37. ( 55) 132 Ïîãðóæàþòñÿ â çèìíþþ ñïÿ÷êó è æèâóùèå íà Ïîíòå ìûøè 182, ïî êðàéíåé ìåðå, áåëûå, îáëàäàþùèå î÷åíü òîíêèì îáîíÿíèåì, õîòÿ ÿ óäèâëÿþñü, êàêèì îáðàçîì ïèñàòåëè óçíàëè îá ýòîì. Àëüïèéñêèå ìûøè 183 — âåëè÷èíîé ñ êóíèöó — òàêæå ïðÿ÷óòñÿ íà çèìó, îäíàêî çàðàíåå ïðèïàñàþò â ñâîèõ óêðûòèÿõ åäó. Íåêîòîðûå ëþäè ðàññêàçûâàþò, ÷òî ìûøè, ñàìöû è ñàìêè ïîïåðåìåííî, âöåïèâøèñü çóáàìè â õâîñò íàõîäÿùåãîñÿ ïåðåä íèìè ñîðîäè÷à, âûòÿãèâàþòñÿ â öåïî÷êó è, ëåæà íà ñïèíå, ñïóñêàþò â íîðó ñîðâàííûå ïîä êîðåíü ïó÷êè òðàâû: ïîýòîìó ñïèíû ó íèõ â ýòî âðåìÿ ñòåðòû. Ïîõîæèå íà íèõ ìûøè âîäÿòñÿ è â Åãèïòå 184: îíè òî÷íî òàê æå ñèäÿò íà êîðòî÷êàõ è õîäÿò íà äâóõ çàäíèõ ëàïêàõ, ïîëüçóÿñü ïåðåäíèìè êàê ðóêàìè.
( 56) 133 Çàïàñàþò íà çèìó ïèùó è åæè 185: íàêàòàâøèñü íà óïàâøèõ ÿáëîêàõ, åæè òàêèì îáðàçîì çàêðåïëÿþò èõ íà ñïèíå è, äåðæà åùå îäíî ÿáëîêî âî ðòó, ïåðåíîñÿò â äóïëà äåðåâüåâ. Ïðÿ÷àñü â ñâîèõ óáåæèùàõ, îíè òàêæå ïðåäñêàçûâàþò èçìåíåíèå ñåâåðíîãî âåòðà íà þæíûé. Êîãäà îíè ÷óâñòâóþò ïðèáëèæåíèå îõîòíèêà, îíè òåñíî ïðèæèìàþò äðóã ê äðóãó ìîðäî÷êó, íîãè è âñþ íèæíþþ ÷àñòü òåëà, ïîêðûòóþ ðåäêîé øåëêîâèñòîé øåðñòêîé, è ñâîðà÷èâàþòñÿ â êëóáîê, òàê ÷òîáû íåâîçìîæíî áûëî ñõâàòèòüñÿ çà ÷òî-íèáóäü, êðîìå êîëþ÷åê.
134 À êîãäà åæè òåðÿþò íàäåæäó íà ñïàñåíèå, îíè ïîëèâàþò ñåáÿ ìî÷îé, ðàçúåäàþùåé èõ êîæó è ïîðòÿùåé êîëþ÷êè, ðàäè êîòîðûõ, êàê îíè çíàþò, çà íèìè îõîòÿòñÿ. Ïîýòîìó ñëåäóåò óõèòðèòüñÿ è ïîéìàòü èõ ðàíüøå, ÷åì îíè âûïóñòÿò ìî÷ó, ïîñêîëüêó â ýòîì ñëó÷àå øêóðêà åæà èìååò îñîáóþ öåííîñòü; â ïðîòèâíîì ñëó÷àå îíà áûâàåò ïîïîð÷åííîé è ëîìêîé, à èãîëêè ñòàíîâÿòñÿ õðóïêèìè è ëåãêî âûïàäàþò, äàæå åñëè æèâîòíîå, ñïàñøèñü áåãñòâîì, îñòàåòñÿ â æèâûõ. Èç-çà ýòîãî åæ îáëèâàåòñÿ ýòîé ãóáèòåëüíîé äëÿ íåãî æèäêîñòüþ, ëèøü ïîòåðÿâ íàäåæäó íà ñïàñåíèå: âåäü îíè ñàìè íåíàâèäÿò ñâîé ÿä, äî ïîñëåäíåãî âîçäåðæèâàÿñü îò åãî ïðèìåíåíèÿ, òàê ÷òî îáû÷íî åæåé ëîâÿò äî òîãî, êàê îíè ïðèáåãíóò ê ýòîìó ñðåäñòâó.
Äàëåå. Ñâåðíóòûé â êëóáîê åæ ðàçâîðà÷èâàåòñÿ, åñëè íà íåãî ïîáðûçãàòü ãîðÿ÷åé âîäîé; ïîéìàâ åæà çà îäíó èç çàäíèõ ëàï, åãî ïîäâåøèâàþò è ìîðÿò ãîëîäîì: óáèòü åãî èíà÷å, íå ïîâðåäèâ ïðè ýòîì øêóðêó, íåâîçìîæíî.
135 Ñàìè ïî ñåáå åæè íåáåñïîëåçíû äëÿ æèçíè ÷åëîâåêà, êàê äóìàþò ìíîãèå èç íàñ, ïîñêîëüêó, åñëè áû ó íèõ íå áûëî èãîëîê, ìÿãêèå øêóðû äîìàøíåãî ñêîòà áûëè áû áåñïîëåçíû äëÿ ñìåðòíûõ: âåäü åæîâàÿ øêóðêà èñïîëüçóåòñÿ äëÿ âûäåëêè îäåæäû. Îäíàêî è çäåñü èñêëþ÷èòåëüíîå ïðàâî íà ïðîäàæó ýòîãî òîâàðà ïðèâåëî ê òîìó, ÷òî îáëàäàþùèå èì òîðãîâöû ïîëó÷àþò âûãîäó îò áåñ÷èñëåííûõ ïîääåëîê; íè îäíà äðóãàÿ ïðîáëåìà íå òðåáîâàëà ñòîëü ÷àñòûõ ðàçáèðàòåëüñòâ â ñåíàòå, è íå áûëî íè îäíîãî èìïåðàòîðà, ê êîòîðîìó ïðîâèíöèè íå îáðàùàëèñü áû ñ æàëîáàìè íà ïîääåëêó åæîâîé êîæè.
|
37. (55) [132] Conduntur hieme et Pontici mures, dumtaxat albi, quorum palatum in gustu sagacissimum auctores quonam modo intellexerint miror. conduntur et Alpini, quibus magnitudo melium est, sed hi pabulo ante in specus convecto, cum quidem narrant alternos marem ac feminam subrosae conplexos fascem herbae supinos, cauda mordicus adprehensa, invicem detrahi ad specum ideoque illo tempore detrito esse dorso. sunt his pares et in Aegypto similiterque resident in clunes et binis pedibus gradiuntur prioribusque ut manibus utuntur.
(56) [133] Praeparant hiemi et irenacei cibos ac volutati supra iacentia poma adfixa spinis, unum amplius tenentes ore, portant in cavas arbores. iidem mutationem aquilonis in austrum condentes se in cubile praesagiunt. ubi vero sensere venantem, contracto ore pedibusque ac parte omni inferiore, qua raram et innocuam habent lanuginem, convolvuntur in formam pilae, ne quid conprehendi possit praeter aculeos.
[134] in desperatione vero urinam in se reddunt tabificam, tergori suo spinisque noxiam, propter hoc se capi gnari. quam ob rem exinanita prius urina venari ars est, et tum praecipua dos tergori, alias corrupto, fragili, putribus spinis atque deciduis, etiam si vivat subtractus fuga. ob id non nisi in novissima spe maleficio eo perfunditur, quippe et ipsi odere suum veneficium, ita parcentes sibi terminumque supremum opperientes, ut ferme ante captivitas occupet. calidae postea aquae adspersu resolvitur pila, adprehensusque pes alter e posterioribus suspendiosa fame necat. aliter non est occidere et tergori parcere.
[135] ipsum animal non, ut remur plerique, vitae hominum supervacuum est, si non sint illi aculei, frustra vellerum mollitia in pecude mortalibus data: hac cute expoliuntur vestes. magnum fraus et ibi lucrum monopolio invenit, de nulla re crebrioribus senatus consultis nulloque non principe adito querimoniis provincialibus.
|