Ïåðåâîä Ã. Ñ. Êíàáå.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
43. (1)  íà÷àëå òîãî ãîäà [194 ã.], êîãäà êîíñóëàìè áûëè Ïóáëèé Ñöèïèîí Àôðèêàíñêèé âî âòîðîé ðàç è Òèáåðèé Ñåìïðîíèé Ëîíã, â Ðèì ïðèáûëè ïîñëû òèðàíà Íàáèñà. (2) Ñåíàò ïðèíÿë èõ âíå ãîðîäà, â õðàìå Àïîëëîíà. Îíè ïðîñèëè ñåíàò óòâåðäèòü ìèð, ÷òî çàêëþ÷èë Òèò Êâèíêöèé, è òîãî äîñòèãëè. (3) Ïîòîì ñåíàò çàíÿëñÿ ðàñïðåäåëåíèåì ïðîâèíöèé; ïî÷òè âñå ñåíàòîðû ïðèäåðæèâàëèñü ìíåíèÿ, ÷òî, êîëü ñêîðî âîéíà â Èñïàíèè è â Ìàêåäîíèè êîí÷åíà, îáà êîíñóëà äîëæíû ïîëó÷èòü â óïðàâëåíèå Èòàëèþ. (4) Ñöèïèîí æå ïðåäñòàâèë ìíåíèå, ÷òî â Èòàëèè äîñòàòî÷íî îäíîãî êîíñóëà, à äðóãîìó ñëåäóåò îòäàòü Ìàêåäîíèþ. «Â ñêîðîì âðåìåíè ïðåäñòîèò íàì òÿæêàÿ âîéíà ñ Àíòèîõîì, — ñêàçàë îí. — Åñëè Àíòèîõ ïî ñîáñòâåííîìó ïî÷èíó ïåðåïðàâèëñÿ óæå â Åâðîïó, ïîäóìàéòå, ÷åãî íå ñäåëàåò îí, (5) ïîäñòðåêàåìûé ýòîëèéöàìè — à îíè íàì âðàãè, òóò ñîìíåâàòüñÿ íå ïðèõîäèòñÿ, — äà åùå è Ãàííèáàëîì, ÷üÿ âîèíñêàÿ ñëàâà äåðæèòñÿ íà ïîáåäàõ íàä ðèìñêîé àðìèåé». (6) Ïîêà îáñóæäàëè, êàêóþ ïðîâèíöèþ êàêîìó êîíñóëó äàòü â óïðàâëåíèå, ïðåòîðû áðîñèëè æðåáèé. (7) Ãíåþ Äîìèöèþ äîñòàëîñü âåäàòü ñóäåáíûìè äåëàìè â Ãîðîäå, à Òèòó Þâåíöèþ — òÿæáàìè ìåæäó ãðàæäàíàìè è èíîçåìöàìè; Äàëüíÿÿ Èñïàíèÿ âûïàëà Ïóáëèþ Êîðíåëèþ, Áëèæíÿÿ Èñïàíèÿ — Ñåêñòó Äèãèòèþ; äâà æå Ãíåÿ Êîðíåëèÿ ïîëó÷èëè: Áëàçèîí — Ñèöèëèþ, à Ìåðåíäà — Ñàðäèíèþ. Ïîñûëàòü íîâóþ àðìèþ â Ìàêåäîíèþ íå ñî÷ëè íóæíûì. (8) Íàïðîòèâ òîãî, ðåøèëè, ÷òî âîéñêà, êîòîðûå òàì ñòîÿò, Êâèíêöèé âîçâðàòèò â Èòàëèþ è ðàñïóñòèò; è Ìàðê Ïîðöèé Êàòîí òîæå ðàñïóñòèò âîéñêî, ÷òî ñòîèò â Èñïàíèè. (9) Îáà êîíñóëà ïîëó÷èëè â óïðàâëåíèå Èòàëèþ, è ñåíàò ïîðó÷èë èì íàáðàòü äâà ãîðîäñêèõ ëåãèîíà, äàáû ó ðåñïóáëèêè ïîñëå ïðåäïèñàííîãî ðîñïóñêà âîéñê ñòàëî âñåãî âîñåìü ëåãèîíîâ. |
43. Principio anni quo P. Scipio Africanus iterum et Ti. Sempronius Longus consules fuerunt, legati Nabidis tyranni Romam venerunt. [2] Iis extra urbem in aede Apollinis senatus datus est. Pax quae cum T. Quinctio convenisset ut rata esset petierunt impetraruntque. [3] De provinciis cum relatum esset, senatus frequens in eam sententiam ibat ut, quoniam in Hispania et Macedonia debellatum foret, consulibus ambobus Italia provincia esset. [4] Scipio satis esse Italiae unum consulem censebat; alteri Macedoniam decernendam esse. Bellum grave ab Antiocho imminere. Iam ipsum sua sponte in Europam transgressum; quid deinde facturum censerent, [5] cum hinc Aetoli, haud dubie hostes, vocarent ad bellum, illinc Hannibal, Romanis cladibus insignis imperator, stimularet? [6] Dum de provinciis consulum disceptatur, praetores sortiti sunt; [7] Cn. Domitio urbana iurisdictio, T. Iuventio peregrina evenit, P. Cornelio Hispania ulterior, Sex. Digitio citerior, duobus Cn. Corneliis Blasioni Sicilia, Merendae Sardinia. In Macedoniam novum exercitum transportari non placuit, [8] eum qui esset ibi reduci in Italiam a Quinctio ac dimitti; item eum exercitum dimitti qui cum M. Porcio Catone in Hispania esset; [9] consulibus ambobus Italiam provinciam esse, et duas urbanas scribere eos legiones, ut dimissis quos senatus censuisset exercitibus octo omnino Romanae legiones essent. |