Дигесты Юстиниана

Кн. 30, фр. 109

109. Af­ri­ca­nus lib­ro sex­to quaes­tio­num

B. 44, 1, 104 (pr.) Si quan­do quis uxo­ri suae ea, quae vi­vus do­na­ve­rat vol­ga­ri mo­do, le­get, non de aliis do­na­tio­ni­bus vi­de­ri eum sen­ti­re ait, quam de his quae iure va­li­tu­rae non sunt: alio­quin et frustra le­ga­tu­rus sit at­que si ita expri­mat: «quae uxo­ri iure do­na­ve­ro» vel ita: «quae uxo­ri ma­nu­mis­sio­nis cau­sa do­na­ve­ro, ea ei le­go»: nam inu­ti­le le­ga­tum fu­tu­rum est.

(1) He­res, cui­us fi­dei com­mis­sum erat, ut mi­hi fun­dum aut cen­tum da­ret, fun­dum Ti­tio ven­di­dit: cum elec­tio ei re­lin­qui­tur ut­rum ma­lit dan­di, ut ta­men al­te­rum so­li­dum praes­tet, prae­to­ris of­fi­cio con­ve­ni­re exis­ti­mo, ut, si pe­cu­niam Ti­tius of­fe­rat, in­hi­beat fun­di per­se­cu­tio­nem. ita enim eadem cau­sa consti­tue­re­tur, quae fu­tu­ra es­set, si alie­na­tus fun­dus non fuis­set, quan­do etiam ad­ver­sus ip­sum he­re­dem of­fi­cium prae­to­ris si­ve ar­bit­ri ta­le es­se de­be­ret, ut, si fun­dus non praes­ta­re­tur, ne­que plu­ris ne­que mi­no­ris quam cen­tum aes­ti­ma­re­tur.