Всеобщая история

Кн. II, гл. 16

16. τὸν δ᾽ Ἀπεν­νῖ­νον ἀπὸ μὲν τῆς ἀρχῆς τῆς ὑπὲρ Μασ­σα­λίαν καὶ τῆς πρὸς τὰς Ἄλπεις συμπτώ­σεως Λι­γυσ­τῖ­νοι κα­τοικοῦ­σιν, καὶ τὴν ἐπὶ τὸ Τυρ­ρη­νικὸν πέ­λαγος αὐτοῦ πλευ­ρὰν κεκ­λι­μένην καὶ τὴν ἐπὶ τὰ πε­δία, [2] πα­ρὰ θά­λατ­ταν μὲν μέχ­ρι πό­λεως Πί­σης, ἣ πρώ­τη κεῖ­ται τῆς Τυρ­ρη­νίας ὡς πρὸς τὰς δυσ­μάς, κα­τὰ δὲ τὴν με­σόγαιον ἕως τῆς Ἀρ­ρη­τί­νων χώ­ρας. [3] ἑξῆς δὲ Τυρ­ρη­νοί· τού­τοις δὲ συ­νεχεῖς ἑκά­τερον τὸ κλί­μα νέ­μον­ται τῶν προειρη­μέ­νων ὀρῶν Ὄμβροι. [4] λοιπὸν ὁ μὲν Ἀπεν­νῖ­νος ἀπέ­χων τῆς κα­τὰ τὸν Ἀδρίαν θα­λάτ­της στα­δίους ὡσα­νεὶ πεν­τα­κοσίους ἀπο­λείπει τὰ πε­δία δε­ξιὸς ἀπο­νεύων, καὶ διὰ μέ­σης τῆς λοιπῆς Ἰτα­λίας διήκων εἰς τὸ Σι­κελι­κὸν κα­τατεί­νει πέ­λαγος. [5] τὸ δ᾽ ἀπο­λειπό­μενον μέ­ρος πε­δινὸν τῆς πλευ­ρᾶς ἐπὶ θά­λατ­ταν καὶ πό­λιν κα­θήκει Σή­νην. [6] ὁ δὲ Πά­δος πο­ταμός, ὑπὸ δὲ τῶν ποιητῶν Ἠρι­δανὸς θρυ­λούμε­νος, ἔχει μὲν τὰς πη­γὰς ἀπὸ τῶν Ἄλπεων ὡς πρὸς τὴν κο­ρυφὴν μᾶλ­λον τοῦ προειρη­μένου σχή­μα­τος, κα­ταφέ­ρεται δ᾽ εἰς τὰ πε­δία, ποιούμε­νος τὴν ῥύ­σιν ὡς ἐπὶ με­σημβρίαν. [7] ἀφι­κόμε­νος δ᾽ εἰς τοὺς ἐπι­πέ­δους τό­πους, ἐκκλί­νας τῷ ῥεύμα­τι πρὸς ἕω φέ­ρεται δι᾽ αὐτῶν· ποιεῖ δὲ τὴν ἐκβολὴν δυσὶ στό­μα­σιν εἰς τοὺς κα­τὰ τὸν Ἀδρίαν τό­πους· τὸ δὲ πλεῖον ἀπο­τέμ­νε­ται μέ­ρος τῆς πε­διάδος χώ­ρας εἰς τὰς Ἄλπεις καὶ τὸν Ἀδριατι­κὸν μυ­χόν. [8] ἄγει δὲ πλῆ­θος ὕδα­τος οὐδε­νὸς ἔλατ­τον τῶν κα­τὰ τὴν Ἰτα­λίαν πο­ταμῶν διὰ τὸ τὰς ῥύ­σεις τὰς ἐπὶ τὰ πε­δία νευούσας ἀπό τε τῶν Ἄλπεων καὶ τῶν Ἀπεν­νί­νων ὀρῶν εἰς τοῦ­τον ἐμπίπ­τειν ἁπά­σας καὶ παν­τα­χόθεν. [9] με­γίσ­τῳ δὲ καὶ καλ­λίστῳ ῥεύμα­τι φέ­ρεται περὶ κυ­νὸς ἐπι­το­λήν, αὐξό­μενος ὑπὸ τοῦ πλή­θους τῶν ἀνα­τηκο­μέ­νων χιό­νων ἐν τοῖς προειρη­μένοις ὄρε­σιν. [10] ἀναπ­λεῖ­ται δ᾽ ἐκ θα­λάτ­της κα­τὰ τὸ στό­μα τὸ κα­λούμε­νον Ὄλα­να σχε­δὸν ἐπὶ δισ­χι­λίους στα­δίους. [11] τὴν μὲν γὰρ πρώ­την ἐκ τῶν πη­γῶν ἔχει ῥύ­σιν ἁπλῆν, σχί­ζεται δ᾽ εἰς δύο μέ­ρη κα­τὰ τοὺς προ­σαγο­ρευομέ­νους Τρι­γαβό­λους· τού­των δὲ τὸ μὲν ἕτε­ρον στό­μα προ­σονο­μάζε­ται Πα­δόα, τὸ δ᾽ ἕτε­ρον Ὄλα­να. [12] κεῖ­ται δ᾽ ἐπὶ τού­τῳ λι­μήν, οὐδε­νὸς τῶν κα­τὰ τὸν Ἀδρίαν ἥττω πα­ρεχό­μενος ἀσφά­λειαν τοῖς ἐν αὐτῷ κα­θορ­μι­ζομέ­νοις. πα­ρά γε μὴν τοῖς ἐγχω­ρίοις ὁ πο­ταμὸς προ­σαγο­ρεύεται Βό­δεγ­κος. [13] τἄλ­λα δὲ τὰ περὶ τὸν πο­ταμὸν τοῦ­τον ἱστο­ρούμε­να πα­ρὰ τοῖς Ἕλ­λη­σι, λέ­γω δὴ τὰ περὶ Φαέθον­τα καὶ τὴν ἐκεί­νου πτῶ­σιν, ἔτι δὲ τὰ δάκ­ρυα τῶν αἰγεί­ρων καὶ τοὺς με­λανεί­μο­νας τοὺς περὶ τὸν πο­ταμὸν οἰκοῦν­τας, οὕς φα­σι τὰς ἐσθῆ­τας εἰσέ­τι νῦν φο­ρεῖν τοιαύ­τας ἀπὸ τοῦ κα­τὰ Φαέθον­τα πέν­θους, [14] καὶ πᾶ­σαν δὴ τὴν τρα­γικὴν καὶ ταύτῃ προ­σεοικυῖαν ὕλην ἐπὶ μὲν τοῦ πα­ρόν­τος ὑπερ­θη­σόμε­θα διὰ τὸ μὴ λίαν κα­θήκειν τῷ τῆς προ­κατασ­κευῆς γέ­νει τὴν περὶ τῶν τοιούτων ἀκρι­βολο­γίαν. [15] με­ταλα­βόν­τες δὲ και­ρὸν ἁρμότ­τοντα ποιησό­μεθα τὴν κα­θήκου­σαν μνή­μην, καὶ μά­λισ­τα διὰ τὴν Τι­μαίου περὶ τοὺς προειρη­μένους τό­πους ἄγνοιαν.