Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXIV, ãë. 32

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Èçä-âî «Íàóêà» Ì., 1991.
Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì è Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì.
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1940/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

32. (1) Ýòî­ìó ÷åëî­âå­êó ïîâå­ðè­ëà íå òîëü­êî ÷åðíü: ðàñ­ñêàç­÷è­êà ïðè­âå­ëè â ñåíàò è ðàñ­ñêàç åãî âçâîë­íî­âàë ñåíà­òî­ðîâ. Îíè, ëþäè îñíî­âà­òåëü­íûå, îòêðû­òî çàÿâ­ëÿ­ëè: î÷åíü õîðî­øî, ÷òî ðèì­ëÿíå ïîêà­çà­ëè â Ëåîí­òè­íàõ ñâîþ æàä­íîñòü è æåñòî­êîñòü. Åñëè îíè âñòó­ïÿò â Ñèðà­êó­çû, îíè ïîâå­äóò ñåáÿ òàê æå èëè åùå ñ.174 õóæå, ïîòî­ìó ÷òî çäåñü åñòü ÷åì ïîæè­âèòü­ñÿ. (2) Åäè­íî­äóø­íî ðåøè­ëè çàïå­ðåòü âîðîòà è îõðà­íÿòü ãîðîä; íå âñå, îäíà­êî, áîÿ­ëèñü èëè íåíà­âèäå­ëè îäíèõ è òåõ æå; âîåí­íûì è çíà­÷è­òåëü­íîé ÷àñòè ïðî­ñòî­ãî íàðî­äà ðèì­ëÿíå áûëè íåíà­âèñò­íû, (3) ïðå­òî­ðû è íåìíî­ãèå îïòè­ìà­òû õîòÿ è áûëè âñòðå­âî­æå­íû ëîæ­íûì èçâå­ñòè­åì, íî ïåðåä áëèç­êîé, íàäâè­íóâ­øåé­ñÿ áåäîé äåð­æà­ëè ñåáÿ áîëåå îñòî­ðîæ­íî. (4) Ãèï­ïî­êðàò è Ýïè­êèä ñòî­ÿ­ëè ó Ãåê­ñà­ïè­ëà è ÷åðåç ñîë­äàò­ñêèõ ðîä­ñò­âåí­íè­êîâ âåëè òàé­íûå ïåðå­ãî­âî­ðû î òîì, ÷òîáû èì îòêðû­ëè âîðîòà è ïîç­âî­ëè­ëè çàùè­ùàòü îáùåå îòå­÷å­ñòâî îò ðèì­ëÿí. (5) Îíè óæå âõî­äè­ëè ÷åðåç Ãåê­ñà­ïèë (ðàñ­ò­âî­ðå­íû áûëè ëèøü îäíè âîðîòà), êîãäà âìå­øà­ëèñü ïðå­òî­ðû: ñíà­÷à­ëà ïóãà­ëè ñâî­åé âëà­ñòüþ è ãðî­çè­ëè, çàòåì îòãî­âà­ðè­âà­ëè âåñ­êèì ñëî­âîì è, íàêî­íåö, âèäÿ, ÷òî âñå âïó­ñòóþ, ñòà­ëè, çàáûâ ïðå­òîð­ñêîå äîñòî­èí­ñòâî, óïðà­øè­âàòü, ÷òîáû íå îòäà­âà­ëè îòå­÷å­ñòâî â ðóêè áûâ­øèõ ïðè­ñïåø­íè­êîâ òèðà­íà è íûíåø­íèõ ðàç­âðà­òè­òå­ëåé âîé­ñêà. (6) Âîç­áóæ­äåí­íàÿ òîë­ïà îñòà­âà­ëàñü ãëó­õîé ê óãî­âî­ðàì. Äåé­ñò­âóÿ ñèëîé èçíóò­ðè è ñíà­ðó­æè, âçëî­ìà­ëè âñå øåñòü âîðîò è âïó­ñòè­ëè âîé­ñêî. (7) Ïðå­òî­ðû è ñèðà­êóç­ñêàÿ ìîëî­äåæü áåæà­ëè â Àõðà­äè­íó. Íåïðè­ÿ­òåëü­ñêîå âîé­ñêî óâå­ëè­÷è­ëîñü: â íåãî âîøëè íàåì­íè­êè, ïåðå­áåæ­÷è­êè è îñòàò­êè öàð­ñêî­ãî âîé­ñêà â Ñèðà­êó­çàõ. (8) Àõðà­äè­íó âçÿ­ëè ñ ïåð­âî­ãî æå íàòèñ­êà, ïðå­òî­ðîâ óáè­ëè, êðî­ìå òåõ, êòî óáå­æàë â ïåð­âîé ñóìà­òî­õå. Íî÷ü ïîëî­æè­ëà êîíåö óáèé­ñòâàì. (9) Íà ñëå­äóþ­ùèé äåíü ðàáîâ ïîçâà­ëè íàäå­âàòü êîë­ïà­êè118, ñèäåâ­øèõ â òþðü­ìå âûïó­ñòè­ëè, è âñÿ ýòà ðàç­íî­øåðñò­íàÿ òîë­ïà âûáðà­ëà â ïðå­òî­ðû Ãèï­ïî­êðà­òà è Ýïè­êèäà. Ñèðà­êó­çû, êîòî­ðûì íà êðàò­êèé ìèã áëåñ­íó­ëà áûëî ñâî­áî­äà, âåð­íó­ëèñü â ñòà­ðîå ðàá­ñòâî.

