Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 15

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

15. (1) Âèë­ëèé äâè­íóë­ñÿ èç Ýôå­ñà â Àïà­ìåþ54. Òóäà æå ïðè­áûë è Àíòèîõ, óñëû­õàâ î ïðè­åçäå ðèì­ñêèõ ïîñëîâ. (2) Ìåæ­äó íèìè â Àïà­ìåå øëè ïî÷òè òàêèå æå ñïî­ðû, êàê â Ðèìå ìåæ­äó Êâèíê­öè­åì è öàð­ñêè­ìè ïîñëà­ìè55. Íî ïåðå­ãî­âî­ðû ïðå­ðâà­ëèñü, êîãäà ïðè­øëî èçâå­ñòèå î ñìåð­òè öàð­ñêî­ãî ñûíà Àíòèî­õà, ïîñëàí­íî­ãî òîëü­êî ÷òî â Ñèðèþ, êàê ÿ ðàñ­ñêà­çàë ÷óòü âûøå. (3) Âåëè­êàÿ ñêîðáü îõâà­òè­ëà öàð­ñêèé äâî­ðåö, âåëè­êà áûëà è òîñ­êà ïî óìåð­øåì þíî­øå, êîòî­ðûé óñïåë ïîêà­çàòü ñåáÿ òàê, ÷òî óæå áûëî ÿñíî: ïðî­æè­âè îí äîëü­øå, â íåì ïðî­ÿâè­ëèñü áû ÷åð­òû âåëè­êî­ãî è ïðà­âåä­íî­ãî öàðÿ. (4) Âñåì îí áûë ìèë è ëþáå­çåí, íî òåì ïîäî­çðè­òåëü­íåé áûëà åãî ñìåðòü; òîë­êî­âà­ëè î òîì, ÷òî îòåö, ñ÷è­òàÿ òàêî­ãî ñûíà îïàñ­íûì íàñëåä­íè­êîì, óãðî­çîé äëÿ ñâî­åé ñòà­ðî­ñòè, èçâåë åãî ÿäîì ïðè ïîñðåä­ñòâå íåêèõ åâíó­õîâ, êîòî­ðûõ öàðè è äåð­æàò äëÿ óñëó­æå­íèÿ â ïîäîá­íûõ çëî­äåé­ñòâàõ. (5) Íàçû­âà­ëè è äðó­ãóþ ïðè­÷è­íó ýòî­ãî òàé­íî­ãî ñ.162 ïðå­ñòóï­ëå­íèÿ: ñâî­å­ìó ñûíó Ñåëåâ­êó öàðü äàðî­âàë Ëèñè­ìà­õèþ, à äëÿ Àíòèî­õà ó íåãî íå íàøëîñü ïîäîá­íî­ãî ìåñòà, êóäà áû îí ìîã îòïðà­âèòü åãî îò ñåáÿ ïîäàëü­øå â ïî÷åò­íóþ ññûë­êó. (6) Òåì íå ìåíåå öàð­ñêèé äâî­ðåö íà íåñêîëü­êî äíåé ïðè­íÿë ëè÷è­íó âåëè­êîé ñêîð­áè, à ðèì­ñêèé ïîñîë, ÷òîáû íå ïîïà­äàòü­ñÿ íà ãëà­çà â íåïî­ä­õî­äÿ­ùåå âðå­ìÿ, óåõàë â Ïåð­ãàì. Öàðü æå, îñòà­âèâ íà÷à­òóþ áûëî âîé­íó, âåð­íóë­ñÿ â Ýôåñ. (7) Òàì îí, ïîêóäà äâî­ðåö áûë çàïåðò íà âðå­ìÿ ñêîð­áè, óåäè­íèë­ñÿ ñ íåêèì Ìèí­íè­î­íîì, ñòà­ðåé­øè­íîé öàð­ñêèõ äðó­çåé, îáñóæ­äàÿ ñ íèì òàé­íûå çàìûñ­ëû. (8) Ìèí­íè­îí îöå­íè­âàë ñèëû öàðÿ, èñõî­äÿ èç ñîáû­òèé â Ñèðèè è Àçèè, íå æåëàÿ è çíàòü î òîì, ÷òî äåëà­åò­ñÿ âî âíåø­íåì ìèðå. Îí áûë óâå­ðåí, ÷òî Àíòèî­õó îáåñ­ïå­÷å­íî ïðå­âîñ­õîä­ñòâî íå òîëü­êî ïðè îáñóæ­äå­íèè äåëà (èáî âñå òðå­áî­âà­íèÿ ðèì­ëÿí íåñïðà­âåä­ëè­âû), íî è â áóäó­ùåé âîéíå. (9) Öàðü èçáå­ãàë ïåðå­ãî­âî­ðîâ ñ ïîñëà­ìè — îí òî ëè ÷óâ­ñò­âî­âàë óæå, ÷òî ïðî­èã­ðû­âà­åò â ñïî­ðå, òî ëè ïðå­áû­âàë â ðàñ­òå­ðÿí­íî­ñòè îò íåäàâ­íåé óòðà­òû. Îäíà­êî Ìèí­íè­îí óáåäèë åãî âûçâàòü ïîñëîâ èç Ïåð­ãà­ìà, ïîîáå­ùàâ­øè, ÷òî ñàì áóäåò ãîâî­ðèòü âñå, ÷åãî ïîòðå­áó­åò ïîëî­æå­íèå äåë.

15. Vil­lius ab Ephe­so Apa­meam pro­ces­sit. Eo et An­tio­chus audi­to le­ga­to­rum Ro­ma­no­rum ad­ven­tu oc­cur­rit. [2] Apa­meae congres­sis dis­cep­ta­tio eadem fer­me fuit quae Ro­mae in­ter Quincti­um et le­ga­tos re­gis fue­rat. Mors nun­tia­ta An­tio­chi fi­lii re­gis, quem mis­sum pau­lo an­te di­xe­ram in Sy­riam, di­re­mit con­lo­quia. [3] Mag­nus luc­tus in re­gia fuit mag­num­que eius iuve­nis de­si­de­rium; id enim iam spe­ci­men sui de­de­rat ut, si vi­ta lon­gior con­ti­gis­set, mag­ni ius­ti­que re­gis in eo in­do­lem fuis­se ap­pa­re­ret. [4] Quo ca­rior ac­cep­tior­que om­ni­bus erat, eo mors eius sus­pec­tior fuit, gra­vem suc­ces­so­rem eum insta­re se­nec­tu­ti suae pat­rem cre­den­tem per spa­do­nes quos­dam, ta­lium mi­nis­te­riis fa­ci­no­rum ac­cep­tos re­gi­bus, ve­ne­no sus­tu­lis­se. [5] Eam quo­que cau­sam clan­des­ti­no fa­ci­no­ri adi­cie­bant, quod Se­leu­co fi­lio Ly­si­machiam de­dis­set, An­tio­cho quam si­mi­lem da­ret se­dem, ut pro­cul ab se ho­no­re eum quo­que ab­le­ga­ret, non ha­buis­set. [6] Mag­ni ta­men luc­tus spe­cies per ali­quot dies re­giam te­nuit; le­ga­tus­que Ro­ma­nus ne alie­no tem­po­re in­com­mo­dus ob­ver­sa­re­tur, Per­ga­mum con­ces­sit; [7] rex Ephe­sum omis­so quod in­choa­ve­rat bel­lo re­diit. Ibi per luc­tum re­gia clau­sa cum Min­nio­ne quo­dam, qui prin­ceps ami­co­rum eius erat, sec­re­ta con­si­lia agi­ta­vit. [8] Min­nio, ig­na­rus om­nium ex­ter­no­rum vi­res­que aes­ti­mans re­gis ex re­bus in Sy­ria aut Asia ges­tis, non cau­sa mo­do su­pe­rio­rem es­se An­tio­chum, quod ni­hil aequi pos­tu­la­rent Ro­ma­ni, sed bel­lo quo­que su­pe­ra­tu­rum cre­de­bat. [9] Fu­gien­ti re­gi dis­cep­ta­tio­nem cum le­ga­tis, seu iam ex­per­to eam mi­nus pros­pe­ram seu mae­ro­re re­cen­ti con­fu­so, pro­fes­sus Min­nio se quae pro cau­sa es­sent dic­tu­rum per­sua­sit, ut a Per­ga­mo ac­cer­se­ren­tur le­ga­ti.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 54Ýòî Àïà­ìåÿ Êèáîò — ãîðîä âî Ôðè­ãèè â âåð­õî­âüÿõ Ìåàíä­ðà (ñîâð. ð. Äèìåð).
  • 55Ñì.: XXXIV, 57—59.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364003516 1364003517 1364003518