Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVIII, ãë. 60

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä À. È. Ñîëîïîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

60. (1)  îòâåò ïðå­òîð Òåðåí­öèé ïðî­÷åë Ïåòè­ëè­å­âî ïðåä­ëî­æå­íèå, ñåíàò­ñêîå îïðå­äå­ëå­íèå è âûíå­ñåí­íûé ñóäîì ïðè­ãî­âîð Ëóöèþ Ñöè­ïè­î­íó. (2) Îí ñêà­çàë, ÷òî åñëè íå áóäåò âíå­ñå­íà â êàç­íó ñóì­ìà, îçíà­÷åí­íàÿ â ïðè­ãî­âî­ðå, òî åìó, ïðå­òî­ðó, íè÷å­ãî áîëü­øå íå îñòà­åò­ñÿ, êàê ïðè­êà­çàòü ñõâà­òèòü îñóæ­äåí­íî­ãî è îòâå­ñòè åãî â ñ.318 òåì­íè­öó. (3) Íàðîä­íûå òðè­áó­íû óäà­ëè­ëèñü äëÿ ñîâå­ùà­íèÿ; íåìíî­ãî ñïó­ñòÿ Ãàé Ôàí­íèé îáú­ÿâèë ðåøå­íèå ñâîå è ñâî­èõ ñîòî­âà­ðè­ùåé, êðî­ìå Ãðàê­õà: «Òðè­áó­íû íå ïðå­ïÿò­ñò­âó­þò ïðå­òî­ðó âîñ­ïîëü­çî­âàòü­ñÿ ñâî­åé âëà­ñòüþ». (4) À ðåøå­íèå Òèáå­ðèÿ Ãðàê­õà áûëî òàêèì: «ß íå ïðå­ïÿò­ñò­âóþ ïðå­òî­ðó âçûñ­êàòü ïðè­ñóæ­äåí­íóþ ñóäîì ñóì­ìó îò ïðî­äà­æè èìó­ùå­ñòâà Ëóöèÿ Ñöè­ïè­î­íà, (5) íî íå äîïó­ùó, ÷òîáû â òåì­íè­öå â îêî­âàõ âìå­ñòå ñ âðà­ãà­ìè ðèì­ñêî­ãî íàðî­äà íàõî­äèë­ñÿ Ëóöèé Ñöè­ïè­îí, êîòî­ðûé ïîáåäèë áîãà­òåé­øå­ãî â ìèðå öàðÿ, ðàñ­ïðî­ñòðà­íèë âëà­äû­÷å­ñòâî íàðî­äà ðèì­ñêî­ãî äî êðàé­íèõ ïðå­äå­ëîâ çåì­ëè, (6) îáÿ­çàë öàðÿ Ýâìå­íà, ðîäî­ñ­öåâ è ìíî­ãèå ãîðî­äà Àçèè áëà­ãî­äå­ÿ­íè­ÿ­ìè íàðî­äà ðèì­ñêî­ãî, ïðî­âåë â òðè­óì­ôå è çàêëþ­÷èë â òåì­íè­öó âåñü­ìà ìíî­ãèõ íåïðè­ÿ­òåëü­ñêèõ ïîë­êî­âîä­öåâ. ß ïðè­êà­çû­âàþ îòïó­ñòèòü åãî». (7) Ýòî ðåøå­íèå áûëî âûñëó­øà­íî ñ òàêèì îäîá­ðå­íè­åì, è ñ òàêîé ðàäî­ñòüþ óâèäåë íàðîä Ñöè­ïè­î­íà îòïó­ùåí­íûì, ÷òî òðóä­íî áûëî ïîíÿòü, êàê ñàì ïðè­ãî­âîð áûë âûíå­ñåí â ýòîì æå ãîñóäàð­ñòâå. (8) Çàòåì ïðå­òîð ïîñëàë êâå­ñòî­ðîâ, ÷òîáû îíè âçÿ­ëè îò èìå­íè ãîñóäàð­ñòâà èìó­ùå­ñòâî Ëóöèÿ Ñöè­ïè­î­íà. È òóò íå òîëü­êî íå îêà­çà­ëîñü íèêà­êî­ãî ñëåäà öàð­ñêèõ äåíåã, íî è âîîá­ùå íå óäà­ëîñü âûðó­÷èòü äàæå ñóì­ìû, ê óïëà­òå êîòî­ðîé îí áûë ïðè­ñóæ­äåí. (9) Äëÿ Ëóöèÿ Ñöè­ïè­î­íà ðîä­ñò­âåí­íè­êè, äðó­çüÿ è êëè­åí­òû ñîáðà­ëè òàê ìíî­ãî äåíåã, ÷òî, ïðè­ìè îí èõ, òî ñòàë áû ãîðàçäî áîãà­÷å, ÷åì áûë äî ïîñòèã­øå­ãî åãî íåñ÷à­ñòüÿ. (10) Îí íå âçÿë íè÷å­ãî. Íåîá­õî­äè­ìîå äëÿ æèç­íè âûêó­ïè­ëè åìó åãî áëè­æàé­øèå ðîä­ñò­âåí­íè­êè. Âñÿ, êàêàÿ áûëà, íåïðè­ÿçíü ê Ñöè­ïè­î­íàì îáðà­òè­ëàñü íà ïðå­òî­ðà, åãî ñîâåò è îáâè­íè­òå­ëåé.