32. Huic non apud vol­gum mo­do fi­des fuit, sed se­na­tum quo­que in cu­riam intro­duc­tus mo­vit. Haud va­ni qui­dam ho­mi­nes pa­lam fer­re per­be­ne de­tec­tam in Leon­ti­nis es­se ava­ri­tiam et cru­de­li­ta­tem Ro­ma­no­rum. Eadem, si intras­sent Sy­ra­cu­sas, aut foe­dio­ra etiam, quo mai­us ibi ava­ri­tiae prae­mium es­set, fac­tu­ros fuis­se. [2] Ita­que clau­den­das cuncti por­tas et cus­to­dien­dam ur­bem cen­se­re. Sed non ab iis­dem om­nes ti­me­re nec eos­dem odis­se: ad mi­li­ta­re ge­nus om­ne par­tem­que mag­nam ple­bis in­vi­sum es­se no­men Ro­ma­num; [3] prae­to­res op­ti­ma­tium­que pau­ci, quam­quam infla­ti va­no nun­tio erant, ta­men ad pro­pius prae­sen­tius­que ma­lum cau­tio­res es­se. [4] Et iam ad He­xa­py­lum erant Hip­poc­ra­tes at­que Epi­cy­des, se­re­ban­tur­que con­lo­quia per pro­pin­quos po­pu­la­rium qui in exer­ci­tu erant, ut por­tas ape­ri­rent si­ne­rentque com­mu­nem pat­riam de­fen­di ab im­pe­tu Ro­ma­no­rum. [5] Iam unis fo­ri­bus He­xa­py­li aper­tis coep­ti erant re­ci­pi, cum prae­to­res in­ter­ve­ne­runt. Et pri­mo im­pe­rio mi­nis­que, dein­de auc­to­ri­ta­te de­ter­ren­do, postre­mo, ut om­nia va­na erant, ob­li­ti maies­ta­tis pre­ci­bus age­bant ne pro­de­rent pat­riam ty­ran­ni an­te sa­tel­li­ti­bus et tum cor­rup­to­ri­bus exer­ci­tus. [6] Sed sur­dae ad ea om­nia aures con­ci­ta­tae mul­ti­tu­di­nis erant, nec mi­no­re in­tus vi quam fo­ris por­tae effrin­ge­ban­tur, effrac­tis­que om­ni­bus to­to He­xa­py­lo ag­men re­cep­tum est. [7] Prae­to­res in Ach­ra­di­nam cum iuven­tu­te po­pu­la­rium con­fu­giunt. Mer­cen­na­rii mi­li­tes per­fu­gae­que et quid­quid re­gio­rum mi­li­tum Sy­ra­cu­sis erat ag­men hos­tium augent. [8] Ita Ach­ra­di­na quo­que pri­mo im­pe­tu ca­pi­tur, prae­to­rum­que ni­si qui in­ter tu­mul­tum ef­fu­ge­runt om­nes in­ter­fi­ciun­tur. Nox cae­di­bus fi­nem fe­cit. [9] Pos­te­ro die ser­vi ad pil­leum vo­ca­ti et car­ce­re vincti emis­si; con­fu­sa­que haec om­nis mul­ti­tu­do Hip­poc­ra­ten at­que Epi­cy­den creant prae­to­res; Sy­ra­cu­sae­que, cum bre­ve tem­pus li­ber­tas ad­ful­sis­set, in an­ti­quam ser­vi­tu­tem re­ci­de­rant.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 118Ò. å. ñòà­ëè îòïóñ­êàòü íà ñâî­áî­äó (ñð. âûøå, ïðè­ìå÷. 64).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364002433 1364002434 1364002435