Íà ãëàâíóþ | Àíòè÷íàÿ ëèòåðàòóðà | Ðèìñêîå ïðàâî | Ñâîä ãðàæäàíñêîãî ïðàâà
Ñâîä ãðàæäàíñêîãî ïðàâà

Äèãåñòû Þñòèíèàíà

Êí. 30, ôð. 96

Äèãåñòû Þñòèíèàíà. Ò. 5 (1). Êí. 28—32. Ì.: «Ñòàòóò», 2004.
Ïåðåâîä ñ ëàò. Å. Â. Ëÿïóñòèíîé.
Îáù. ðåäàêöèÿ ïåðåâîäà: Ë. Ë. Êîôàíîâ; ðåäàêöèÿ ïåðåâîäà êí. 30: Å. À. Ñóõàíîâ.
Digesta Iustiniani Augusti. Ed. Mommsen — Krüger. Vol. II. Berolini, 1870.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
  • 96. Þëè­àí â 39-é êíè­ãå «Äèãåñò».
  • (pr.) Íåêòî â çàâå­ùà­íèè èëè â êîäè­öèë­ëàõ ñôîð­ìó­ëè­ðî­âàë ëåãàò òàê: «400 çîëîòûõ æåëàþ äàòü Ïàì­ôè­ëå òàê, êàê íàïè­ñà­íî íèæå: ñòîëü­êî-òî ÷åðåç óïðàâ­ëÿ­þ­ùå­ãî Þëèÿ, ñòîëü­êî-òî èìå­þ­ùèõ­ñÿ ó ìåíÿ â âîåí­íîì ëàãå­ðå, ñòîëü­êî-òî â èìå­þ­ùèõ­ñÿ ó ìåíÿ íàëè÷­íûõ äåíü­ãàõ»; ñïó­ñòÿ ìíî­ãî ëåò, <ñîõðà­íèâ òó æå âîëþ íåèç­ìåí­íîé>54, îí ñêîí­÷àë­ñÿ, òîãäà êàê âñå ñóì­ìû áûëè èñòðà­÷å­íû íà äðó­ãîå; ñïðà­øè­âà­åò­ñÿ: ïðè­÷è­òà­åò­ñÿ ëè ôèäå­è­êî­ìèññ? ß îòâå­òèë: âåðî­ÿò­íåå âñå­ãî, îòåö ñåìåé­ñòâà ñêî­ðåå õîòåë ïîêà­çàòü íàñëåä­íè­êàì, îòêóäà ìîæ­íî âçÿòü 400 çîëîòûõ áåç óùåð­áà äëÿ ñåìåé­íî­ãî èìó­ùå­ñòâà, à íå îáñòà­âèë óñëî­âè­åì ôèäå­è­êî­ìèññ, êîòî­ðûé èçíà­÷àëü­íî äàâàë­ñÿ áåç îãî­âî­ðîê, è ïîýòî­ìó Ïàì­ôè­ëå áóäåò ïðè­÷è­òàòü­ñÿ 400.
  • (1) Âñÿ­êèé ðàç, êîãäà èìó­ùå­ñòâî, ñòàâ­øåå âûìî­ðî÷­íûì íà îñíî­âà­íèè çàêî­íà Þëèÿ, îòõî­äèò ê ôèñ­êó, èñïîë­íÿ­þò­ñÿ ëåãà­òû è ôèäå­è­êî­ìèñ­ñû, ê ïðå­äî­ñòàâ­ëå­íèþ êîòî­ðûõ áûë áû ïðè­íóæ­äåí îáðå­ìå­íåí­íûé èìè íàñëåä­íèê.
  • (2) Åñëè òåáå áóäåò îòêà­çàí ïî çàâå­ùà­íèþ ðàá è òåáÿ ïîïðî­ñÿò ïðå­äî­ñòà­âèòü Òèöèþ íå÷òî â ïðå­äå­ëàõ öåíû ðàáà, à ïîòîì ðàá óìðåò, òåáÿ íåëü­çÿ áóäåò ïðè­íóäèòü ïðå­äî­ñòà­âèòü ÷òî-ëèáî â ñèëó ôèäå­è­êî­ìèñ­ñà.
  • (3) Åñëè íàñëåä­íèê, íàçíà­÷åí­íûé â äîëå, áóäåò îáðå­ìå­íåí ïðîñü­áîé âçÿòü äåíü­ãè íàïå­ðåä è ðàñ­ïðå­äå­ëèòü ìåæ­äó òåìè, êîìó îñòàâ­ëåí îòêàç ïî çàâå­ùà­íèþ, îòêà­çàí­íîå ïîä óñëî­âè­åì íóæ­íî áóäåò âçÿòü òîãäà, êîãäà óñëî­âèå èñïîë­íèò­ñÿ; à ïîêà ÷òî íóæ­íî äàòü ãàðàí­òèþ òîìó èëè òåì, â ÷üþ ïîëü­çó îñòàâ­ëåí ëåãàò.
  • (4) Òîãî, êîìó ñòà­òó­ëè­áåð äîë­æåí ïî ïðè­êà­çó óïëà­òèòü äåíü­ãè, ìîæ­íî îáðå­ìå­íèòü ïðîñü­áîé âûäàòü êîìó-íèáóäü ýòè ñàìûå äåíü­ãè: âåäü, êîëü ñêî­ðî çàâå­ùà­òåëü ìîã áû â êîäè­öèë­ëàõ äàòü ñâî­áî­äó áåç âñÿ­êèõ óñëî­âèé è òàêèì îáðà­çîì óíè­÷òî­æèòü óñëî­âèå, ïî÷å­ìó æå ó íåãî íåò ïðà­âà îòíÿòü ýòè æå äåíü­ãè òàê­æå è ïîñðåä­ñò­âîì ôèäå­è­êî­ìèñ­ñà?
