Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 25

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

25. (1) Òàê ðèì­ñêèé íàðîä ãîòî­âèë­ñÿ âñòðå­òèòü ëþáûå äåé­ñò­âèÿ Àíòèî­õà. (2) À Íàáèñ óæå íå îòêëà­äû­âàë âîé­íó, íî âñå­ìè ñèëà­ìè îñà­æäàë Ãèòèé. È, ãíå­âà­ÿñü íà àõåé­öåâ çà òî, ÷òî îíè ïîñëà­ëè îñà­æäåí­íûì ïîä­ìî­ãó, îïó­ñòî­øàë èõ ïîëÿ. (3) Îäíà­êî àõåé­öû îòâà­æè­ëèñü íà âîé­íó íå ðàíü­øå, ÷åì èç Ðèìà âåð­íó­ëèñü ïîñëû ñ èçâå­ñòè­åì î âîëå ñåíà­òà. (4) Ïî èõ âîç­âðà­ùå­íèè îíè ñîçâà­ëè ñîáðà­íèå â Ñèêè­îíå è îòïðà­âè­ëè ïîñëîâ ê Òèòó Êâèíê­öèþ ïîïðî­ñèòü ó íåãî ñîâå­òà. (5) Íà ñîáðà­íèè âñå âûñêà­çà­ëèñü çà íåìåä­ëåí­íóþ âîé­íó, íî äåëî çàòÿ­ãè­âà­ëîñü, ïîòî­ìó ÷òî îò Òèòà Êâèíê­öèÿ äîñòàâ­ëå­íî áûëî ïèñü­ìî, â êîòî­ðîì îí ïðåä­ëà­ãàë äîæäàòü­ñÿ ïðå­òî­ðà è ðèì­ñêî­ãî ôëîòà. (6) Íåêî­òî­ðûå èç ñòà­ðåé­øèí îñòà­âà­ëèñü ïðè ïðåæ­íåì ìíå­íèè, äðó­ãèå ñ÷è­òà­ëè, ÷òî ñëå­äó­åò âîñ­ïîëü­çî­âàòü­ñÿ ñîâå­òîì òîãî, ê êîìó ñàìè çà íèì îáðà­òè­ëèñü, íî áîëü­øèí­ñòâî îæè­äà­ëî, ïîêà âûñêà­æåò­ñÿ Ôèëî­ïå­ìåí. (7) Îí òîãäà áûë ïðå­òî­ðîì75 è ïðå­âîñ­õî­äèë âñåõ ëþäåé ñâî­åãî âðå­ìå­íè è ðàñ­ñóäè­òåëü­íî­ñòüþ, è âëè­ÿ­íè­åì. Âíà­÷à­ëå îí íàïîì­íèë, ÷òî ó ýòî­ëèé­öåâ ñóùå­ñò­âó­åò ñïðà­âåä­ëè­âîå óñòà­íîâ­ëå­íèå, ñîãëàñ­íî êîòî­ðî­ìó ïðå­òîð íå äîë­æåí âûñêà­çû­âàòü­ñÿ ïî âîïðî­ñó îáú­ÿâ­ëå­íèÿ âîé­íû. Çàòåì îí ïðåä­ëî­æèë ñîáðàâ­øèì­ñÿ â ïåðâóþ î÷å­ðåäü ñàìèì çàÿâèòü ñâîè ïîæå­ëà­íèÿ, (8) à óæ îí, ïðå­òîð, ñî âñåé äîá­ðî­ñî­âåñò­íî­ñòüþ è òùà­íè­åì èì ïîñëå­äó­åò è, íàñêîëü­êî ýòî çàâè­ñèò îò ÷åëî­âå­÷å­ñêî­ãî ðàçó­ìå­íèÿ, ïðè­ëî­æèò âñå ñèëû, ÷òîáû îíè íå ïîæà­ëå­ëè î ñâî­åì âûáî­ðå — áóäü òî ìèð èëè âîé­íà. (9) Ýòà ðå÷ü ñèëü­íåé ðàçî­æãëà âîèí­ñò­âåí­íûé ïûë, ÷åì åñëè áû Ôèëî­ïå­ìåí îòêðî­âåí­íî ïîêà­çàë, êàê îí æàæ­äåò âçÿòü­ñÿ çà äåëî. (10) Èòàê, ïðè âñå­îá­ùåì åäè­íî­äó­øèè ïðè­íÿ­òî áûëî ðåøå­íèå î âîéíå, à ïðå­òî­ðó ïðå­äî­ñòàâ­ëå­íà ñâî­áî­äà âûáè­ðàòü âðå­ìÿ è ñïî­ñîá åå âåäå­íèÿ. (11) Íå òîëü­êî Êâèíê­öèé ñîâå­òî­âàë, íî è ñàì Ôèëî­ïå­ìåí ñ÷è­òàë íóæ­íûì äîæäàòü­ñÿ ðèì­ñêî­ãî ôëîòà, êîòî­ðûé îõðà­íÿë áû Ãèòèé ñî ñòî­ðî­íû ìîðÿ. (12) Îäíà­êî îí îïà­ñàë­ñÿ, ÷òî îòëà­ãà­òåëüñòâ äåëî íå òåð­ïèò: ìîæ­íî áûëî ëèøèòü­ñÿ íå òîëü­êî Ãèòèÿ, íî è ãàð­íè­çî­íà, ïîñëàí­íî­ãî òóäà äëÿ çàùè­òû ãîðî­äà. Ïîýòî­ìó îí ñïó­ñòèë íà âîäó àõåé­ñêèå êîðàá­ëè.