60. Ad­ver­sus ea Te­ren­tius prae­tor ro­ga­tio­nem Pe­til­liam et se­na­tus con­sul­tum et iudi­cium de L. Sci­pio­ne fac­tum re­ci­ta­vit; [2] se, ni re­fe­ra­tur pe­cu­nia in pub­li­cum, quae iudi­ca­ta sit, ni­hil ha­be­re quod fa­ciat ni­si ut pren­di dam­na­tum et in vin­cu­la du­ci iubeat. [3] Tri­bu­ni cum in con­si­lium se­ces­sis­sent, pau­lo post C. Fan­nius ex sua col­le­ga­rum­que alio­rum, prae­ter Grac­chum, sen­ten­tia pro­nun­tia­vit prae­to­ri non in­ter­ce­de­re tri­bu­nos quo mi­nus sua po­tes­ta­te uta­tur. [4] Ti. Grac­chus ita dec­re­vit, quo mi­nus ex bo­nis L. Sci­pio­nis quod iudi­ca­tum sit re­di­ga­tur, se non in­ter­ce­de­re prae­to­ri; [5] L. Sci­pio­nem, qui re­gem opu­len­tis­si­mum or­bis ter­ra­rum de­vi­ce­rit, im­pe­rium po­pu­li Ro­ma­ni pro­pa­ga­ve­rit in ul­ti­mos ter­ra­rum fi­nes, [6] re­gem Eume­nem, Rho­dios, alias tot Asiae ur­bes de­vin­xe­rit po­pu­li Ro­ma­ni be­ne­fi­ciis, plu­ri­mos du­ces hos­tium in tri­um­pho duc­tos car­ce­re inclu­se­rit, non pas­su­rum in­ter hos­tes po­pu­li Ro­ma­ni in car­ce­re et vin­cu­lis es­se, mit­ti­que eum se iube­re. [7] Tan­to ad­sen­su audi­tum est dec­re­tum, adeo di­mis­sum Sci­pio­nem lae­ti ho­mi­nes vi­de­runt ut vix in eadem ci­vi­ta­te vi­de­re­tur fac­tum iudi­cium. [8] In bo­na dein­de L. Sci­pio­nis pos­ses­sum pub­li­ce quaes­to­res prae­tor mi­sit. Ne­que in iis non mo­do ves­ti­gium ul­lum com­pa­ruit pe­cu­niae re­giae, sed ne­qua­quam tan­tum re­dac­tum est quan­tae sum­mae dam­na­tus fue­rat. [9] Col­la­ta ea pe­cu­nia a cog­na­tis ami­cis­que et clien­ti­bus est L. Sci­pio­ni ut, si ac­ci­pe­ret eam, lo­cup­le­tior ali­quan­to es­set quam an­te ca­la­mi­ta­tem fue­rat. [10] Ni­hil ac­ce­pit; quae ne­ces­sa­ria ad cul­tum erant, re­dempta ei a pro­xi­mis cog­na­tis sunt; ver­te­rat­que Sci­pio­num in­vi­dia in prae­to­rem et con­si­lium eius et ac­cu­sa­to­res.

ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
1327007031 1327008013 1327009001 1364003900 1364003901 1364003902