Ïåðåâîä Ý. Ã. Þíöà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
8. (1)  íàñòóïèâøåì ãîäó [186 ã. äî í. ý.] êîíñóëû Ñïóðèé Ïîñòóìèé Àëüáèí è Êâèíò Ìàðöèé Ôèëèïï áûëè îòâëå÷åíû îò àðìèè, âîåííûõ äåéñòâèé è óïðàâëåíèÿ ïðîâèíöèÿìè íåîáõîäèìîñòüþ ïîäàâëåíèÿ çàãîâîðà âíóòðè ãîñóäàðñòâà. (2) Ïðåòîðû ðàñïðåäåëèëè ìåæäó ñîáîþ ïðîâèíöèè òàê: Òèò Ìåíèé ïîëó÷èë ñóäîïðîèçâîäñòâî ìåæäó ãðàæäàíàìè, Ìàðê Ëèöèíèé Ëóêóëë — ñóäîïðîèçâîäñòâî ìåæäó ãðàæäàíàìè è èíîñòðàíöàìè, Ãàé Àâðåëèé Ñêàâð — Ñàðäèíèþ, Ïóáëèé Êîðíåëèé Ñóëëà — Ñèöèëèþ, Ëóöèé Êâèíêöèé Êðèñïèí — Èñïàíèþ Áëèæíþþ, Ãàé Êàëüïóðíèé Ïèçîí — Èñïàíèþ Äàëüíþþ. (3) Êîíñóëàì æå áûëî ïîðó÷åíî ðàññëåäîâàíèå òàéíîãî çàãîâîðà. Íà÷àëîñü âñå ñ òîãî, ÷òî â Ýòðóðèè îáúÿâèëñÿ íèçêîãî ïðîèñõîæäåíèÿ ãðåê, íåñâåäóùèé íè â îäíîé èç áëàãîðîäíûõ íàóê, ñ êîòîðûìè ïîçíàêîìèë íàñ, äëÿ ñîâåðøåíñòâîâàíèÿ òåëà è äóõà, ïðîñâåùåííåéøèé èç íàðîäîâ. Ýòî áûë æðåö è ïðîðèöàòåëü, (4) íå èç òåõ, êòî âî âñåóñëûøàíèå ïðîïîâåäóåò ñâîþ âåðó, è íàáèðàÿ ñåáå ïëàòíûõ ó÷åíèêîâ, ïÿòíàåò ëþäñêèå óìû çàáëóæäåíèÿìè, íî ðóêîâîäèòåëü òàéíûõ íî÷íûõ îáðÿäîâ31. (5) Ñïåðâà â ýòè òàèíñòâà áûëè ïîñâÿùåíû ëèøü íåìíîãèå, íî çàòåì, íàðÿäó ñ ìóæ÷èíàìè, ê íèì áûëè äîïóùåíû æåíùèíû, à ÷òîáû ïðèâëå÷ü åùå áîëüøå æåëàþùèõ, îáðÿäû ñòàëè ñîïðîâîæäàòü õìåëüíûìè çàñòîëüÿìè. (6) Ïîñëå òîãî, êàê âèíî ïîäîãðåëî ñòðàñòè, à íî÷íîå ñìåøåíèå æåíùèí ñ ìóæ÷èíàìè è ïîäðîñòêîâ ñî âçðîñëûìè îêîí÷àòåëüíî ïîäàâèëî ÷óâñòâî ñòûäëèâîñòè, ñòàë íàáèðàòü ñèëó âñåâîçìîæíûé ðàçâðàò, èáî êàæäûé èìåë ïîä ðóêîé âîçìîæíîñòü óäîâëåòâîðèòü òîò ïîðîê, ê êîòîðîìó áîëüøå âñåãî ñêëîíÿëñÿ. (7) Íî äåëî íå îãðàíè÷èëîñü ðàñòëåíèåì æåíùèí è áëàãîðîäíûõ þíîøåé: èç ýòîé êóçíèöû ïîðîêà ñòàëè ðàñïðîñòðàíÿòüñÿ ëæåñâèäåòåëüñòâà, ïîääåëêà ïå÷àòåé è çàâåùàíèé, êëåâåòíè÷åñêèå äîíîñû, (8) îòòóäà æå — îòðàâëåíèÿ è óáèéñòâà âíóòðè ñåìüè, íå îñòàâëÿâøèå ïîä÷àñ äàæå îñòàíêîâ äëÿ ïîãðåáåíèÿ. Ìíîãî òâîðèëîñü ïîäëîãîâ, íî åùå áîëüøå íàñèëèé, ïðè÷åì ïîñëåäíèå äîëãî óäàâàëîñü ñêðûâàòü, òàê êàê êðèêè íàñèëóåìûõ è óáèâàåìûõ, çâàâøèõ íà ïîìîùü, çàãëóøàëèñü âîïëÿìè è çàâûâàíèÿìè, ãðîõîòîì áàðàáàíîâ è çâîíîì ëèòàâð. |
8. Insequens annus Sp. Postumium Albinum et Q. Marcium Philippum consules ab exercitu bellorumque et provinciarum cura ad intestinae coniurationis vindictam avertit. [2] Praetores provincias sortiti sunt, T. Maenius urbanam, M. Licinius Lucullus inter cives et peregrinos, C. Aurelius Scaurus Sardiniam, P. Cornelius Sulla Siciliam, L. Quinctius Crispinus Hispaniam citeriorem, C. Calpurnius Piso Hispaniam ulteriorem. [3] Consulibus ambobus quaestio de clandestinis coniurationibus decreta est. Graecus ignobilis in Etruriam primum venit nulla cum arte earum, quas multas ad animorum corporumque cultum nobis eruditissima omnium gens invexit, sacrificulus et vates; [4] nec is qui aperta religione, propalam et quaestum et disciplinam profitendo, animos errore imbueret, sed occultorum et nocturnorum antistes sacrorum. [5] Initia erant quae primo paucis tradita sunt deinde vulgari coepta sunt per viros mulieresque. Additae voluptates religioni vini et epularum, quo plurium animi illicerentur. [6] Cum vinum animos incendisset, et nox et mixti feminis mares, aetatis tenerae maioribus, discrimen omne pudoris exstinxissent, corruptelae primum omnis generis fieri coeptae, cum ad id quisque, quo natura pronioris libidinis esset, paratam voluptatem haberet. [7] Nec unum genus noxae, stupra promiscua ingenuorum feminarumque erant, sed falsi testes, falsa signa testamentaque et indicia ex eadem officina exibant: [8] venena indidem intestinaeque caedes, ita ut ne corpora quidem interdum ad sepulturam exstarent. Multa dolo, pleraque per vim audebantur. Occulebat vim quod prae ululatibus tympanorumque et cymbalorum strepitu nulla vox quiritantium inter stupra et caedes exaudiri poterat. |