Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì è Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì.
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, B. O. Foster, 1929. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
45. (1) Âðåìÿ øëî áîëüøå â òàêèõ ïðåïèðàòåëüñòâàõ, ÷åì â ñîâåùàíèÿõ; Ãàííèáàë, ïðîäåðæàâ áîëüøóþ ÷àñòü äíÿ âîéñêî â ñòðîþ, âåðíóëñÿ â ëàãåðü, (2) íî ïîñëàë íóìèäèéöåâ ÷åðåç ðåêó ñ.94 íàïàñòü íà âîäîíîñîâ èç ìåíüøåãî ðèìñêîãî ëàãåðÿ. (3) Åäâà âûéäÿ íà áåðåã, îíè ñ êðèêîì íàïàëè íà ýòó íåñòðîéíóþ òîëïó, ïîãíàëè åå è â îáùåé ñóìÿòèöå äîñêàêàëè äî ïåðåäîâûõ ïîñòîâ è ïî÷òè ÷òî äî ñàìûõ âîðîò ëàãåðÿ. (4) Ðèìëÿí âîçìóòèëî, ÷òî êàêîé-òî âñïîìîãàòåëüíûé îòðÿä óæå ïûòàåòñÿ íàâåñòè ñòðàõ íà ðèìñêèé ëàãåðü, è åñëè îíè òóò æå íå ïåðåøëè ðåêó è íå âñòóïèëè â áîé òî, ïîòîìó ëèøü, ÷òî êîìàíäîâàíèå â òîò äåíü ïðèíàäëåæàëî Ïàâëó. (5) È âîò, íà ñëåäóþùèé äåíü Âàððîí, êîìàíäîâàâøèé â ñâîþ î÷åðåäü, ïîäàë, íå ïîñîâåùàâøèñü ñ òîâàðèùåì, ñèãíàë ê âûñòóïëåíèþ, âûñòðîèë âîéñêî è ïåðåâåë åãî ÷åðåç ðåêó. Ïàâåë øåë ñ íèì: îí ìîã íå îäîáðèòü åãî ðåøåíèå, íî íå ìîã îòêàçàòü åìó â ïîìîùè. (6) Ïåðåéäÿ ðåêó, îíè ïðèñîåäèíèëè ê ñåáå òåõ, êòî ñòîÿë â ìåíüøåì ëàãåðå, è âûñòðîèëè âñå ðèìñêîå âîéñêî â òàêîì ïîðÿäêå: íà ïðàâîì ôëàíãå (îí áûë áëèæå ê ðåêå) ðèìñêàÿ êîííèöà, à çà íåé ïåõîòà; (7) êðàéíèå íà ëåâîì ôëàíãå — êîííèöà ñîþçíèêîâ, à çà íåé èõ ïåõîòà, â ñåðåäèíå ñòðîÿ ïðèìûêàâøàÿ ê ëåãèîíàì; íà ïåðåäíåé ëèíèè ñòîÿëè êîïåéùèêè è äðóãèå ëåãêîâîîðóæåííûå èç âñïîìîãàòåëüíûõ âîéñê. (8) Êîíñóëû íàõîäèëèñü íà ôëàíãàõ: Òåðåíöèé íà ëåâîì, Ýìèëèé íà ïðàâîì, ñåðåäèíîé ñòðîÿ êîìàíäîâàë Ãåìèí Ñåðâèëèé. |
45. Dum altercationibus magis quam consiliis tempus teritur, Hannibal ex acie, quam ad multum diei tenuerat instructam, cum in castra ceteras reciperet copias, [2] Numidas ad invadendos ex minoribus castris Romanorum aquatores trans flumen mittit. [3] Quam inconditam turbam cum vixdum in ripam egressi clamore ac tumultu fugassent, in stationem quoque pro vallo locatam atque ad ipsas prope portas evecti sunt. [4] Id vero adeo indignum visum, ab tumultuario auxilio iam etiam castra Romana terreri, ut ea modo una causa ne extemplo transirent flumen derigerentque aciem tenuerit Romanos, quod summa imperii eo die penes Paulum fuerit. [5] Itaque postero die Varro, cui sors eius diei imperii erat, nihil consulto collega signum proposuit instructasque copias flumen traduxit sequente Paulo, quia magis non probare quam non adiuvare consilium poterat. [6] Transgressi flumen eas quoque quas in castris minoribus habuerant copias suis adiungunt atque ita instruunt aciem: in dextro cornu — id erat flumini propius — Romanos equites locant, deinde pedites; [7] laevum cornu extremi equites sociorum, intra pedites, ad medium iuncti legionibus Romanis, tenuerunt; iaculatores cum ceteris levium armorum auxiliis prima acies facta. [8] Consules cornua tenuere, Terentius laevum, Aemilius dextrum; Gemino Servilio media pugna tuenda data. |