Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà III, ãë. 35

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì I. Èçä-âî «Íàóêà» Ì., 1989.
Ïåðåâîä Ã. ×. Ãóñåéíîâà. Êîììåíòàðèé Í. Å. Áîäàíñêîé.
Ðåä. ïåðåâîäîâ Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå. Ðåä. êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, B. O. Foster, 1922.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

35. (1) Ïîñëå òîãî êàê áûëî îáú­ÿâ­ëå­íî, ÷òî âûáî­ðû äåöåì­âè­ðîâ ñîñòî­ÿò­ñÿ ÷åðåç òðè íåäå­ëè, äîáè­âàòü­ñÿ ýòî­ãî çâà­íèÿ ïðè­íÿ­ëèñü ñòîëü­êèå, ÷òî (2) äàæå ëó÷­øèå èç ãðàæ­äàí — ÿ ïîëà­ãàþ èç îïà­ñå­íèÿ, êàê áû, îòêà­çàâ­øèñü îò âëà­ñòè, íå óñòó­ïèòü åå íåäî­ñòîé­íûì, — ñòà­ëè îõî­òèòü­ñÿ çà ãîëî­ñà­ìè, èçî âñåõ ñèë çàèñ­êè­âàÿ ïåðåä òîé ñàìîé òîë­ïîé, ïðî­òèâ êîòî­ðîé íåäàâ­íî âûñòó­ïà­ëè. (3) Àïïèé Êëàâ­äèé, äîáèâ­øèé­ñÿ â ñâîè ãîäû ñòîëü âûñî­êî­ãî ïîëî­æå­íèÿ, âñòó­ïèë â áîðü­áó èç-çà óãðî­çû ëèøèòü­ñÿ ýòî­ãî ïîëî­æå­íèÿ. Íåÿñ­íî áûëî, ñ÷è­òàòü åãî äåöåì­âè­ðîì èëè ñîèñ­êà­òå­ëåì. (4) Îí áîëåå äîìî­ãàë­ñÿ ñâî­åé äîëæ­íî­ñòè, ÷åì èñïîë­íÿë åå: áðà­íÿ çíàò­íûõ ñîèñ­êà­òå­ëåé è ïðå­âîç­íî­ñÿ íåãîä­íåé­øèõ è íè÷òîæ­íåé­øèõ, îí íîñèë­ñÿ ïî ôîðó­ìó ñðå­äè áûâ­øèõ òðè­áó­íîâ, Äóèë­ëè­åâ è Èöè­ëè­åâ, (5) è ñ èõ ïîìî­ùüþ íàáè­âàë ñåáå öåíó ó òîë­ïû, ïîêà íàêî­íåö îñòàëü­íûå äåöåì­âè­ðû, äî ñèõ ïîð áåç­ðàçäåëü­íî ïðå­äàí­íûå åìó, íå âîç­çðè­ëèñü íà íåãî â íåäî­óìå­íèè — ÷åãî, ìîë, åìó íàäî. (6) Íåèñ­êðåí­íîñòü åãî î÷å­âèä­íà, íåäà­ðîì ýòîò ãîð­äåö âåäåò ñåáÿ òàê ñêðîì­íî; ñäå­ëàâ­øèñü ñâî­èì ó íèç­øå­ãî ñîñëî­âèÿ è ÿêøà­ÿñü ñ ÷àñò­íû­ìè ëèöà­ìè, îí íå ñòîëü­êî ñòðå­ìèò­ñÿ îòêà­çàòü­ñÿ îò äîëæ­íî­ñòè, ñêîëü­êî äîáè­âà­åò­ñÿ òîãî, ÷òîá áûòü èçáðàí­íûì ñíî­âà. (7) Íå îñìå­ëèâ­øèñü â îòêðû­òóþ âîñ­ïðî­òè­âèòü­ñÿ ýòèì ïðî­èñ­êàì, äåöåì­âè­ðû ñìÿã­÷à­ëè åãî íàòèñê óñòóï­êà­ìè. Ïî óãî­âî­ðó åãî — êàê ñàìî­ãî ìîëî­äî­ãî — îáÿ­çà­ëè ïðåä­ñåäà­òåëü­ñò­âî­âàòü íà âûáî­ðàõ. (8) Óëîâ­êà áûëà â òîì, ÷òî îí íå äîë­æåí áûë èçáðàòü ñåáÿ ñàì, èáî òàêèõ ÷ðå­âà­òûõ áåä­ñò­âè­ÿ­ìè ïðè­ìå­ðîâ íèêòî, êðî­ìå íàðîä­íûõ òðè­áó­íîâ, íèêî­ãäà íå ïîäà­âàë.

(9) À îí, õîòü è âçÿë­ñÿ, ê îáùåé ðàäî­ñòè, ïðåä­ñåäà­òåëü­ñò­âî­âàòü íà âûáî­ðàõ, îáðà­òèë ýòî ñåáå íà ïîëü­çó è, êîç­íÿ­ìè îòñòðà­íèâ îò âëà­ñòè íàðÿäó ñ äðó­ãè­ìè ãðàæ­äà­íà­ìè òàêî­ãî æå çâà­íèÿ îáî­èõ Êâèíê­öè­åâ, Êàïè­òî­ëè­íà è Öèí­öèí­íà­òà, ñâî­åãî äÿäþ è ñòîé­êî­ãî çàùèò­íè­êà ïàò­ðè­öè­åâ Ãàÿ Êëàâ­äèÿ, äåöåì­âè­ðà­ìè ñäå­ëàë ëþäåé, íåèç­ìå­ðè­ìî ìåíåå äîñòîé­íûõ, è ïðåæ­äå âñå­ãî ñåáÿ ñàìî­ãî, (10) âûçâàâ íåãî­äî­âà­íèå âñåõ ÷åñò­íûõ ãðàæ­äàí, íèêòî èç êîòî­ðûõ è ñ.146 íå ïîäî­çðå­âàë, íà ÷òî òîò äåðçíåò. (11) Âìå­ñòå ñ Àïïè­åì Êëàâ­äè­åì áûëè âûáðà­íû Ìàðê Êîð­íå­ëèé Ìàëó­ãèí­ñêèé, Ìàðê Ñåð­ãèé, Ëóöèé Ìàíó­öèé[1], Êâèíò Ôàáèé Âèáó­ëàí, Êâèíò Ïåòè­ëèé, Òèò Àíòî­íèé Ìåðåí­äà, Öåçîí Äóèë­ëèé, Ñïó­ðèé Îïïèé Êîð­íè­öèí è Ìàíèé Ðàáó­ëåé67.

