96. Þëèàí â 39-é êíèãå «Äèãåñò».
( pr.) Íåêòî â çàâåùàíèè èëè â êîäèöèëëàõ ñôîðìóëèðîâàë ëåãàò òàê: «400 çîëîòûõ æåëàþ äàòü Ïàìôèëå òàê, êàê íàïèñàíî íèæå: ñòîëüêî-òî ÷åðåç óïðàâëÿþùåãî Þëèÿ, ñòîëüêî-òî èìåþùèõñÿ ó ìåíÿ â âîåííîì ëàãåðå, ñòîëüêî-òî â èìåþùèõñÿ ó ìåíÿ íàëè÷íûõ äåíüãàõ »; ñïóñòÿ ìíîãî ëåò, <ñîõðàíèâ òó æå âîëþ íåèçìåííîé >54, îí ñêîí÷àëñÿ, òîãäà êàê âñå ñóììû áûëè èñòðà÷åíû íà äðóãîå; ñïðàøèâàåòñÿ: ïðè÷èòàåòñÿ ëè ôèäåèêîìèññ? ß îòâåòèë: âåðîÿòíåå âñåãî, îòåö ñåìåéñòâà ñêîðåå õîòåë ïîêàçàòü íàñëåäíèêàì, îòêóäà ìîæíî âçÿòü 400 çîëîòûõ áåç óùåðáà äëÿ ñåìåéíîãî èìóùåñòâà, à íå îáñòàâèë óñëîâèåì ôèäåèêîìèññ, êîòîðûé èçíà÷àëüíî äàâàëñÿ áåç îãîâîðîê, è ïîýòîìó Ïàìôèëå áóäåò ïðè÷èòàòüñÿ 400.
( 1) Âñÿêèé ðàç, êîãäà èìóùåñòâî, ñòàâøåå âûìîðî÷íûì íà îñíîâàíèè çàêîíà Þëèÿ, îòõîäèò ê ôèñêó, èñïîëíÿþòñÿ ëåãàòû è ôèäåèêîìèññû, ê ïðåäîñòàâëåíèþ êîòîðûõ áûë áû ïðèíóæäåí îáðåìåíåííûé èìè íàñëåäíèê.
( 2) Åñëè òåáå áóäåò îòêàçàí ïî çàâåùàíèþ ðàá è òåáÿ ïîïðîñÿò ïðåäîñòàâèòü Òèöèþ íå÷òî â ïðåäåëàõ öåíû ðàáà, à ïîòîì ðàá óìðåò, òåáÿ íåëüçÿ áóäåò ïðèíóäèòü ïðåäîñòàâèòü ÷òî-ëèáî â ñèëó ôèäåèêîìèññà.
( 3) Åñëè íàñëåäíèê, íàçíà÷åííûé â äîëå, áóäåò îáðåìåíåí ïðîñüáîé âçÿòü äåíüãè íàïåðåä è ðàñïðåäåëèòü ìåæäó òåìè, êîìó îñòàâëåí îòêàç ïî çàâåùàíèþ, îòêàçàííîå ïîä óñëîâèåì íóæíî áóäåò âçÿòü òîãäà, êîãäà óñëîâèå èñïîëíèòñÿ; à ïîêà ÷òî íóæíî äàòü ãàðàíòèþ òîìó èëè òåì, â ÷üþ ïîëüçó îñòàâëåí ëåãàò.
( 4) Òîãî, êîìó ñòàòóëèáåð äîëæåí ïî ïðèêàçó óïëàòèòü äåíüãè, ìîæíî îáðåìåíèòü ïðîñüáîé âûäàòü êîìó-íèáóäü ýòè ñàìûå äåíüãè: âåäü, êîëü ñêîðî çàâåùàòåëü ìîã áû â êîäèöèëëàõ äàòü ñâîáîäó áåç âñÿêèõ óñëîâèé è òàêèì îáðàçîì óíè÷òîæèòü óñëîâèå, ïî÷åìó æå ó íåãî íåò ïðàâà îòíÿòü ýòè æå äåíüãè òàêæå è ïîñðåäñòâîì ôèäåèêîìèññà?
|
96. Iulianus libro trigesimo nono digestorum
B. 44, 1, 92 (pr.) Quidam testamento vel codicillis ita legavit: «Aureos quadringentos Pamphilae dari volo ita ut infra scriptum est: ab Iulio actore aureos tot et in castris quos habeo tot et in numerato quos habeo tot»: post multos annos eadem voluntate manente decessit, cum omnes summae in alios usus translatae essent: quaero, an debeatur fideicommissum. respondi: vero similius est patrem familias demonstrare potius heredibus voluisse, unde aureos quadringentos sine incommodo rei familiaris contrahere possint, quam condicionem fideicommisso iniecisse, quod initio pure datum esset, et ideo quadringenti Pamphilae debebuntur.
(1) Quotiens lege Iulia bona vacantia ad fiscum pertinent, et legata et fideicommissa praestantur, quae praestare cogeretur heres a quo relicta erant.
(2) Si tibi servus legatus fuerit et petitum a te, ut Titio aliquid praestares usque ad pretium servi, deinde servus decesserit, nihil fideicommissi nomine praestare cogendus eris.
(3) Si scriptus ex parte heres rogatus sit praecipere pecuniam et eis quibus testamento legatum erat distribuere, id quod sub condicione legatum est tunc praecipere debebit, cum condicio exstiterit: interim aut ei aut his quibus legatum est satisdari oportet.
(4) Cui statuliber pecuniam dare iussus est, is rogari potest, ut eandem pecuniam alicui restituat: nam cum possit testator codicillis pure libertatem dare et hoc modo condicionem exstinguere, cur non etiam per fideicommissum eandem pecuniam adimendi potestatem habeat?
|