunt; [7] Cn. Do­mi­tio ur­ba­na iuris­dic­tio, T. Iuven­tio pe­reg­ri­na eve­nit, P. Cor­ne­lio His­pa­nia ul­te­rior, Sex. Di­gi­tio ci­te­rior, duo­bus Cn. Cor­ne­liis Bla­sio­ni Si­ci­lia, Me­ren­dae Sar­di­nia. In Ma­ce­do­niam no­vum exer­ci­tum transpor­ta­ri non pla­cuit, [8] eum qui es­set ibi re­du­ci in Ita­liam a Quinctio ac di­mit­ti; item eum exer­ci­tum di­mit­ti qui cum M. Por­cio Ca­to­ne in His­pa­nia es­set; [9] con­su­li­bus am­bo­bus Ita­liam pro­vin­ciam es­se, et duas ur­ba­nas scri­be­re eos le­gio­nes, ut di­mis­sis quos se­na­tus cen­suis­set exer­ci­ti­bus oc­to om­ni­no Ro­ma­nae le­gio­nes es­sent.

ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
1327007031 1327008013 1327009001 1364003444 1364003445 1364003446