Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVII, ãë. 27

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

27. (1) Ïîñêîëü­êó ó ðèì­ëÿí íà Ñàìî­ñå âûøëè óæå âñå çàïà­ñû, îíè îòïðà­âè­ëèñü çà ïðî­äî­âîëü­ñò­âè­åì, ñîáè­ðà­ÿñü èäòè ê Õèî­ñó, êîòî­ðûé ñëó­æèë èì æèò­íè­öåé è íà êîòî­ðûé âåç­ëè ñâîé ãðóç âñå ñóäà, îòïðàâ­ëÿâ­øè­å­ñÿ èç Èòà­ëèè. (2) Êîãäà ðèì­ëÿíå îáî­ãíó­ëè Ñàìîñ, äîïëûâ îò ãîðî­äà äî ïðî­òè­âî­ïî­ëîæ­íîé ñåâåð­íîé ñòî­ðî­íû ýòî­ãî îñò­ðî­âà, îáðà­ùåí­íîé ê Õèî­ñó è Ýðèòðàì, è óæå ñîáè­ðà­ëèñü ïåðå­ïðà­âèòü­ñÿ, ïðå­òîð ïîëó­÷èë ïèñü­ìî î òîì, ÷òî íà Õèîñ èç Èòà­ëèè äîñòàâ­ëå­íî îãðîì­íîå êîëè­÷å­ñòâî ïðî­äî­âîëü­ñò­âèÿ, íî êîðàá­ëè, êîòî­ðûå ñ.241 âåç­ëè âèíî, çàäåð­æà­íû áóðåé. (3) Îäíî­âðå­ìåí­íî åìó äîíåñ­ëè, ÷òî òåî­ñ­öû ðàäóø­íî ïðåä­ëî­æè­ëè öàð­ñêî­ìó ôëîòó ïðî­äî­âîëü­ñò­âèå è ïîîáå­ùà­ëè ïÿòü òûñÿ÷ ñîñóäîâ âèíà. Ýìè­ëèé ñ ïîë­ïó­òè ñðà­çó ïîâåð­íóë ôëîò ê Òåî­ñó66, ñîáè­ðà­ÿñü ëèáî ñ èõ ñîãëà­ñèÿ âîñ­ïîëü­çî­âàòü­ñÿ ïðî­âè­àí­òîì, ïðè­ãîòîâ­ëåí­íûì äëÿ âðà­ãà, ëèáî ñ íèìè ñàìè­ìè îáîé­òèñü êàê ñ âðà­ãà­ìè. (4) Êîãäà êîðàá­ëè ïîâåð­íó­ëè ê áåðå­ãó, ó Ìèîí­íå­ñà çàìå­÷å­íî áûëî îêî­ëî ïÿò­íà­äöà­òè êîðàá­ëåé. Ðåøèâ ñíà­÷à­ëà, ÷òî îíè èç öàð­ñêî­ãî ôëîòà, ïðå­òîð âåëåë èõ äîãíàòü; íî çàòåì îêà­çà­ëîñü, ÷òî ýòî ïèðàò­ñêèå ëåã­êèå êîðàá­ëè. (5) Ðàçî­ðèâ ïîáå­ðå­æüå Õèîñà, îíè âîç­âðà­ùà­ëèñü ñî âñå­âîç­ìîæ­íîé äîáû­÷åé, íî, çàâèäåâ â îòêðû­òîì ìîðå ôëîò, îáðà­òè­ëèñü â áåã­ñòâî. Èõ êîðàá­ëè ïðå­âîñ­õî­äè­ëè â áûñò­ðî­õîä­íî­ñòè ðèì­ñêèå, áóäó÷è áîëåå ëåã­êè­ìè è óìå­ëî èçãîòîâ­ëåí­íû­ìè; âäî­áà­âîê îíè íàõî­äè­ëèñü áëè­æå ê ñóøå. (6) Èòàê, ïðåæ­äå ÷åì ôëîò ïðè­áëè­çèë­ñÿ, ïèðà­òû áåæà­ëè ê Ìèîí­íå­ñó, íî ïðå­òîð ãíàë­ñÿ çà íèìè, íàäå­ÿñü, ÷òî åìó óäàñò­ñÿ âûìà­íèòü êîðàá­ëè èç ãàâà­íè. Îäíà­êî ìåñòî ýòî áûëî åìó íåçíà­êî­ìî. (7) Ìèîí­íåñ — ýòî ìûñ ìåæ­äó Òåî­ñîì è Ñàìî­ñîì. Îí ïðåä­ñòàâ­ëÿ­åò ñîáîþ õîëì ñ øèðî­êèì îñíî­âà­íè­åì, ñóæè­âàþ­ùèé­ñÿ ê îñò­ðîé âåð­øèíå íàïî­äî­áèå ìåòû67. Ñî ñòî­ðî­íû ñóøè òóäà ìîæ­íî ïðîé­òè ïî óçêèì òðî­ïàì, à ñ ìîðÿ åãî îêðó­æà­þò ïîä­ìû­òûå âîë­íà­ìè ñêà­ëû, òàê ÷òî â íåêî­òî­ðûõ ìåñòàõ íàâè­ñàþ­ùèå êàì­íè âîç­âû­øà­þò­ñÿ íàä âîäîé ñèëü­íåå, ÷åì ñòî­ÿ­ùèå íà ÿêî­ðå êîðàá­ëè. (8) Ðèì­ñêèå ñóäà íå ðåøà­ëèñü ïîä­ïëûòü, äàáû íå îêà­çàòü­ñÿ ïîä óäà­ðîì ñòî­ÿâ­øèõ ïî ñêà­ëàì ïèðà­òîâ. Äåíü áûë ïîòå­ðÿí. (9) Ëèøü ê íî÷è îíè îòêà­çà­ëèñü îò òùåò­íî­ãî çàìûñ­ëà è íàçàâ­òðà äîáðà­ëèñü äî Òåî­ñà. Îñòà­âèâ êîðàá­ëè â ãàâà­íè, íàõî­äèâ­øåé­ñÿ ïîçà­äè ãîðî­äà (æèòå­ëè íàçû­âà­þò åå Ãåðå­ñòèê), ïðå­òîð îòïðà­âèë âîè­íîâ äëÿ îïó­ñòî­øå­íèÿ ãîðîä­ñêèõ îêðåñò­íî­ñòåé.

