Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
11. (1) Âàëåðèé Àíòèàò ïîâåñòâóåò, ÷òî ïðè ýòèõ êîíñóëàõ â Ðèì ÿâèëñÿ ïîñëîì Àòòàë, áðàò öàðÿ Ýâìåíà27, ñ öåëüþ îáâèíèòü ïðåä ðèìëÿíàìè Ïåðñåÿ è ðàññêàçàòü î åãî âîåííûõ ïðèãîòîâëåíèÿõ. Áî́ëüøàÿ æå ÷àñòü àííàëèñòîâ, ïðè÷åì ïîëüçóþùèõñÿ áî́ëüøèì äîâåðèåì, ñîîáùàþò, ÷òî ïðèåçæàë ñàì Ýâìåí. (2) Èòàê, êîãäà Ýâìåí ïðèáûë â Ðèì, òî åãî ïðèíÿëè ñ òàêèì ïî÷åòîì, êàêîé ðèìëÿíå ñî÷ëè íóæíûì îêàçàòü íå òîëüêî åãî çàñëóãàì, íî è ñîáñòâåííûì áëàãîäåÿíèÿì, âî ìíîæåñòâå åìó îêàçàííûì. Ââåäåííûé â ñåíàò, (3) öàðü îáúÿñíèë ïðè÷èíó ñâîåãî ïîÿâëåíèÿ â Ðèìå, âî-ïåðâûõ, æåëàíèåì ñ.427 íå òîëüêî óâèäåòü áîãîâ è ëþäåé, äàðîâàâøèõ åìó ïî ìèëîñòè ñâîåé òàêîå ïîëîæåíèå, âûøå êîòîðîãî îí è æåëàòü äàæå íå ñìååò, íî è ñàìîìó ëè÷íî ïîáóäèòü ñåíàò ïðèíÿòü ìåðû ïðîòèâ çàìûñëîâ Ïåðñåÿ. (4) Íà÷àâ ñ çàìûñëîâ Ôèëèïïà, îí ðàññêàçàë îá óáèéñòâå Äåìåòðèÿ, ïðîòèâíèêà âîéíû ñ Ðèìîì, è î òîì, êàê Ôèëèïï ïîäñòðåêíóë ê ïåðåñåëåíèþ áàñòàðíîâ, íàäåÿñü ñ èõ ïîìîùüþ ïåðåïðàâèòüñÿ â Èòàëèþ28. (5) Ñìåðòü çàñòèãëà åãî çà ýòèìè çàìûñëàìè, öàðñòâî îí îñòàâèë òîìó, êîãî çíàë êàê çëåéøåãî âðàãà ðèìëÿí. Ïåðñåé, òàêèì îáðàçîì, ïîëó÷èë ýòó âîéíó âìåñòå ñ öàðñêîé âëàñòüþ êàê îòöîâñêîå íàñëåäñòâî è íûíå, êîãäà îíà ïðèáëèçèëàñü, ëåëååò è âçðàùèâàåò åå âñåìè ïîìûñëàìè. (6) Êðîìå òîãî, îí ðàñïîëàãàåò ìíîãèìè ìîëîäûìè âîèíàìè, ðîæäåííûìè âî âðåìÿ äîëãîãî ìèðà, áîãàòñòâàìè ñâîåãî öàðñòâà, öâåòóùèì âîçðàñòîì. Êðåïêèé è ñèëüíûé ôèçè÷åñêè, îí çàêàëèë ñâîé äóõ è ïðèîáðåë íàâûê è îïûò â âîéíå. (7) Ñ äåòñòâà ñîïðîâîæäàÿ îòöà ïî âîèíñêèì ëàãåðÿì, îí ïðèâûê ñðàæàòüñÿ íå òîëüêî ñ ñîñåäÿìè, íî äàæå ñ ðèìëÿíàìè, è îòåö ÷àñòî ïîñûëàë åãî â ðàçíûå ïîõîäû. (8) Âîöàðèâøèñü æå ñàì, îí ñ óäèâèòåëüíîé óäà÷ëèâîñòüþ äîñòèã òîãî, ÷åãî Ôèëèïï, èñïûòàâøèé âñå ñðåäñòâà, íå ìîã äîáèòüñÿ íè ñèëîé, íè õèòðîñòüþ: (9) ê ìîùè åãî ïðèñîåäèíèëîñü âëèÿíèå, êîòîðîå îáû÷íî ïðèîáðåòàåòñÿ â òå÷åíèå äîëãîãî âðåìåíè è çà ìíîãèå âàæíûå çàñëóãè. |
11. Attalum, regis Eumenis fratrem, legatum venisse Romam Valerius Antias his consulibus scribit ad deferenda de Perseo crimina indicandosque apparatus belli. Plurium annales, et quibus credidisse malis, ipsum Eumenem venisse tradunt. [2] Eumenes igitur ut Romam venit, exceptus cum tanto honore quantum non meritis tantum eius, sed beneficiis etiam suis, ingentia quae in eum congesta erant, existimabant deberi, a praetore in senatum est introductus. [3] Causam veniendi sibi Romam fuisse dixit praeter cupiditatem videndi deos hominesque, quorum beneficio in ea fortuna esset, supra quam ne optare quidem auderet, etiam ut coram moneret senatum ut Persei conatis obviam iret. [4] Orsus inde a Philippi consiliis necem Demetri filii rettulit, adversantis Romano bello; Bastarnarum gentem excitam sedibus suis, quorum auxiliis fretus in Italiam transiret. [5] Haec secum volutantem in animo, oppressum fato, regnum ei reliquisse, quem infestissimum esse sensisset Romanis. Itaque Persea hereditarium a patre relictum bellum et simul cum imperio traditum, iamiam proximum alere ac fovere omnibus consiliis. [6] Florere praeterea iuventute quam stirpem longa pax ediderit, florere opibus regni, florere etiam aetate. Quae cum corporis robore ac viribus vigeat, animum esse inveteratum diutina arte atque usu belli. [7] Iam inde a puero patris contubernio Romanis quoque bellis, non finitimis tantum adsuetum, missum a patre in expeditiones multas variasque. [8] Iam ex quo ipse accepisset regnum, multa, quae non vi non dolo Philippus omnia expertus potuisset moliri, admirando rerum successu tenuisse. [9] Accessisse ad vires eam quae longo tempore multis magnisque meritis pareretur auctoritatem. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß