Íà ãëàâíóþ | Àíòè÷íàÿ ëèòåðàòóðà | Ðèìñêîå ïðàâî | Ñâîä ãðàæäàíñêîãî ïðàâà
Ñâîä ãðàæäàíñêîãî ïðàâà

Äèãåñòû Þñòèíèàíà

Êí. 30, ôð. 82

Äèãåñòû Þñòèíèàíà. Ò. 5 (1). Êí. 28—32. Ì.: «Ñòàòóò», 2004.
Ïåðåâîä ñ ëàò. Å. Â. Ëÿïóñòèíîé.
Îáù. ðåäàêöèÿ ïåðåâîäà: Ë. Ë. Êîôàíîâ; ðåäàêöèÿ ïåðåâîäà êí. 30: Å. À. Ñóõàíîâ.
Digesta Iustiniani Augusti. Ed. Mommsen — Krüger. Vol. II. Berolini, 1870.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
pr. 1 2 3 4 5 6
  • 82. Þëè­àí â 33-é êíè­ãå «Äèãåñò».
  • (pr.) Îáÿ­çà­òåëü­ñòâî èç ëåãà­òà ïîãà­øà­åò­ñÿ â òîì ñëó­÷àå, åñëè â ìîìåíò âñòóï­ëå­íèÿ ëåãà­òà â ñèëó âåùü ñòà­íî­âèò­ñÿ ïðè­íàä­ëå­æà­ùåé ëåãà­òà­ðèþ íå êàêèì óãîä­íî ñïî­ñî­áîì, à òàêèì, ÷òîáû åå íåëü­çÿ áûëî îòíÿòü. Ïðåä­ïî­ëî­æèì, âåùü, îòêà­çàí­íóþ ìíå áåç óñëî­âèé, ÿ ïîëó­÷èë ïîñðåä­ñò­âîì ïåðå­äà­÷è â äåíü âñòóï­ëå­íèÿ ëåãà­òà â ñèëó îò òîãî íàñëåä­íè­êà, ÷åðåç êîòî­ðî­ãî ýòà æå âåùü áûëà îòêà­çà­íà äðó­ãî­ìó ïîä óñëî­âè­åì; ñàìî ñîáîé ðàçó­ìå­åò­ñÿ, ÷òî ÿ ñòà­íó ïðåäú­ÿâ­ëÿòü èñê î çàâå­ùà­òåëü­íîì îòêà­çå, ïîòî­ìó ÷òî ïîëî­æå­íèå åå (ýòîé âåùè) òàêî­âî, ÷òî ïðè îñó­ùåñò­âëå­íèè óñëî­âèÿ ñîá­ñò­âåí­íîñòü íà íåå óéäåò îò ìåíÿ. Âåäü äàæå åñëè ìíå ïðè­÷è­òà­åò­ñÿ Ñòèõ íà îñíî­âà­íèè ñòè­ïó­ëÿ­öèè è îí, â òî âðå­ìÿ êàê áûë îòêà­çàí ïî çàâå­ùà­íèþ ïîä óñëî­âè­åì äðó­ãî­ìó, ñòàë ïðè­íàä­ëå­æàòü ìíå áåç äîïîë­íè­òåëü­íûõ ðàñ­õî­äîâ, òåì íå ìåíåå, êîãäà îñó­ùå­ñò­âèò­ñÿ óñëî­âèå, ÿ ñìî­ãó ïðåäú­ÿâèòü èñê èç ñòè­ïó­ëÿ­öèè.
  • (1) Åñëè âåùü èç èìó­ùå­ñòâà òîãî, êòî îòñóò­ñò­âó­åò ïî ãîñóäàð­ñò­âåí­íûì äåëàì, ÿ ïðè­îá­ðå­òó ïî äàâ­íî­ñòè è ïðåæ­äå, ÷åì åå îòî­áðà­ëè ïî ñóäó, îíà áûëà ìíå îòêà­çà­íà ïî çàâå­ùà­íèþ, à ïîòîì åå îòáè­ðà­þò, ÿ îáîñ­íî­âàí­íî ñòà­íó íà îñíî­âà­íèè çàâå­ùà­íèÿ ïðå­òåí­äî­âàòü (íà òî), ÷òî ìíå åå îáÿ­çà­íû îòäàòü.
  • (2) Ìíå áûëî îòêà­çà­íî ïîìå­ñòüå; ñîá­ñò­âåí­íîñòü íà ýòî ïîìå­ñòüå ÿ âûêó­ïèë çà âû÷å­òîì óçóô­ðóê­òà; ïîç­æå ïðî­äà­âåö ïîä­âåðã­ñÿ óìà­ëå­íèþ ïðà­âî­ñïî­ñîá­íî­ñòè, è óçó­ôðóêò ñòàë ïðè­íàä­ëå­æàòü ìíå. Åñëè ÿ ñòà­íó ïðåäú­ÿâ­ëÿòü èñê î çàâå­ùà­òåëü­íîì îòêà­çå, ñóäüÿ äîë­æåí áóäåò âêëþ­÷èòü â îöåí­êó èñêà ñòîëü­êî, ñêîëü­êî ìíå áóäåò íåäî­ñòà­âàòü46.
  • (3) Ìàð­öåëë. Òî æå ñàìîå áóäåò è åñëè ÿ âûêóï­ëþ ÷àñòü, à ÷àñòü áûëà ìíå îòêà­çà­íà èëè ïîäà­ðå­íà: êîíå÷­íî, ÿ äîë­æåí áóäó òðå­áî­âàòü òîëü­êî ÷àñòü.
  • (4) Þëè­àí. À ÷òî æå, åñëè ìíå îòêà­çà­íî òî, ÷òî ðîäèò­ñÿ îò Ïàì­ôè­ëû, ÿ æå êóïèë Ïàì­ôè­ëó è îíà ðîäè­ëà ó ìåíÿ? Íå ìîæåò ñ÷è­òàòü­ñÿ, ÷òî ÿ ïðè­îá­ðåë ðîæ­äåí­íî­ãî ðåáåí­êà áåç äîïîë­íè­òåëü­íûõ ðàñ­õî­äîâ, èáî ìàòü åãî ÿ êóïèë; èìå­åò­ñÿ è äîâîä â ïîëü­çó ýòî­ãî: â ñëó­÷àå ýâèê­öèè ýòî­ãî ðåáåí­êà ñëå­äó­åò èñê èç êóï­ëè.
  • (5) Åñëè òîò, êîìó Ãàé è Ëóöèé äîëæ­íû áûëè îäíó è òó æå ñóì­ìó äåíåã, îòêà­çàë ïî çàâå­ùà­íèþ òàêèì îáðà­çîì: «Òî, ÷òî ìíå äîë­æåí Ãàé, ìîé íàñëåä­íèê äà áóäåò îáÿ­çàí îòäàòü Ñåì­ï­ðî­íèþ; òî, ÷òî ìíå äîë­æåí Ëóöèé, ìîé íàñëåä­íèê äà áóäåò îáÿ­çàí îòäàòü Ìåâèþ», îí ïîñòà­âèë ñâî­åãî íàñëåä­íè­êà â òàêîå ïîëî­æå­íèå, ÷òî òîò ïî íåîá­õî­äè­ìî­ñòè äîë­æåí áóäåò îäíî­ìó ïðå­äî­ñòà­âèòü ïðè­íàä­ëå­æà­ùèå åìó èñêè, à äðó­ãî­ìó — îöåí­êó òÿæ­áû. Åñëè âñå æå çàâå­ùà­òåëü ïðè æèç­íè ïîä­òâåð­äèë, ÷òî Ãàé ðàñ­ïëà­òèë­ñÿ, íóæ­íî ñ÷è­òàòü, ÷òî ëåãàò Ñåì­ï­ðî­íèÿ è Ìåâèÿ íè÷òî­æåí.
  • (6) Êîãäà Ñòèõ è Ïàì­ôèë áûëè ìíå îòêà­çà­íû ïî äâóì çàâå­ùà­íè­ÿì è ÿ ïîëó­÷èë Ñòè­õà ïî îäíî­ìó çàâå­ùà­íèþ, íà îñíî­âà­íèè äðó­ãî­ãî ìíå ìîæ­íî òðå­áî­âàòü Ïàì­ôè­ëà, òàê êàê, åñëè áû Ñòèõ è Ïàì­ôèë áûëè ìíå îòêà­çà­íû ïî îäíî­ìó çàâå­ùà­íèþ è Ñòèõ ñòàë áû ïðè­íàä­ëå­æàòü ìíå áåç äîïîë­íè­òåëü­íûõ ðàñ­õî­äîâ, ÿ ìîã áû òåì íå ìåíåå òðå­áî­âàòü Ïàì­ôè­ëà.