27. Pro­fec­ti ab Sa­mo ad pe­ten­dos com­mea­tus con­sumptis iam om­ni­bus Chi­um pa­ra­bant trai­ce­re; id erat hor­reum Ro­ma­nis, eoque om­nes ex Ita­lia mis­sae one­ra­riae de­ri­ge­bant cur­sum. [2] Cir­cum­vec­ti ab ur­be ad aver­sa in­su­lae — obiec­ta aqui­lo­ni ad Chi­um et Eryth­ras sunt — cum pa­ra­rent trai­ce­re, lit­te­ris cer­tior fit prae­tor fru­men­ti vim mag­nam Chi­um ex Ita­lia ve­nis­se, vi­num por­tan­tes na­ves tem­pes­ta­ti­bus re­ten­tas es­se; [3] si­mul ad­la­tum est Teios re­giae clas­si com­mea­tus be­nig­ne prae­buis­se, quin­que mi­lia va­so­rum vi­ni es­se pol­li­ci­tos. Teum ex me­dio cur­su clas­sem re­pen­te aver­tit, aut vo­len­ti­bus iis usu­rus com­mea­tu pa­ra­to hos­ti­bus, aut ip­sos pro hos­ti­bus ha­bi­tu­rus. [4] Cum de­re­xis­sent ad ter­ram pro­ras, quin­de­cim fer­me eis na­ves cir­ca Myon­ne­sum ap­pa­rue­runt, quas pri­mo ex clas­se re­gia prae­tor es­se ra­tus insti­tit se­qui; ap­pa­ruit dein­de pi­ra­ti­cos ce­lo­ces et lem­bos es­se. [5] Chio­rum ma­ri­ti­mam oram de­po­pu­la­ti cum om­nis ge­ne­ris prae­da re­ver­ten­tes postquam vi­de­re ex al­to clas­sem, in fu­gam ver­te­runt. Et ce­le­ri­ta­te su­pe­ra­bant le­vio­ri­bus et ad id fab­re­fac­tis na­vi­giis, et pro­pio­res ter­rae erant; [6] ita­que pri­us­quam appro­pin­qua­ret clas­sis, Myon­ne­sum per­fu­ge­runt, un­de se e por­tu ra­tus abstrac­tu­rum na­ves, ig­na­rus lo­ci se­que­ba­tur prae­tor. [7] Myon­ne­sus pro­mun­tu­rium in­ter Teum Sa­mum­que est. Ip­se col­lis est in mo­dum me­tae in acu­tum ca­cu­men a fun­do sa­tis la­to fas­ti­ga­tus; a con­ti­nen­ti ar­tae se­mi­tae adi­tum ha­bet, a ma­ri exe­sae fluc­ti­bus ru­pes clau­dunt, ita ut qui­bus­dam lo­cis su­per­pen­den­tia sa­xa plus in al­tum, quam quae in sta­tio­ne sunt na­ves, pro­mi­neant. [8] Cir­ca ea appro­pin­qua­re non ausae na­ves, ne sub ic­tu su­perstan­tium ru­pi­bus pi­ra­ta­rum es­sent, diem tri­ve­re. [9] Tan­dem sub noc­tem va­no in­cep­to cum absti­tis­sent, Teum pos­te­ro die ac­ces­se­re, et in por­tu qui ab ter­go ur­bis est — Ge­raes­ti­cum ip­si ap­pel­lant — na­vi­bus consti­tu­tis prae­tor ad de­po­pu­lan­dum cir­ca ur­bem ag­rum emi­sit mi­li­tes.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 66Òåîñ — ïîð­òî­âûé ãîðîä çàïàä­íåå Êîëî­ôî­íà (ñì.: Ñòðà­áîí, XIV, 643 ñë.) ïðè­ìåð­íî â 30 êì ê þãî-çàïà­äó îò Ñìèð­íû. Ðàñ­ïî­ëà­ãàë­ñÿ íà ïîëó­îñò­ðî­âå (ñîâð. Ñèãà­÷èê). Ìèîí­íåñ (ìûñ ñ ãîðî­äîì) óæå óïî­ìè­íàë­ñÿ â ãë. 13, 1.
  • 67Ìåòà — êîíè­÷å­ñêèé èëè ïèðà­ìèäàëü­íûé ïîâî­ðîò­íûé ñòîëá â ðèì­ñêîì öèð­êå.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010226 1327007032 1327008059 1364003728 1364003729 1364003730