Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
28. (1) Òåîñöû, âèäÿ, ÷òî èõ ïîëÿ ðàçîðÿþò, îòïðàâèëè ê ðèìñêîìó ïîëêîâîäöó ïîñëàíöåâ ñ ïîâÿçêàìè óìîëÿþùèõ è ìàñëè÷íûìè âåòâÿìè. (2) Êîãäà îíè ïðèíÿëèñü óâåðÿòü, áóäòî èõ îáùèíà íåïîâèííà ïåðåä ðèìëÿíàìè íè ñëîâîì íè äåëîì, Ýìèëèé çàÿâèë, ÷òî îíè ïîìîãàëè âðàæåñêîìó ôëîòó ïðîäîâîëüñòâèåì, è ñêàçàë, ñêîëüêî èìåííî âèíà îáåùàíî èìè Ïîëèêñåíèäó. Åñëè îíè âñå ýòî ïåðåäàäóò ðèìñêîìó ôëîòó, îí âåëèò âîèíàì ïðåêðàòèòü ãðàáåæ, åñëè íåò — áóäåò ñ÷èòàòü èõ âðàãàìè. (3) Êîãäà ïîñëû âåðíóëèñü ñ òàêèì ñóðîâûì îòâåòîì, äîëæíîñòíûå ëèöà ñîçâàëè íàðîä íà ñõîäêó, äàáû ïîñîâåòîâàòüñÿ, ÷òî äåëàòü. (4) È òàê ñëó÷èëîñü, ÷òî â ýòîò äåíü Ïîëèêñåíèä ñ öàðñêèì ôëîòîì îòïëûë èç Êîëîôîíà. Åìó ñòàëî èçâåñòíî, ÷òî ðèìëÿíå ïîêèíóëè Ñàìîñ, ãíàëè äî Ìèîííåñà ïèðàòîâ è òåïåðü, ïîñòàâèâ êîðàáëè â ãàâàíè Ãåðåñòèê, ãðàáÿò çåìëè òåîñöåâ. (5) Ñàì îí áðîñèë ÿêîðü íàïðîòèâ Ìèîííåñà, â ñêðûòîé îò ãëàç áóõòå, íà îñòðîâå, êîòîðûé ìîðÿêè íàçûâàþò Ìàêðèñ. (6) Îòòóäà îí ñ áëèçêîãî ðàññòîÿíèÿ ðàçâåäàë, êàê âåäåò ñåáÿ ïðîòèâíèê. Ñíà÷àëà îí âîçíàìåðèëñÿ áûëî óíè÷òîæèòü ðèìñêèé ôëîò òåì æå ñïîñîáîì, êàêèì íà Ñàìîñå óíè÷òîæèë ðîäîññêèé, òî åñòü çàíÿâ óçêèé âûõîä èç ãàâàíè. Õàðàêòåð ìåñòà áûë òîò æå: (7) äâà ñõîäÿùèõñÿ ìûñà òàê çàïèðàëè ãàâàíü, ÷òî èç íåå åäâà ìîãëè âûïëûòü äâà êîðàáëÿ ðàçîì. (8) Ïîëèêñåíèä ðåøèë íî÷üþ çàíÿòü ïðîõîä, ñ.242 âûñòàâèòü ïî äåñÿòü êîðàáëåé ó ìûñîâ, ÷òîáû îíè ñ äâóõ ñòîðîí íàïàäàëè ñáîêó íà âûïëûâàþùèå ñóäà, à ñ îñòàëüíîãî ôëîòà âûñàäèòü âîèíîâ íà áåðåã, êàê îí ýòî ñäåëàë â Ïàíîðìå, è íàïàñòü íà âðàãà ñðàçó è ñ ñóøè è ñ ìîðÿ. (9) È åãî çàìûñåë óäàëñÿ áû, íî òóò òåîñöû ïîîáåùàëè âûïîëíèòü òðåáîâàíèÿ ðèìëÿí, è òå ñî÷ëè áîëåå óäîáíûì ïåðåâåñòè ôëîò â ãîðîäñêóþ ãàâàíü äëÿ ïîãðóçêè ïðîäîâîëüñòâèÿ íà êîðàáëè. (10) Ïåðåäàþò, ÷òî è ðîäîñåö Ýâäàì óêàçàë íà íåäîñòàòîê äðóãîé ãàâàíè, ïðè âõîäå â êîòîðóþ êàê-òî ñòîëêíóëèñü è ïîëîìàëè âåñëà äâà êîðàáëÿ. (11) Ìåæäó ïðî÷èì ïåðåâåñòè ôëîò ïîáóäèëà ïðåòîðà è îïàñíîñòü, ãðîçèâøàÿ ñ ñóøè, èáî íåäàëåêî îòòóäà íàõîäèëñÿ ëàãåðü Àíòèîõà. |
28. Teii, cum in oculis populatio esset, oratores cum infulis et velamentis ad Romanum miserunt. [2] Quibus purgantibus civitatem omnis facti dictique hostilis adversus Romanos, et iuvisse eos commeatu classem hostium arguit, et quantum vini Polyxenidae promisissent; quae si eadem Romanae classi darent, revocaturum se a populatione militem; si minus, pro hostibus eos habiturum. [3] Hoc tam triste responsum cum rettulissent legati, vocatur in contionem a magistratibus populus, ut quid agerent consultarent. [4] Eo forte die Polyxenidas cum regia classe a Colophone profectus postquam movisse a Samo Romanos audivit et ad Myonnesum piratas persecutos Teiorum agrum depopulari, naves in Geraestico portu stare, [5] ipse adversus Myonnesum in insula — Macrin nautici vocant — ancoras portu occulto iecit. [6] Inde ex propinquo explorans quid hostes agerent, primo in magna spe fuit, quem ad modum Rhodiam classem ad Samum circumsessis ad exitum faucibus portus expugnasset, sic et Romanam expugnaturum. Nec est dissimilis natura loci: [7] promunturiis coeuntibus inter se ita clauditur portus, ut vix duae simul inde naves possint exire. [8] Inde nocte occupare fauces Polyxenidas in animo habebat, et denis navibus ad promunturia stantibus, quae ab utroque cornu in latera exeuntium navium pugnarent, ex cetera classe, sicut ad Panhormum fecerat, armatis in littora expositis terra marique simul hostes opprimere. [9] Quod non vanum ei consilium fuisset ni, cum Teii facturos se imperata promisissent, ad accipiendos commeatus aptius visum esset Romanis in eum portum, qui ante urbem est, classem transire. [10] Dicitur et Eudamus Rhodius vitium alterius portus ostendisse, cum forte duae naves in arto ostio implicitos remos fregissent; [11] et inter alia id quoque movit praetorem, ut traduceret classem, quod ab terra periculum erat, haud procul inde Antiocho stativa habente. |