Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì è Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì.
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1940/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
32. (1) Ýòîìó ÷åëîâåêó ïîâåðèëà íå òîëüêî ÷åðíü: ðàññêàç÷èêà ïðèâåëè â ñåíàò è ðàññêàç åãî âçâîëíîâàë ñåíàòîðîâ. Îíè, ëþäè îñíîâàòåëüíûå, îòêðûòî çàÿâëÿëè: î÷åíü õîðîøî, ÷òî ðèìëÿíå ïîêàçàëè â Ëåîíòèíàõ ñâîþ æàäíîñòü è æåñòîêîñòü. Åñëè îíè âñòóïÿò â Ñèðàêóçû, îíè ïîâåäóò ñåáÿ òàê æå èëè åùå ñ.174 õóæå, ïîòîìó ÷òî çäåñü åñòü ÷åì ïîæèâèòüñÿ. (2) Åäèíîäóøíî ðåøèëè çàïåðåòü âîðîòà è îõðàíÿòü ãîðîä; íå âñå, îäíàêî, áîÿëèñü èëè íåíàâèäåëè îäíèõ è òåõ æå; âîåííûì è çíà÷èòåëüíîé ÷àñòè ïðîñòîãî íàðîäà ðèìëÿíå áûëè íåíàâèñòíû, (3) ïðåòîðû è íåìíîãèå îïòèìàòû õîòÿ è áûëè âñòðåâîæåíû ëîæíûì èçâåñòèåì, íî ïåðåä áëèçêîé, íàäâèíóâøåéñÿ áåäîé äåðæàëè ñåáÿ áîëåå îñòîðîæíî. (4) Ãèïïîêðàò è Ýïèêèä ñòîÿëè ó Ãåêñàïèëà è ÷åðåç ñîëäàòñêèõ ðîäñòâåííèêîâ âåëè òàéíûå ïåðåãîâîðû î òîì, ÷òîáû èì îòêðûëè âîðîòà è ïîçâîëèëè çàùèùàòü îáùåå îòå÷åñòâî îò ðèìëÿí. (5) Îíè óæå âõîäèëè ÷åðåç Ãåêñàïèë (ðàñòâîðåíû áûëè ëèøü îäíè âîðîòà), êîãäà âìåøàëèñü ïðåòîðû: ñíà÷àëà ïóãàëè ñâîåé âëàñòüþ è ãðîçèëè, çàòåì îòãîâàðèâàëè âåñêèì ñëîâîì è, íàêîíåö, âèäÿ, ÷òî âñå âïóñòóþ, ñòàëè, çàáûâ ïðåòîðñêîå äîñòîèíñòâî, óïðàøèâàòü, ÷òîáû íå îòäàâàëè îòå÷åñòâî â ðóêè áûâøèõ ïðèñïåøíèêîâ òèðàíà è íûíåøíèõ ðàçâðàòèòåëåé âîéñêà. (6) Âîçáóæäåííàÿ òîëïà îñòàâàëàñü ãëóõîé ê óãîâîðàì. Äåéñòâóÿ ñèëîé èçíóòðè è ñíàðóæè, âçëîìàëè âñå øåñòü âîðîò è âïóñòèëè âîéñêî. (7) Ïðåòîðû è ñèðàêóçñêàÿ ìîëîäåæü áåæàëè â Àõðàäèíó. Íåïðèÿòåëüñêîå âîéñêî óâåëè÷èëîñü: â íåãî âîøëè íàåìíèêè, ïåðåáåæ÷èêè è îñòàòêè öàðñêîãî âîéñêà â Ñèðàêóçàõ. (8) Àõðàäèíó âçÿëè ñ ïåðâîãî æå íàòèñêà, ïðåòîðîâ óáèëè, êðîìå òåõ, êòî óáåæàë â ïåðâîé ñóìàòîõå. Íî÷ü ïîëîæèëà êîíåö óáèéñòâàì. (9) Íà ñëåäóþùèé äåíü ðàáîâ ïîçâàëè íàäåâàòü êîëïàêè118, ñèäåâøèõ â òþðüìå âûïóñòèëè, è âñÿ ýòà ðàçíîøåðñòíàÿ òîëïà âûáðàëà â ïðåòîðû Ãèïïîêðàòà è Ýïèêèäà. Ñèðàêóçû, êîòîðûì íà êðàòêèé ìèã áëåñíóëà áûëî ñâîáîäà, âåðíóëèñü â ñòàðîå ðàáñòâî. |
32. Huic non apud volgum modo fides fuit, sed senatum quoque in curiam introductus movit. Haud vani quidam homines palam ferre perbene detectam in Leontinis esse avaritiam et crudelitatem Romanorum. Eadem, si intrassent Syracusas, aut foediora etiam, quo maius ibi avaritiae praemium esset, facturos fuisse. [2] Itaque claudendas cuncti portas et custodiendam urbem censere. Sed non ab iisdem omnes timere nec eosdem odisse: ad militare genus omne partemque magnam plebis invisum esse nomen Romanum; [3] praetores optimatiumque pauci, quamquam inflati vano nuntio erant, tamen ad propius praesentiusque malum cautiores esse. [4] Et iam ad Hexapylum erant Hippocrates atque Epicydes, serebanturque conloquia per propinquos popularium qui in exercitu erant, ut portas aperirent sinerentque communem patriam defendi ab impetu Romanorum. [5] Iam unis foribus Hexapyli apertis coepti erant recipi, cum praetores intervenerunt. Et primo imperio minisque, deinde auctoritate deterrendo, postremo, ut omnia vana erant, obliti maiestatis precibus agebant ne proderent patriam tyranni ante satellitibus et tum corruptoribus exercitus. [6] Sed surdae ad ea omnia aures concitatae multitudinis erant, nec minore intus vi quam foris portae effringebantur, effractisque omnibus toto Hexapylo agmen receptum est. [7] Praetores in Achradinam cum iuventute popularium confugiunt. Mercennarii milites perfugaeque et quidquid regiorum militum Syracusis erat agmen hostium augent. [8] Ita Achradina quoque primo impetu capitur, praetorumque nisi qui inter tumultum effugerunt omnes interficiuntur. Nox caedibus finem fecit. [9] Postero die servi ad pilleum vocati et carcere vincti emissi; confusaque haec omnis multitudo Hippocraten atque Epicyden creant praetores; Syracusaeque, cum breve tempus libertas adfulsisset, in antiquam servitutem reciderant. |