Ïåðåâîä Ã. ×. Ãóñåéíîâà. Êîììåíòàðèé Í. Å. Áîäàíñêîé.
Ðåä. ïåðåâîäîâ Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå. Ðåä. êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, B. O. Foster, 1922. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
35. (1) Ïîñëå òîãî êàê áûëî îáúÿâëåíî, ÷òî âûáîðû äåöåìâèðîâ ñîñòîÿòñÿ ÷åðåç òðè íåäåëè, äîáèâàòüñÿ ýòîãî çâàíèÿ ïðèíÿëèñü ñòîëüêèå, ÷òî (2) äàæå ëó÷øèå èç ãðàæäàí — ÿ ïîëàãàþ èç îïàñåíèÿ, êàê áû, îòêàçàâøèñü îò âëàñòè, íå óñòóïèòü åå íåäîñòîéíûì, — ñòàëè îõîòèòüñÿ çà ãîëîñàìè, èçî âñåõ ñèë çàèñêèâàÿ ïåðåä òîé ñàìîé òîëïîé, ïðîòèâ êîòîðîé íåäàâíî âûñòóïàëè. (3) Àïïèé Êëàâäèé, äîáèâøèéñÿ â ñâîè ãîäû ñòîëü âûñîêîãî ïîëîæåíèÿ, âñòóïèë â áîðüáó èç-çà óãðîçû ëèøèòüñÿ ýòîãî ïîëîæåíèÿ. Íåÿñíî áûëî, ñ÷èòàòü åãî äåöåìâèðîì èëè ñîèñêàòåëåì. (4) Îí áîëåå äîìîãàëñÿ ñâîåé äîëæíîñòè, ÷åì èñïîëíÿë åå: áðàíÿ çíàòíûõ ñîèñêàòåëåé è ïðåâîçíîñÿ íåãîäíåéøèõ è íè÷òîæíåéøèõ, îí íîñèëñÿ ïî ôîðóìó ñðåäè áûâøèõ òðèáóíîâ, Äóèëëèåâ è Èöèëèåâ, (5) è ñ èõ ïîìîùüþ íàáèâàë ñåáå öåíó ó òîëïû, ïîêà íàêîíåö îñòàëüíûå äåöåìâèðû, äî ñèõ ïîð áåçðàçäåëüíî ïðåäàííûå åìó, íå âîççðèëèñü íà íåãî â íåäîóìåíèè — ÷åãî, ìîë, åìó íàäî. (6) Íåèñêðåííîñòü åãî î÷åâèäíà, íåäàðîì ýòîò ãîðäåö âåäåò ñåáÿ òàê ñêðîìíî; ñäåëàâøèñü ñâîèì ó íèçøåãî ñîñëîâèÿ è ÿêøàÿñü ñ ÷àñòíûìè ëèöàìè, îí íå ñòîëüêî ñòðåìèòñÿ îòêàçàòüñÿ îò äîëæíîñòè, ñêîëüêî äîáèâàåòñÿ òîãî, ÷òîá áûòü èçáðàííûì ñíîâà. (7) Íå îñìåëèâøèñü â îòêðûòóþ âîñïðîòèâèòüñÿ ýòèì ïðîèñêàì, äåöåìâèðû ñìÿã÷àëè åãî íàòèñê óñòóïêàìè. Ïî óãîâîðó åãî — êàê ñàìîãî ìîëîäîãî — îáÿçàëè ïðåäñåäàòåëüñòâîâàòü íà âûáîðàõ. (8) Óëîâêà áûëà â òîì, ÷òî îí íå äîëæåí áûë èçáðàòü ñåáÿ ñàì, èáî òàêèõ ÷ðåâàòûõ áåäñòâèÿìè ïðèìåðîâ íèêòî, êðîìå íàðîäíûõ òðèáóíîâ, íèêîãäà íå ïîäàâàë. (9) À îí, õîòü è âçÿëñÿ, ê îáùåé ðàäîñòè, ïðåäñåäàòåëüñòâîâàòü íà âûáîðàõ, îáðàòèë ýòî ñåáå íà ïîëüçó è, êîçíÿìè îòñòðàíèâ îò âëàñòè íàðÿäó ñ äðóãèìè ãðàæäàíàìè òàêîãî æå çâàíèÿ îáîèõ Êâèíêöèåâ, Êàïèòîëèíà è Öèíöèííàòà, ñâîåãî äÿäþ è ñòîéêîãî çàùèòíèêà ïàòðèöèåâ Ãàÿ Êëàâäèÿ, äåöåìâèðàìè ñäåëàë ëþäåé, íåèçìåðèìî ìåíåå äîñòîéíûõ, è ïðåæäå âñåãî ñåáÿ ñàìîãî, (10) âûçâàâ íåãîäîâàíèå âñåõ ÷åñòíûõ ãðàæäàí, íèêòî èç êîòîðûõ è ñ.146 íå ïîäîçðåâàë, íà ÷òî òîò äåðçíåò. (11) Âìåñòå ñ Àïïèåì Êëàâäèåì áûëè âûáðàíû Ìàðê Êîðíåëèé Ìàëóãèíñêèé, Ìàðê Ñåðãèé, Ëóöèé Ìàíóöèé[1], Êâèíò Ôàáèé Âèáóëàí, Êâèíò Ïåòèëèé, Òèò Àíòîíèé Ìåðåíäà, Öåçîí Äóèëëèé, Ñïóðèé Îïïèé Êîðíèöèí è Ìàíèé Ðàáóëåé67. |
35. postquam vero comitia decemviris creandis in trinum nundinum indicta sunt, [2] tanta exarsit ambitio ut primores quoque civitatis — metu, credo, ne tanti possessio imperii vacuo ab se relicto loco haud satis dignis pateret — prensarent homines, honorem summa ope a se impugnatum ab ea plebe cum qua contenderant suppliciter petentes. [3] demissa iam in discrimen dignitas ea aetate iisque honoribus actis stimulabat Ap. Claudium. nescires utrum inter decemviros an inter candidatos numerares. [4] propior interdum petendo quam gerendo magistratui erat. criminari optimates, extollere candidatorum levissimum quemque humillimumque, [5] ipse medius inter tribunicios, Duillios Iciliosque, in foro volitare, per illos se plebi venditare, donec collegae quoque, qui unice illi dediti fuerant ad id tempus, coniecere in eum oculos, mirantes quid sibi vellet: [6] apparere nihil sinceri esse; profecto haud gratuitam in tanta superbia comitatem fore: nimium in ordinem se ipsum cogere et volgari cum privatis non tam properantis abire magistratu quam viam ad continuandum magistratum quaerentis esse. [7] propalam obviam ire cupiditati parum ausi obsecundando mollire impetum adgrediuntur. comitiorum illi habendorum, quando minimus natu sit, munus consensu iniungunt. [8] ars haec erat, ne semet ipse creare posset, quod praeter tribunos plebi — et id ipsum pessimo exemplo — nemo unquam fecisset. ille enimvero, quod bene vertat, habiturum se comitia professus, impedimentum pro occasione arripuit, [9] deiectisque honore per coitionem duobus Quinctiis, Capitolino et Cincinnato, et patruo suo C. Claudio, constantissimo viro in optimatium causa, et aliis eiusdem fastigii civibus, [10] nequaquam splendore vitae pares decemviros creat, se in primis, quod haud secus factum improbabant boni quam nemo facere ausurum crediderat. [11] creati cum eo M. Cornelius Maluginensis M. Sergius L. Minucius Q. Fabius Vibulanus Q. Poetelius T. Antonius Merenda K. Duillius Sp. Oppius Cornicen M’. Rabuleius. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß