6. Óëüïèàí â 1-é êíèãå «Ìíåíèé».
( pr.) Ïóñòü ïðåçèä ïðîâèíöèè çàïðåùàåò íåäîçâîëåííûå è ñîâåðøàåìûå ïóòåì íàñèëèÿ ïîáîðû è ïðîäàæè, è âûäà÷ó äîëãîâûõ ðàñïèñîê ïîä âëèÿíèåì óãðîç èëè áåç óïëàòû öåíû. Ïóñòü ïðåçèä ïðîâèíöèè ïîçàáîòèòñÿ òàêæå, ÷òîáû íèêòî íå ïîëó÷àë íåñïðàâåäëèâûõ ïðèáûëåé è íå òåðïåë íåñïðàâåäëèâûõ óáûòêîâ.
( 1) Èñòèííàÿ ñóòü äåë íå ìåíÿåòñÿ èç-çà äîïóùåííûõ îøèáîê, ïîýòîìó ïðåçèä ïðîâèíöèè ïóñòü ñëåäóåò òîìó, ÷òî ÿâëÿåòñÿ ïîäõîäÿùèì, ïðèíèìàÿ âî âíèìàíèå äîêàçàííûå ôàêòû.
( 2) Ê îáÿçàííîñòÿì, ëåæàùèì íà ñîâåñòè ïðåçèäà, îòíîñèòñÿ ñëåäèòü çà òåì, ÷òîáû ìîãóùåñòâåííûå ëþäè íå ÷èíèëè îáèä íèçøèì è ÷òîáû èõ çàùèòíèêè íå âîçâîäèëè íà íåâèííûõ êëåâåòíè÷åñêèõ îáâèíåíèé â ïðåñòóïëåíèÿõ.
( 3) Ïóñòü ïðåçèä ïðîâèíöèè ïîçàáîòèòñÿ î òîì, ÷òîáû çàïðåòèòü âîåííûì ìóæàì, ïðèòâîðÿþùèìñÿ ïîìîùíèêàìè äîëæíîñòíûõ ëèö, óãðîçàìè çàñòàâëÿòü ëþäåé îêàçûâàòü íåäîçâîëåííûå óñëóãè è ÷òîáû íàêàçûâàòü òåõ, êòî áûë â ýòîì çàìå÷åí. È ïóñòü îí çàïðåòèò âçèìàòü íåäîçâîëåííûå ïîáîðû ïîä âèäîì íàëîãîâ.
( 4) Ïóñòü ïðåçèä ïðîâèíöèè âêëþ÷àåò â êðóã ñâîèõ çàáîò, ÷òîáû íèêòî íå âñòðå÷àë ïðåïÿòñòâèé ïðè îñóùåñòâëåíèè äîçâîëåííûõ äåë, íî ÷òîáû çàïðåùàëîñü îñóùåñòâëåíèå çàïðåùåííûõ äåë è ÷òîáû íà íåâèííûõ íå íàëàãàëîñü âçûñêàíèÿ.
( 5) Ïðåçèä ïðîâèíöèè äîëæåí ïðåäóñìàòðèâàòü, ÷òîáû áåäíûì ëþäÿì íå ïðè÷èíÿëîñü îáèä ïîä ïðåäëîãîì ïðèõîäà ÷èíîâíèêîâ èëè âîèíîâ ïóòåì ïåðåäà÷è äðóãèì ïîëüçîâàíèÿ èõ åäèíñòâåííîé êàìîðêîé èëè ñêóäíîé óòâàðüþ.
( 6) Ïðåçèä ïðîâèíöèè äîëæåí ïðåäóñìàòðèâàòü, ÷òîáû òåì âîèíàì, êîòîðûå äîáèâàþòñÿ íåñïðàâåäëèâûõ ïðåèìóùåñòâ äëÿ ñåáÿ ñàìèõ îò èìåíè âñåõ âîèíîâ, íå áûëî ïîçâîëåíî íè÷åãî òàêîãî, ÷òî íå îòíîñèòñÿ ê îáùåìó áëàãó âñåõ âîèíîâ.
( 7) Âðà÷ó íå âìåíÿåòñÿ â âèíó íàñòóïëåíèå ñìåðòè, íî äîëæíî áûòü âìåíåíî òî, ÷òî îí ñîâåðøèë â ñèëó ñâîåé íåîïûòíîñòè; ïðåñòóïëåíèå, ñîâåðøåííîå ëèöîì, îáìàíûâàþùèì ëþäåé, íàõîäÿùèõñÿ â îïàñíîñòè, íå äîëæíî îñòàâàòüñÿ áåçíàêàçàííûì ïîä ïðåäëîãîì íåïðî÷íîñòè ÷åëîâå÷åñêîé ïðèðîäû.
( 8) Óïðàâëÿþùèå öåëûìè ïðîâèíöèÿìè èìåþò ïðàâî ïðèãîâàðèâàòü ê ñìåðòè, è èì ïðåäîñòàâëåíà âëàñòü îòïðàâëÿòü ëþäåé íà ðóäíèêè.
( 9) Åñëè ïðåçèä ïðîâèíöèè îáíàðóæèò, ÷òî íàëîæåííûé èì øòðàô íå ìîæåò áûòü âçûñêàí èç íàëè÷íûõ ñðåäñòâ ïîäâåðãíóòîãî øòðàôó, òî â öåëÿõ âçûñêàíèÿ øòðàô ìîæåò áûòü óìåíüøåí, è äîëæíà áûòü ïðåñåêàåìà íåäîçâîëåííàÿ æàäíîñòü âçûñêèâàþùèõ øòðàô. Øòðàô, ñëîæåííûé óïðàâëÿþùèìè ïðîâèíöèÿìè ââèäó áåäíîñòè (ëèöà, ïîäâåðãíóòîãî øòðàôó, íå äîëæåí áûòü âçûñêèâàåì).
|
6. Idem libro primo opinionum
B. 6, 1, 40. Ep. 14, 30 (pr.) Illicitas exactiones et violentia factas, et extortas metu venditiones et cautiones vel sine pretii numeratione prohibeat praeses provinciae. (Ep.) item ne quis iniquum lucrum aut damnum sentiat, praeses provinciae provideat.
(1) Veritas rerum erroribus gestarum non vitiatur: et ideo praeses provinciae id sequatur quod convenit eum ex fide eorum quae probabuntur.
(2) Ne potentiores viri humiliores iniuriis adficiant neve defensores eorum calumniosis criminibus insectentur innocentes, ad religionem praesidis provinciae pertinet.
(3) Illicita ministeria sub praetextu adiuvantium militares viros ad concutiendos homines procedentia prohibere et depraehensa coercere praeses provinciae curet, et sub specie tributorum illicitas exactiones fieri prohibeat.
(4) Neque licita negotiatione aliquos prohiberi neque prohibita exerceri neque innocentibus poenas irrogari ad sollicitudinem suam praeses provinciae revocet.
(5) Ne tenuis vitae homines sub praetextu adventus officiorum vel militum, lumine unico vel brevi suppellectili ad aliorum usus translatis, iniuriis vexentur, praeses provinciae providebit.
(B) (6) Ne quid sub nomine militum, quod ad utilitates eorum in commune non pertinet, a quibusdam propria sibi commoda inique vindicantibus committatur, praeses provinciae provideat.
(7) Sicuti medico imputari eventus mortalitatis non debet, ita quod per imperitiam commisit, imputari ei debet: praetextu humanae fragilitatis delictum decipientis in periculo homines innoxium esse non debet.
B. 6, 1, 40. Ep. 14, 26 (8) Qui universas provincias regunt, ius gladii habent et in metallum dandi potestas eis permissa est.
(9) Praeses provinciae si multam quam irrogavit ex praesentibus facultatibus eorum, quibus eam dixit, redigi non posse deprehenderit: necessitate solutionis moderetur repraehensa exactorum illicita avaritia. remissa propter inopiam multa a provincias regentibus exigi non debet.
|