Ïåðåâîä À. È. Ñîëîïîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
60. (1)  îòâåò ïðåòîð Òåðåíöèé ïðî÷åë Ïåòèëèåâî ïðåäëîæåíèå, ñåíàòñêîå îïðåäåëåíèå è âûíåñåííûé ñóäîì ïðèãîâîð Ëóöèþ Ñöèïèîíó. (2) Îí ñêàçàë, ÷òî åñëè íå áóäåò âíåñåíà â êàçíó ñóììà, îçíà÷åííàÿ â ïðèãîâîðå, òî åìó, ïðåòîðó, íè÷åãî áîëüøå íå îñòàåòñÿ, êàê ïðèêàçàòü ñõâàòèòü îñóæäåííîãî è îòâåñòè åãî â ñ.318 òåìíèöó. (3) Íàðîäíûå òðèáóíû óäàëèëèñü äëÿ ñîâåùàíèÿ; íåìíîãî ñïóñòÿ Ãàé Ôàííèé îáúÿâèë ðåøåíèå ñâîå è ñâîèõ ñîòîâàðèùåé, êðîìå Ãðàêõà: «Òðèáóíû íå ïðåïÿòñòâóþò ïðåòîðó âîñïîëüçîâàòüñÿ ñâîåé âëàñòüþ». (4) À ðåøåíèå Òèáåðèÿ Ãðàêõà áûëî òàêèì: «ß íå ïðåïÿòñòâóþ ïðåòîðó âçûñêàòü ïðèñóæäåííóþ ñóäîì ñóììó îò ïðîäàæè èìóùåñòâà Ëóöèÿ Ñöèïèîíà, (5) íî íå äîïóùó, ÷òîáû â òåìíèöå â îêîâàõ âìåñòå ñ âðàãàìè ðèìñêîãî íàðîäà íàõîäèëñÿ Ëóöèé Ñöèïèîí, êîòîðûé ïîáåäèë áîãàòåéøåãî â ìèðå öàðÿ, ðàñïðîñòðàíèë âëàäû÷åñòâî íàðîäà ðèìñêîãî äî êðàéíèõ ïðåäåëîâ çåìëè, (6) îáÿçàë öàðÿ Ýâìåíà, ðîäîñöåâ è ìíîãèå ãîðîäà Àçèè áëàãîäåÿíèÿìè íàðîäà ðèìñêîãî, ïðîâåë â òðèóìôå è çàêëþ÷èë â òåìíèöó âåñüìà ìíîãèõ íåïðèÿòåëüñêèõ ïîëêîâîäöåâ. ß ïðèêàçûâàþ îòïóñòèòü åãî». (7) Ýòî ðåøåíèå áûëî âûñëóøàíî ñ òàêèì îäîáðåíèåì, è ñ òàêîé ðàäîñòüþ óâèäåë íàðîä Ñöèïèîíà îòïóùåííûì, ÷òî òðóäíî áûëî ïîíÿòü, êàê ñàì ïðèãîâîð áûë âûíåñåí â ýòîì æå ãîñóäàðñòâå. (8) Çàòåì ïðåòîð ïîñëàë êâåñòîðîâ, ÷òîáû îíè âçÿëè îò èìåíè ãîñóäàðñòâà èìóùåñòâî Ëóöèÿ Ñöèïèîíà. È òóò íå òîëüêî íå îêàçàëîñü íèêàêîãî ñëåäà öàðñêèõ äåíåã, íî è âîîáùå íå óäàëîñü âûðó÷èòü äàæå ñóììû, ê óïëàòå êîòîðîé îí áûë ïðèñóæäåí. (9) Äëÿ Ëóöèÿ Ñöèïèîíà ðîäñòâåííèêè, äðóçüÿ è êëèåíòû ñîáðàëè òàê ìíîãî äåíåã, ÷òî, ïðèìè îí èõ, òî ñòàë áû ãîðàçäî áîãà÷å, ÷åì áûë äî ïîñòèãøåãî åãî íåñ÷àñòüÿ. (10) Îí íå âçÿë íè÷åãî. Íåîáõîäèìîå äëÿ æèçíè âûêóïèëè åìó åãî áëèæàéøèå ðîäñòâåííèêè. Âñÿ, êàêàÿ áûëà, íåïðèÿçíü ê Ñöèïèîíàì îáðàòèëàñü íà ïðåòîðà, åãî ñîâåò è îáâèíèòåëåé. |
60. Adversus ea Terentius praetor rogationem Petilliam et senatus consultum et iudicium de L. Scipione factum recitavit; [2] se, ni referatur pecunia in publicum, quae iudicata sit, nihil habere quod faciat nisi ut prendi damnatum et in vincula duci iubeat. [3] Tribuni cum in consilium secessissent, paulo post C. Fannius ex sua collegarumque aliorum, praeter Gracchum, sententia pronuntiavit praetori non intercedere tribunos quo minus sua potestate utatur. [4] Ti. Gracchus ita decrevit, quo minus ex bonis L. Scipionis quod iudicatum sit redigatur, se non intercedere praetori; [5] L. Scipionem, qui regem opulentissimum orbis terrarum devicerit, imperium populi Romani propagaverit in ultimos terrarum fines, [6] regem Eumenem, Rhodios, alias tot Asiae urbes devinxerit populi Romani beneficiis, plurimos duces hostium in triumpho ductos carcere incluserit, non passurum inter hostes populi Romani in carcere et vinculis esse, mittique eum se iubere. [7] Tanto adsensu auditum est decretum, adeo dimissum Scipionem laeti homines viderunt ut vix in eadem civitate videretur factum iudicium. [8] In bona deinde L. Scipionis possessum publice quaestores praetor misit. Neque in iis non modo vestigium ullum comparuit pecuniae regiae, sed nequaquam tantum redactum est quantae summae damnatus fuerat. [9] Collata ea pecunia a cognatis amicisque et clientibus est L. Scipioni ut, si acciperet eam, locupletior aliquanto esset quam ante calamitatem fuerat. [10] Nihil accepit; quae necessaria ad cultum erant, redempta ei a proximis cognatis sunt; verteratque Scipionum invidia in praetorem et consilium eius et accusatores. |