Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIV, ãë. 47

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ã. Ñ. Êíàáå.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

47. (1) È îíè áèëèñü óæå ïî òó ñòî­ðî­íó âàëîâ, à ÷åò­âåð­òûé ëåãè­îí âñå åùå îñòà­âàë­ñÿ â âîðîòàõ; òóò óñëû­õà­ëè ñèëü­íûé øóì ñ äðó­ãî­ãî êîí­öà ëàãå­ðÿ. (2) Ãàë­ëû âîðâà­ëèñü ÷åðåç êâåñ­òîð­ñêèå âîðîòà107; íå ìåíåå äâóõ­ñîò ñîë­äàò óáè­ëè, êâå­ñòî­ðà Ëóöèÿ Ïîñòó­ìèÿ, ïðî­çâàí­íî­ãî Òèì­ïà­íîì, äà åùå Ìàð­êà Àòè­íèÿ è Ïóá­ëèÿ Ñåì­ï­ðî­íèÿ, êîòî­ðûå êîìàí­äî­âà­ëè ñîþç­íè­êà­ìè; âñå îíè ñòîé­êî áèëèñü ñ âðà­ãîì. (3) Ýòîé ÷àñòüþ ëàãå­ðÿ ãàë­ëû âëà­äå­ëè íåäîë­ãî: âîè­íû îòáîð­íîé êîãîð­òû108, ïîñëàí­íîé êîí­ñó­ëîì çàùè­ùàòü êâåñ­òîð­ñêèå ñ.142 âîðîòà, ïåðå­áè­ëè îäíèõ; òåõ, êòî óæå âîøåë, âûãíà­ëè è íå äàëè âîé­òè íîâûì. (4) Ïî÷òè â òî æå âðå­ìÿ ÷åò­âåð­òûé ëåãè­îí âìå­ñòå ñ äâó­ìÿ îòáîð­íû­ìè êîãîð­òà­ìè âûðâàë­ñÿ èç ëàãå­ðÿ. Òàê ÷òî ó ëàãå­ðÿ øëè ñðà­çó òðè áèò­âû, â òðåõ ðàç­íûõ ìåñòàõ; íåâíÿò­íûå êðè­êè äîõî­äè­ëè äî ñëó­õà âîè­íîâ è îòòî­ãî ðàñ­ñå­ÿí­íî áèëèñü, èáî òðå­âî­æè­ëèñü î òîâà­ðè­ùàõ ñâî­èõ, êîèõ ñóäü­áó íå âåäà­ëè. (5) Òàê øëî äî ïîëó­äíÿ — è ñèëà ðàâ­íàÿ ñ îáå­èõ ñòî­ðîí è íàäåæ­äà íà ïîáåäó. Íî ãàë­ëû, òåëîì ñëà­áûå è èçíå­æåí­íûå, íå âûíåñ­ëè ñòîëü äîë­ãèé ðàò­íûé òðóä, æàðó è áîëåå âñå­ãî æàæ­äó è áåæà­ëè; íà òåõ æå, ÷òî îñòà­âà­ëèñü, ðèì­ëÿíå íàïà­ëè ÿðîñò­íî, ðàñ­ñòðî­è­ëè ðÿäû âðà­ãîâ è çàãíà­ëè îáðàò­íî â èõ ëàãåðü; (6) Êîí­ñóë âåëåë òðó­áèòü îòáîé, è âîè­íû ïîñëó­øà­ëèñü ïî÷òè âñå. Íî íåêî­òî­ðûå, ðàç­ãî­ðÿ­÷èâ­øèñü â áèò­âå, ïîíà­äå­ÿ­ëèñü çàõâà­òèòü âðà­æå­ñêèé ëàãåðü è ãíà­ëèñü çà áåã­ëå­öà­ìè äî ñàìûõ èõ âàëîâ. (7) Óâèäåâ­øè, ÷òî ðèì­ëÿí íåìíî­ãî, ãàë­ëû âñåé òîë­ïîé âûñû­ïà­ëè èç ëàãå­ðÿ è ðèì­ëÿí ðàç­áè­ëè, òàê ÷òî êîãî íå óêðî­òèë ïðè­êàç êîí­ñó­ëà, òåõ óêðî­òèë ñòðàõ è âåð­íó­ëèñü îáðàò­íî â ëàãåðü. È ðèì­ëÿ­íàì, è ãàë­ëàì äîñòà­âà­ëîñü ïîïå­ðå­ìåí­íî òî áåæàòü, òî òîð­æå­ñò­âî­âàòü ïîáåäó. (8) Âñå æå ãàë­ëû ïîòå­ðÿ­ëè ïî÷òè îäèí­íà­äöàòü òûñÿ÷ ÷åëî­âåê, à ðèì­ëÿíå — ïÿòü òûñÿ÷. È ãàë­ëû îòî­øëè â ãëóáü ñâî­åé ñòðà­íû.