35. postquam ve­ro co­mi­tia de­cem­vi­ris crean­dis in tri­num nun­di­num in­dic­ta sunt, [2] tan­ta exar­sit am­bi­tio ut pri­mo­res quo­que ci­vi­ta­tis — me­tu, cre­do, ne tan­ti pos­ses­sio im­pe­rii va­cuo ab se re­lic­to lo­co haud sa­tis dig­nis pa­te­ret — pren­sa­rent ho­mi­nes, ho­no­rem sum­ma ope a se im­pug­na­tum ab ea ple­be cum qua con­ten­de­rant suppli­ci­ter pe­ten­tes. [3] de­mis­sa iam in discri­men dig­ni­tas ea aeta­te iis­que ho­no­ri­bus ac­tis sti­mu­la­bat Ap. Clau­dium. nes­ci­res ut­rum in­ter de­cem­vi­ros an in­ter can­di­da­tos nu­me­ra­res. [4] pro­pior in­ter­dum pe­ten­do quam ge­ren­do ma­gistra­tui erat. cri­mi­na­ri op­ti­ma­tes, ex­tol­le­re can­di­da­to­rum le­vis­si­mum quem­que hu­mil­li­mum­que, [5] ip­se me­dius in­ter tri­bu­ni­cios, Duil­lios Ici­lios­que, in fo­ro vo­li­ta­re, per il­los se ple­bi ven­di­ta­re, do­nec col­le­gae quo­que, qui uni­ce il­li de­di­ti fue­rant ad id tem­pus, co­nie­ce­re in eum ocu­los, mi­ran­tes quid si­bi vel­let: [6] ap­pa­re­re ni­hil sin­ce­ri es­se; pro­fec­to haud gra­tui­tam in tan­ta su­per­bia co­mi­ta­tem fo­re: ni­mium in or­di­nem se ip­sum co­ge­re et vol­ga­ri cum pri­va­tis non tam pro­pe­ran­tis abi­re ma­gistra­tu quam viam ad con­ti­nuan­dum ma­gistra­tum quae­ren­tis es­se. [7] pro­pa­lam ob­viam ire cu­pi­di­ta­ti pa­rum ausi ob­se­cun­dan­do mol­li­re im­pe­tum adgre­diun­tur. co­mi­tio­rum il­li ha­ben­do­rum, quan­do mi­ni­mus na­tu sit, mu­nus con­sen­su iniun­gunt. [8] ars haec erat, ne se­met ip­se crea­re pos­set, quod prae­ter tri­bu­nos ple­bi — et id ip­sum pes­si­mo exemplo — ne­mo un­quam fe­cis­set. il­le enim­ve­ro, quod be­ne ver­tat, ha­bi­tu­rum se co­mi­tia pro­fes­sus, im­pe­di­men­tum pro oc­ca­sio­ne ar­ri­puit, [9] deiec­tis­que ho­no­re per coi­tio­nem duo­bus Quinctiis, Ca­pi­to­li­no et Cin­cin­na­to, et pat­ruo suo C. Clau­dio, constan­tis­si­mo vi­ro in op­ti­ma­tium cau­sa, et aliis eius­dem fas­ti­gii ci­vi­bus, [10] ne­qua­quam splen­do­re vi­tae pa­res de­cem­vi­ros creat, se in pri­mis, quod haud se­cus fac­tum impro­ba­bant bo­ni quam ne­mo fa­ce­re ausu­rum cre­di­de­rat. [11] crea­ti cum eo M. Cor­ne­lius Ma­lu­gi­nen­sis M. Ser­gius L. Mi­nu­cius Q. Fa­bius Vi­bu­la­nus Q. Poe­te­lius T. An­to­nius Me­ren­da K. Duil­lius Sp. Op­pius Cor­ni­cen M’. Ra­bu­lei­us.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 67Óòâåð­äèâ­øå­å­ñÿ â ðèì­ñêîé òðà­äè­öèè ïðî­òè­âî­ïî­ñòàâ­ëå­íèå ïåð­âî­ãî è âòî­ðî­ãî ñîñòà­âà äåöåì­âè­ðîâ, ïåð­âûõ äåñÿ­òè è ïîñëåä­íèõ äâóõ òàá­ëèö çàêî­íîâ (ñð.: Öèöå­ðîí. Î ãîñóäàð­ñòâå, II, 63) ïîáóäè­ëà íåêî­òî­ðûõ èññëå­äî­âà­òå­ëåé óñî­ìíèòü­ñÿ â èñòî­ðè÷­íî­ñòè âòî­ðî­ãî äåöåì­âè­ðà­òà.
  • ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß ÐÅÄÀÊÖÈÈ ÑÀÉÒÀ

  • [1]Â îðè­ãè­íà­ëå L. Mi­nu­cius — «Ëóöèé Ìèíó­öèé». (Ïðèì. ðåä. ñàé­òà).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364000336 1364000337 1364000338