Ïåðåâîä ñ ëàòèíñêîãî Ñ. Â. Øåðâèíñêîãî.
Êîììåíòàðèé Í. À. Ñòàðîñòèíîé.
Ëàò. òåêñò ïðèâîäèòñÿ ïî èçä.: Virgil. T. I. Eclogues. Georgics. Aeneid I—VI // Loeb Classical Library, 1938 (2-å èñïð. ïåðåèçä. 1916).
Ýêëîãà VII Âåðãèëèÿ, êàê è åãî ýêëîãà III, à òàêæå V è VI èäèëëèè Ôåîêðèòà, äåìîíñòðèðóþò âàðèàíò ñîñòÿçàíèÿ â ïåíèè.
Ìåëèáåé
Êàê-òî óñåëñÿ â òåíè ïîä ëåïå÷óùèì èëèêîì Äàôíèñ, |
|
Meliboeus
Forte sub arguta consederat ilice Daphnis, |
|
5 |  ïåíüå èñêóñíû ðàâíî, îòâå÷àòü îáîþäíî ãîòîâû. Òóò, ïîêà íåæíûå ÿ çàùèùàþ îò õîëîäà ìèðòû, Ñòàäà âîæàê è ñóïðóã, êîçåë çàòåðÿëñÿ, è òóò æå Äàôíèñà âèæó, è îí ìåíÿ òîæå ïðèìåòèë: «Ñêîðåå! Ê íàì ïîäõîäè, Ìåëèáåé! Êîçåë òâîé öåë è êîçëÿòà! |
et cantare pares et respondere parati. huc mihi, dum teneras defendo a frigore myrtos, vir gregis ipse caper deerraverat, atque ego Daphnim aspicio. ille ubi me contra videt, «ocius» inquit «huc ades, o Meliboee: caper tibi salvus et haedi: |
|
10 | Åñëè ñâîáîäåí, ïðèñÿäü îòäîõíóòü â ïðîõëàäå, — íå áîéñÿ, Ïî́ ëóãó ñàìè ñîéäóò òâîè ê âîäîïîþ êîðîâû. Ìÿãêèì çäåñü êàìûøîì çåëåíûå êðîåò ïðèáðåæüÿ Ìèíöèé, è ï÷åë äîíîñèòñÿ ãóë èç ñâÿùåííîãî äóáà». Êàê ïîñòóïèòü? Ïîä ðóêîé íè Ôèëëèäû íåò, íè Àëêèïïû, |
et si quid cessare potes, requiesce sub umbra. huc ipsi potum venient per prata iuvenci, hic viridis tenera praetexit harundine ripas Mincius, eque sacra resonant examina quercu». quid facerem? neque ego Alcippen nec Phyllida habebam, |
|
15 | Êòî áû ÿãíÿò áåç ìåíÿ, îò âûìåíè îòíÿòûõ, çàïåð. Áûë ïîåäèíîê ìåæ òåì — Êîðèäîíà ñ Òèðñèñîì — çíàòíûé! Âñå æå ÿ äåëîì ñâîèì ïðåíåáðåã ðàäè èõ ñîñòÿçàíüÿ. Âîò ïðèñòóïèëè îíè, íà ñòèõè îòâå÷àÿ ñòèõàìè, — Òå, ÷òî ïîþòñÿ â ÷åðåä, ñòèõè Ïèåðèäàì óãîäíû. |
depulsos a lacte domi quae clauderet agnos; et certamen erat, Corydon cum Thyrside, magnum. posthabui tamen illorum mea seria ludo. alternis igitur contendere versibus ambo coepere, alternos Musae meminisse volebant. |
|
20 | Ïåðâûì âñòóïèë Êîðèäîí, îòâå÷àë åìó â î÷åðåäü Òèðñèñ.
Êîðèäîí
Íèìôû, íàøà ëþáîâü, Ëèáåòðèäû! Èëè âû äàéòå |
hos Corydon, illos referebat in ordine Thyrsis.