47. Iam hi extra val­lum pug­na­bant quar­ta le­gio­ne in por­ta hae­ren­te, cum ali­us tu­mul­tus ex aver­sa par­te castro­rum est exor­tus. [2] In por­tam quaes­to­riam ir­ru­pe­rant Gal­li re­sis­ten­tes­que per­ti­na­cius oc­ci­de­rant L. Pos­tu­mium quaes­to­rem, cui Tym­pa­no fuit cog­no­men, et M. Ati­nium et P. Sempro­nium, prae­fec­tos so­cium, et du­cen­tos fer­me mi­li­tes. [3] Cap­ta ab ea par­te castra erant, do­nec co­hors extraor­di­na­ria, mis­sa a con­su­le ad tuen­dam quaes­to­riam por­tam, et eos qui intra val­lum erant par­tim oc­ci­dit, par­tim ex­pu­lit castris et ir­rum­pen­ti­bus obsti­tit. [4] Eodem fe­re tem­po­re et quar­ta le­gio cum dua­bus extraor­di­na­riis co­hor­ti­bus por­ta eru­pit. Ita si­mul tria proe­lia cir­ca castra lo­cis dis­tan­ti­bus erant cla­mo­res­que dis­so­ni ad in­cer­tos suo­rum even­tus a prae­sen­ti cer­ta­mi­ne ani­mos pug­nan­tium aver­te­bant. [5] Us­que ad me­ri­diem aequis vi­ri­bus ac pro­pe pa­ri spe pug­na­tum est. La­bor et aes­tus mol­lia et flui­da cor­po­ra Gal­lo­rum et mi­ni­me pa­tien­tia si­tis cum de­ce­de­re pug­na coe­gis­set, in pau­cos res­tan­tes im­pe­tum Ro­ma­ni fe­ce­runt fu­sos­que com­pu­le­runt in castra. [6] Sig­num in­de re­cep­tui ab con­su­le da­tum est; ad quod pars maior re­ce­pe­runt se­se, pars cer­ta­mi­nis stu­dio et spe po­tiun­di castris hos­tium persti­tit ad val­lum. [7] Eorum pau­ci­ta­te con­tempta Gal­li uni­ver­si ex castris eru­pe­runt; fu­si in­de Ro­ma­ni, quae im­pe­rio con­su­lis no­lue­rant, suo pa­vo­re ac ter­ro­re castra re­pe­tunt. Ita va­ria hinc at­que il­linc, nunc fu­ga nunc vic­to­ria fuit; [8] Gal­lo­rum ta­men ad un­de­cim mi­lia, Ro­ma­no­rum quin­que mi­lia sunt oc­ci­sa. Gal­li re­ce­pe­re in in­ti­ma fi­nium se­se; con­sul Pla­cen­tiam le­gio­nes du­xit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 107Êâåñ­òîð­ñêèå âîðîòà (èíà­÷å — äåêó­ìàí­ñêèå) — çàä­íèå âîðîòà âîåí­íî­ãî ëàãå­ðÿ.
  • 108 êîí­ñóëü­ñêîé àðìèè èç äâóõ ëåãè­î­íîâ áûëî ÷åòû­ðå òàêèõ (ñîþç­íè­÷å­ñêèõ) êîãîð­òû.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010226 1327007032 1327008059 1364003448 1364003449 1364003450