  • 96. Iulia­nus lib­ro tri­ge­si­mo no­no di­ges­to­rum
  • B. 44, 1, 92 (pr.) Qui­dam tes­ta­men­to vel co­di­cil­lis ita le­ga­vit: «Aureos quad­rin­gen­tos Pam­phi­lae da­ri vo­lo ita ut infra scrip­tum est: ab Iulio ac­to­re aureos tot et in castris quos ha­beo tot et in nu­me­ra­to quos ha­beo tot»: post mul­tos an­nos eadem vo­lun­ta­te ma­nen­te de­ces­sit, cum om­nes sum­mae in alios usus transla­tae es­sent: quae­ro, an de­bea­tur fi­dei­com­mis­sum. res­pon­di: ve­ro si­mi­lius est pat­rem fa­mi­lias de­monstra­re po­tius he­re­di­bus vo­luis­se, un­de aureos quad­ringen­tos si­ne in­com­mo­do rei fa­mi­lia­ris contra­he­re pos­sint, quam con­di­cio­nem fi­dei­com­mis­so inie­cis­se, quod ini­tio pu­re da­tum es­set, et ideo quad­rin­gen­ti Pam­phi­lae de­be­bun­tur.
  • (1) Quo­tiens le­ge Iulia bo­na va­can­tia ad fis­cum per­ti­nent, et le­ga­ta et fi­dei­com­mis­sa praes­tan­tur, quae praes­ta­re co­ge­re­tur he­res a quo re­lic­ta erant.
  • (2) Si ti­bi ser­vus le­ga­tus fue­rit et pe­ti­tum a te, ut Ti­tio ali­quid praes­ta­res us­que ad pre­tium ser­vi, dein­de ser­vus de­ces­se­rit, ni­hil fi­dei­com­mis­si no­mi­ne praes­ta­re co­gen­dus eris.
  • (3) Si scrip­tus ex par­te he­res ro­ga­tus sit prae­ci­pe­re pe­cu­niam et eis qui­bus tes­ta­men­to le­ga­tum erat distri­bue­re, id quod sub con­di­cio­ne le­ga­tum est tunc prae­ci­pe­re de­be­bit, cum con­di­cio exsti­te­rit: in­te­rim aut ei aut his qui­bus le­ga­tum est sa­tis­da­ri opor­tet.
  • (4) Cui sta­tu­li­ber pe­cu­niam da­re ius­sus est, is ro­ga­ri po­test, ut ean­dem pe­cu­niam ali­cui res­ti­tuat: nam cum pos­sit tes­ta­tor co­di­cil­lis pu­re li­ber­ta­tem da­re et hoc mo­do con­di­cio­nem exstin­gue­re, cur non etiam per fi­dei­com­mis­sum ean­dem pe­cu­niam adi­men­di po­tes­ta­tem ha­beat?

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 54Ñîãëàñ­íî À. Ïåð­íè­ñå, èíòåð­ïî­ëÿ­öèÿ Þñòè­íè­à­íà (ïðè­ìå÷. ðåä.).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1496002023 1496002029 1496002030 3303001097 3303001098 3303001099