Corydon
Nymphae, noster amor, Libethrides, aut mihi carmen, |
|
Òèðñèñ |
|
25 | Âû óâåí÷àéòå ïëþùîì, ïàñòóõè, ìîëîäîãî ïîýòà — Ïóñòü æå ó Êîäðà êèøêè îò çàâèñòè ëîïíóò, — íî åñëè Ñòàíåò ðàñõâàëèâàòü îí ÷åðåñ÷óð, íàïåðñòÿíêîé íàòðèòå Ëîá ìíå, ÷òîáû ïåâöà îí íå ñãëàçèë ñâîèìè õâàëàìè. Êîðèäîí
Äåëèÿ, ìàëü÷èê Ìèêîí øåëêîâèñòóþ ãîëîâó âåïðÿ |
Thyrsis |
|
Pastores, hedera nascentem ornate poetam, Arcades, invidia rumpantur ut ilia Codro; aut, si ultra placitum laudarit, baccare frontem cingite, ne vati noceat mala lingua futuro. Corydon
|
|
30 | Äàðèò òåáå è, êàê âåòâè, ðîãà ìàòåðîãî îëåíÿ. Ìíå áû äîáû÷ó åãî — èçâàÿíèåì ìðàìîðíûì âñòàíåøü, Íîãè îáâÿæóò òåáå ïóíöîâûõ øíóðîâêè êîòóðíîâ. Òèðñèñ
Òîëüêî ñîñóä ñ ìîëîêîì äà ëåïåøêó òåáå åæåãîäíî |
et ramosa Micon vivacis cornua cervi. si proprium hoc fuerit, levi de marmore tota puniceo stabis suras evincta coturno. Thyrsis
Sinum lactis et haec te liba, Priape, quotannis |
|
35 | Ìðàìîðíûé òû ó ìåíÿ, íî äî âðåìåíè: åñëè ïðèïëîäîì Ñòàäî óìíîæèøü ìîå, öåëèêîì òû èç çîëîòà áóäåøü. Êîðèäîí
Òû, î Íåðååâà äî÷ü, Ãàëàòåÿ, ãèáëåéñêîãî ìåäà |
nunc te marmoreum pro tempore fecimus; at tu, si fetura gregem suppleverit, aureus esto. Corydon
Nerine Galatea, thymo mihi dulcior Hyblae, |
|
40 | Î, ïðèõîäè, åñëè ïîìíèøü åùå ñâîåãî Êîðèäîíà!
Òèðñèñ
Ïóñòü ÿ ãîðøå òåáå ïîêàæóñü ñàðäîíèéñêîãî ñîêà, |
si qua tui Corydonis habet te cura, venito.
Thyrsis
Immo ego Sardoniis videar tibi amarior herbis, |
|
Êîðèäîí |
|
45 | Äðåìû ïðèþò, ìóðàâà, èñòî÷íèêè, ñêðûòûå ìîõîì, Âû, çåìëÿíè÷íèêè, èõ îñåíèâøèå ðåäêîþ òåíüþ,  ñîëíöåñòîÿíüå ñòàäà çàùèòèòå, — ëåòî ïîäõîäèò Çíîéíîå, ïî÷êè óæå íàáóõàþò íà ëîçàõ îáèëüíûõ. Òèðñèñ
|
Corydon |
|
Muscosi fontes et somno mollior herba, et quae vos rara viridis tegit arbutus umbra, solstitium pecori defendite: iam venit aestas torrida, iam laeto turgent in palmite gemmae. Thyrsis
|
|
50 | Æàðêî ãîðèò, êîñÿêè ïî÷åðíåëè îò êîïîòè âå÷íîé. Ñòîëüêî æå äåëà íàì çäåñü äî çèìíåãî õîëîäà, ñêîëüêî Ëþòûì âîëêàì äî ñêîòà èëü äî áåðåãà áóðíûì ïîòîêàì. Êîðèäîí
Çäåñü ìîææåâåëüíèê ðàñòåò, êàøòàíû òîïîðùàòñÿ ðÿäîì, |
semper et adsidua postes fuligine nigri: hic tantum Boreae curamus frigora, quantum aut numerum lupus aut torrentia flumina ripas. Corydon
Stant et iuniperi et castaneae hirsutae, |
|
55 | Âñå âåñåëèòñÿ êðóãîì. Íî åñëè á êðàñàâåö Àëåêñèñ Ãîðû ïîêèíóë, òåáå è ïîòîê áû ñóõèì ïîêàçàëñÿ. Òèðñèñ
Âûñîõëî ïîëå; òðàâà, óìèðàÿ îò çëîáíîãî çíîÿ, |
omnia nunc rident: at si formosus Alexis montibus his abeat, videas et flumina sicca. Thyrsis
Aret ager, vitio moriens sitit aeris herba, |
|
60 | È áëàãîòâîðíûì äîæäåì ìíîãîêðàòíî ïðîëüåòñÿ Þïèòåð.
Êîðèäîí
Ëþáèò Àëêèä òîïîëÿ, à Âàêõ — âèíîãðàäíûå ëîçû, |
Iuppiter et laeto descendet plurimus imbri.
Corydon
Populus Alcidae gratissima, vitis Iaccho, |
|
Òèðñèñ |
|
65 | Âÿç ïðåêðàñåí â ëåñó, ñîñíà — óêðàøåíèå ñàäà, Òîïîëü ðàñòåò ó ðåêè, à åëü íà âûñîêèõ íàãîðüÿõ, Åñëè áû ÷àùå ñî ìíîé òû, Ëèêèä ïðåêðàñíûé, âèäàëñÿ, Âÿç áû ëåñíîé ñ ñàäîâîé ñîñíîé òåáå óñòóïèëè! Ìåëèáåé
Ïîìíþ ÿ âñå, — è êàê Òèðñèñ íå ìîã, ïîáåæäåííûé, áîðîòüñÿ. |
Thyrsis |
|
Fraxinus in silvis pulcherrima, pinus in hortis, populus in fluviis, abies in montibus altis: saepius at si me, Lycida formose, revisas, fraxinus in silvis cedat tibi, pinus in hortis. Meliboeus
|
|
70 | Ñ ýòîãî âðåìåíè ñòàë äëÿ íàñ Êîðèäîí — Êîðèäîíîì. |
ex illo Corydon Corydon est tempore nobis. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß