82. (84) 197 Âîäà â êîëîäöàõ ïåðåä çåìëåòðÿñåíèåì ìóòíååò è ïîÿâëÿåòñÿ íåêèé íåïðèÿòíûé çàïàõ. Íî êîëîäöû ïîìîãàþò è îòâðàòèòü çåìëåòðÿñåíèå; ñõîäíûì îáðàçîì ÷àñòî äåéñòâóþò è ïåùåðû, èáî ïðåäîñòàâëÿþò âûõîä äëÿ ñæàòîãî âîçäóõà. Ïîäîáíîå çàìå÷àëîñü è â íåêîòîðûõ ãîðîäàõ: çåìëåòðÿñåíèÿ ìåíüøå ÷óâñòâóþòñÿ, êîãäà çåìëÿ ðàäè äðåíàæà áûëà ïðîíèçàíà ÷àñòûìè øòîëüíÿìè. Ñðåäè ÷àñòåé çäàíèé íàèáîëåå óñòîé÷èâû òå, êîòîðûå êàê áû ïîäâåøåíû: íàïðèìåð, â Íåàïîëå, â Èòàëèè, íàèáîëåå ïîñòðàäàëà îò çåìëåòðÿñåíèÿ ñàìàÿ ïðî÷íàÿ è òâåðäàÿ ÷àñòü çäàíèÿ, â òî âðåìÿ êàê ñàìûìè íàäåæíûìè îêàçûâàþòñÿ àðêè, à òàêæå óãëû ñòåí è ñòîëáû, îòêëîíÿåìûå ÷åðåäóþùèìèñÿ òîë÷êàìè òî â îäíîì, òî â äðóãîì íàïðàâëåíèè. Ìåíüøå äðóãèõ ïîâðåæäàþòñÿ çåìëåòðÿñåíèÿìè ñòåíû, âûëîæåííûå èç êèðïè÷à.
198 Íåìàëûå ðàçëè÷èÿ íàáëþäàþòñÿ è â òîì, êàê èìåííî òðÿñåòñÿ çåìëÿ, èáî ýòî ìîæåò ïðîèñõîäèòü íåñêîëüêèìè ñïîñîáàìè. Ìåíüøå âñåãî îïàñíîñòü, êîãäà çåìëÿ äðîæèò è çàñòàâëÿåò çäàíèÿ ñêðåæåòàòü; êîãäà ïîäíèìàåòñÿ, âçäóâàÿñü, è ïîòîì îñåäàåò íà ïðåæíåå ìåñòî; òàêæå, êîãäà çäàíèÿ ñòàëêèâàþòñÿ è ñîóäàðÿþòñÿ òàêèì îáðàçîì, ÷òî âñòðå÷íûå òîë÷êè ïîãàøàþò äðóã äðóãà. Íî îïàñíî âîëíîîáðàçíîå èçãèáàíèå çåìëè èëè óñòðåìëåííîñòü åå äâèæåíèÿ â êàêîì-ëèáî îäíîì íàïðàâëåíèè. Çåìëåòðÿñåíèÿ ïðåêðàùàþòñÿ, êàê òîëüêî ïîäíèìàåòñÿ âåòåð, íî åñëè â ýòîì ñëó÷àå òîë÷êè íå ïðåêðàòÿòñÿ, òî çíà÷èò, îíè áóäóò ïðîäîëæàòüñÿ 40 äíåé, ÷àñòî è áîëåå, äàæå ãîä è äâà.
|
82. (84) [197] Est et in puteis turbidior aqua nec sine odoris taedio, sicut in isdem et remedium, quale et crebri specus praebent; conceptum enim spiritum exhalant. quod in totis notatur oppidis: minus quatiuntur crebris ad eluviem cuniculis cavata, multoque sunt tutiora in isdem illis quae pendent, sicuti Neapoli in Italia intellegitur, parte eius, quae solida est, ad tales casus obnoxia. tutissimi sunt aedificiorum fornices, anguli quoque parietum postesque, alterno pulsu renitente. et latere terreno facti parietes minore noxa quatiuntur.
[198] magna differentia est et in ipso genere motus, pluribus siquidem modis quatitur. tutissimum est cum vibrat crispante aedificiorum crepitu et cum intumescit adsurgens alternoque motu residit; innoxium et cum concurrentia tecta contrario ictu arietant, quoniam alter motus alteri renititur. undantis inclinatio et fluctus more quaedam volutatio infesta est aut cum in unam partem totus se motus inpellit. desinunt autem tremores, cum ventus emersit; sin vero duravere, non ante XL dies sistuntur, plerumque et tardius, utpote cum quidam annuo et bienni spatio duraverint.
|