Ïåðåâîä Ý. Ã. Þíöà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
48. (1) Ýòè ïî÷åñòè, îêàçàííûå þíîìó ïðèíöó, ÷òîáû ïîâûñèòü åãî ïðåñòèæ, òîò÷àñ âîçáóäèëè ê íåìó âñåîáùóþ çàâèñòü, à âñêîðå è ïîãóáèëè åãî. (2) Çàòåì ñåíàò ïðèíÿë ïîñëîâ èç Ëàêåäåìîíà. Îáñóæäàëîñü ìíîæåñòâî ìåëêèõ êîíôëèêòîâ, íî ïî-íàñòîÿùåìó âàæíûìè áûëè òîëüêî ñëåäóþùèå âîïðîñû: ñìîãóò ëè âåðíóòüñÿ íà ðîäèíó òå, êîãî àõåéöû ïðèãîâîðèëè ê èçãíàíèþ, (3) çàñëóæåííî èëè íåò áûëè óáèòû ëàêåäåìîíöû, êîòîðûõ àõåéöû óáèëè â Êîìïàñèè, îñòàíåòñÿ ëè Ëàêåäåìîí â Àõåéñêîé êîíôåäåðàöèè, èëè âåðíåò ñåáå ïðåæíèé ñòàòóñ åäèíñòâåííîãî ñàìîñòîÿòåëüíîãî ãîñóäàðñòâà â Ïåëîïîííåñå. (4) Ñåíàò ïîñòàíîâèë âåðíóòü èçãíàííèêîâ, è ïðèãîâîðû, âûíåñåííûå èì îòìåíèòü, Ëàêåäåìîí îñòàâèòü â Àõåéñêîé êîíôåäåðàöèè, à ñàìî ýòî ïîñòàíîâëåíèå ñïàðòàíöàì è àõåéöàì ïèñüìåííî çàôèêñèðîâàòü è ïîäïèñàòü. (5)  Ìàêåäîíèþ óïîëíîìî÷åííûì áûë îòïðàâëåí Êâèíò Ìàðöèé, è åìó çàîäíî áûëî ïîðó÷åíî ïðîâåðèòü ïîëîæåíèå äåë íà Ïåëîïîííåñå, èáî òàì åùå òëåëè ñëåäû ñòàðûõ ðàçäîðîâ, è Ìåññåíà îòëîæèëàñü îò Àõåéñêîé êîíôåäåðàöèè. (6) ß íå ñòàíó èçëàãàòü ïðè÷èíû è õîä ýòîé âîéíû, èáî ñ ñàìîãî íà÷àëà ðåøèë êàñàòüñÿ èíîçåìíîé èñòîðèè ëèøü â òîé ìåðå, â êàêîé îíà ñâÿçàíà ñ èñòîðèåé ðèìñêîé140. |
48. Haec, quae augendae amplitudinis eius causa facta erant, extemplo in invidiam, mox etiam in perniciem adulescenti verterunt. [2] Lacedaemonii deinde introducti sunt. Multae et parvae disceptationes iactabantur; sed quae maxime rem continerent, erant utrum restituerentur quos Achaei damnaverant necne; [3] inique an iure occidissent quos occiderant, et utrum manerent in Achaico concilio Lacedaemonii an, ut ante fuerat, secretum eius unius in Peloponneso civitatis ius esset. [4] Restitui iudiciaque facta tolli placuit, Lacedaemonem manere in Achaico concilio scribique id decretum et consignari a Lacedaemoniis et Achaeis. [5] Legatus in Macedoniam Q. Marcius est missus, iussus idem in Peloponneso sociorum res aspicere. Nam ibi quoque et ex veteribus discordiis residui motus erant, et Messene desciverat a concilio Achaico. [6] Cuius belli et causas et ordinem si expromere velim, immemor sim propositi, quo statui non ultra attingere externa, nisi qua Romanis cohaererent rebus. |