  • 82. Iulia­nus lib­ro tri­ge­si­mo ter­tio di­ges­to­rum
  • B. 44, 1, 78 (pr.) Non quo­cum­que mo­do si le­ga­ta­rii res fac­ta fue­rit die ce­den­te, ob­li­ga­tio le­ga­ti exstin­gui­tur, sed ita, si eo mo­do fue­rit eius, quo avel­li non pos­sit. po­na­mus rem, quae mi­hi pu­re le­ga­ta sit, ac­ci­pe­re me per tra­di­tio­nem die le­ga­ti ce­den­te ab eo he­re­de, a quo eadem sub con­di­cio­ne alii le­ga­ta fue­rit: nem­pe agam ex tes­ta­men­to, quia is sta­tus est eius, ut exis­ten­te con­di­cio­ne dis­ces­su­rum sit a me do­mi­nium. nam et si ex sti­pu­la­tio­ne mi­hi Sti­chus de­bea­tur et is, cum sub con­di­cio­ne alii le­ga­tus es­set, fac­tus fue­rit meus ex cau­sa luc­ra­ti­va, ni­hi­lo mi­nus ex­sis­ten­te con­di­cio­ne ex sti­pu­la­tu age­re po­te­ro.
  • (1) Si ex bo­nis eius, qui rei pub­li­cae cau­sa abe­rat, rem usu ad­quisierim et ea an­te­quam evin­ce­re­tur mi­hi le­ga­ta sit, dein­de pos­tea evin­ca­tur, rec­te ex tes­ta­men­to pe­tam eam mi­hi da­ri opor­te­re.
  • I. 2, 20, 9 (2) Fun­dus mi­hi le­ga­tus est: prop­rie­ta­tem eius fun­di re­de­mi det­rac­to usu fruc­tu: pos­tea ven­di­tor ca­pi­te mi­nu­tus est et usus fruc­tus ad me per­ti­ne­re coe­pit. si ex tes­ta­men­to ege­ro, iudex tan­ti li­tem aes­ti­ma­re de­be­bit, quan­tum mi­hi abe­rit.
  • (I) (3) Mar­cel­lus. Idem erit et si par­tem re­de­me­ro, pars mi­hi le­ga­ta est aut do­na­ta: par­tem enim dum­ta­xat pe­te­re de­be­bo.
  • (4) Iulia­nus. Quod si le­ga­tum mi­hi est quod ex Pam­phi­la na­tum erit, ego Pam­phi­lam mer­ca­tus sum et ea apud me pe­pe­rit, non pos­sum vi­de­ri par­tum ex cau­sa luc­ra­ti­va ha­be­re, quia mat­rem eius mer­ca­tus sum: ar­gu­men­tum rei est, quod evic­to eo ac­tio ex empto com­pe­tit.
  • (5) Qui Gai­um et Lu­cium eius­dem pe­cu­niae reos ha­be­bat si ita le­ga­ve­rit: «Quod mi­hi Gai­us de­bet, id he­res meus Sempro­nio dam­nas es­to da­re: quod mi­hi Lu­cius de­bet, id he­res meus Mae­vio dam­nas es­to da­re», eam con­di­cio­nem he­re­dis sui consti­tuit, ut is ne­ces­se ha­beat al­te­ri ac­tio­nes suas, al­te­ri li­tis aes­ti­ma­tio­nem praes­ta­re. si ta­men vi­vus tes­ta­tor Gaio ac­cep­tum fe­cit, ne­ces­se est, ut Sempro­nii et Mae­vii le­ga­tum inu­ti­le sit.
  • (6) Cum mi­hi Sti­chus aut Pam­phi­lus le­ga­ti fuis­sent duo­rum tes­ta­men­tis et Sti­chum ex al­te­ro tes­ta­men­to con­se­cu­tus fuis­sem, ex al­te­ro Pam­phi­lum pe­te­re pos­sum, quia et si uno tes­ta­men­to Sti­chus aut Pam­phi­lus le­ga­ti fuis­sent et Sti­chus ex cau­sa luc­ra­ti­va meus fac­tus fuis­set, ni­hi­lo mi­nus Pam­phi­lum pe­te­re pos­sem.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 46Ñð. Iust. Inst. II. 20. 9 (ïðè­ìå÷. ðåä.).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1496002023 1496002029 1496002030 3303001083 3303001084 3303001085