25. Et po­pu­lus qui­dem Ro­ma­nus ita se ad om­nes co­na­tus An­tio­chi prae­pa­ra­bat; [2] Na­bis iam non dif­fe­re­bat bel­lum, sed sum­ma vi Gythe­um op­pug­na­bat et in­fes­tus Achaeis, quod mi­se­rant ob­ses­sis prae­si­dium, ag­ros eorum vas­ta­bat. [3] Achaei non an­tea ausi ca­pes­se­re bel­lum quam ab Ro­ma re­ver­tis­sent le­ga­ti, [4] ut quid se­na­tui pla­ce­ret sci­rent, post re­di­tum le­ga­to­rum et Si­cyo­nem con­ci­lium edi­xe­runt et le­ga­tos ad T. Quincti­um mi­se­runt qui con­si­lium ab eo pe­te­rent. [5] In con­ci­lio om­nium ad bel­lum ex­templo ca­pes­sen­dum incli­na­tae sen­ten­tiae erant; lit­te­rae T. Quincti cuncta­tio­nem inie­ce­runt, qui­bus auc­tor erat prae­to­rem clas­sem­que Ro­ma­nam ex­pec­tan­di. [6] Cum prin­ci­pum alii in sen­ten­tia per­ma­ne­rent, alii uten­dum eius quem ip­si con­su­luis­sent con­si­lio cen­se­rent, mul­ti­tu­do Phi­lo­poe­me­nis sen­ten­tiam ex­pec­ta­bat. [7] Prae­tor is tum erat et om­nes eo tem­po­re et pru­den­tia et auc­to­ri­ta­te an­tei­bat. Is prae­fa­tus be­ne com­pa­ra­tum apud Aeto­los es­se ne prae­tor, cum de bel­lo con­su­luis­set, ip­se sen­ten­tiam di­ce­ret, sta­tue­re quam pri­mum ip­sos quid vel­lent ius­sit: [8] prae­to­rem dec­re­ta eorum cum fi­de et cu­ra ex­se­cu­tu­rum ad­ni­su­rum­que ut, quan­tum in con­si­lio hu­ma­no po­si­tum es­set, nec pa­cis eos pae­ni­te­ret nec bel­li. [9] Plus ea ora­tio mo­men­ti ad in­ci­tan­dos ad bel­lum ha­buit quam si aper­te sua­den­do cu­pi­di­ta­tem res ge­ren­di os­ten­dis­set. [10] Ita­que in­gen­ti con­sen­su bel­lum dec­re­tum est, tem­pus et ra­tio ad­mi­nistran­di eius li­be­ra prae­to­ri per­mis­sa. [11] Phi­lo­poe­men prae­ter­quam quod ita Quinctio pla­ce­ret, et ip­se exis­ti­ma­bat clas­sem Ro­ma­nam ex­pec­tan­dam, quae a ma­ri Gythe­um tue­ri pos­set; [12] sed me­tuens ne di­la­tio­nem res non pa­te­re­tur et non Gythe­um so­lum sed prae­si­dium quo­que mis­sum ad tuen­dam ur­bem amit­te­re­tur, na­ves Achaeo­rum de­du­xit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 75Ôèëî­ïå­ìåí òîãäà áûë ñòðà­òå­ãîì (ïðå­òî­ðîì) Àõåé­ñêî­ãî ñîþ­çà â ÷åò­âåð­òûé ðàç.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010226 1327007032 1327008059 1364003526 1364003527 1364003528