Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 4

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7

4. (1) Ïîêà ëèãó­ðèé­ñêàÿ âîé­íà ñîñðå­äîòî­÷è­ëàñü âîêðóã Ïèçû, äðó­ãîé êîí­ñóë, Ëóöèé Êîð­íå­ëèé Ìåðó­ëà, ïðî­âåë ñâîå âîé­ñêî ïî äàëü­íèì îêðà­è­íàì ëèãó­ðèé­ñêîé îáëà­ñòè â çåì­ëþ áîé­åâ, ãäå âîé­íà âåëàñü ñîâñåì ïî-äðó­ãî­ìó: (2) òóò êîí­ñóë âûñò­ðà­è­âàë âîé­ñêî ê ñðà­æå­íèþ, à âðà­ãè óêëî­íÿ­ëèñü îò áîÿ. Íå âñòðå­÷àÿ ñîïðî­òèâ­ëå­íèÿ, ðèì­ëÿíå ðàç­áðåäà­ëèñü äëÿ ãðà­áå­æà; áîéè ïîç­âî­ëÿ­ëè áåç­íà­êà­çàí­íî ãðà­áèòü ñâîå èìó­ùå­ñòâî, ïðåä­ïî­÷è­òàÿ íå ââÿ­çû­âàòü­ñÿ èç-çà íåãî â ñðà­æå­íèå. (3) Äîñòà­òî÷­íî îïó­ñòî­øèâ âñå îãíåì è ìå÷îì, êîí­ñóë ïîêè­íóë âðà­æå­ñêóþ çåì­ëþ è äâè­íóë­ñÿ ê Ìóòèíå9. Âîé­ñêî øëî áåñ­ïå÷­íî, ñëîâ­íî â çàìè­ðåí­íîé ñòðàíå. (4) Óâèäåâ, ÷òî íåïðè­ÿ­òåëü óõî­äèò èç èõ ïðå­äå­ëîâ, áîéè óêðàä­êîé òðî­íó­ëèñü ñëå­äîì, ïîäûñ­êè­âàÿ ìåñòî äëÿ çàñà­äû. Íî÷üþ îíè îáî­øëè ðèì­ñêèé ëàãåðü è çàíÿ­ëè ñ.154 òåñ­íè­íó, ïî êîòî­ðîé äîëæ­íî áûëî ïðî­õî­äèòü ðèì­ñêîå âîé­ñêî. (5) Íî èì íå óäà­ëîñü ñêðûòü ñâî­èõ ïðè­ãîòîâ­ëå­íèé, è êîí­ñóë, èìåâ­øèé îáûê­íî­âå­íèå ñíè­ìàòü­ñÿ ñ ëàãå­ðÿ åùå çàòåì­íî, íà ýòîò ðàç äîæäàë­ñÿ ðàñ­ñâå­òà, ÷òîáû èçáå­æàòü íî÷­íî­ãî ïåðå­ïî­ëî­õà ïðè âíå­çàï­íîì ñðà­æå­íèè. Äâè­íóâ­øèñü â ïóòü ïîóò­ðó, îí òåì íå ìåíåå îòïðà­âèë íà ðàç­âåä­êó êîí­íûé îòðÿä. (6) Ïîëó­÷èâ ñâåäå­íèÿ î ÷èñ­ëåí­íî­ñòè è ðàñ­ïî­ëî­æå­íèè íåïðè­ÿ­òå­ëÿ, Êîð­íå­ëèé âåëåë ñîë­äà­òàì ñëî­æèòü âìå­ñòå âñþ èõ ïîêëà­æó, à òðè­à­ðè­ÿì10 ïðè­êà­çàë âîç­âå­ñòè âîêðóã âàë. Îñòàëü­íîå âîé­ñêî îí âûñòðî­èë â áîå­âîé ïîðÿäîê è äâè­íóë­ñÿ íà âðà­ãà. (7) Òàê æå ïîñòó­ïè­ëè è ãàë­ëû, óáåäèâ­øèñü, ÷òî èõ õèò­ðîñòü ðàñ­êðû­òà è ÷òî ïðåä­ñòî­èò áèòü­ñÿ â îòêðû­òîì è ÷åñò­íîì ñðà­æå­íèè, ãäå ïîáåäà áóäåò íà ñòî­ðîíå èñòèí­íîé äîá­ëå­ñòè.

4. Cum bel­lum Li­gus­ti­num ad Pi­sas consti­tis­set, con­sul al­ter, L. Cor­ne­lius Me­ru­la, per extre­mos Li­gu­rum fi­nes exer­ci­tum in ag­rum Boio­rum in­du­xit, ubi lon­ge alia bel­li ra­tio quam cum Li­gu­ri­bus erat. [2] Con­sul in aciem exi­bat, hos­tes pug­nam det­rac­ta­bant; prae­da­tum­que, ubi ne­mo ob­viam exi­ret, dis­cur­re­bant Ro­ma­ni, Boi di­ri­pi sua im­pu­ne quam tuen­do ea con­se­re­re cer­ta­men ma­le­bant. [3] Postquam om­nia fer­ro ig­ni­que sa­tis evas­ta­ta erant con­sul ag­ro hos­tium ex­ces­sit et ad Mu­ti­nam ag­mi­ne in­cau­to, ut in­ter pa­ca­tos, du­ce­bat. [4] Boi ut eg­res­sum suis fi­ni­bus hos­tem sen­se­re, se­que­ban­tur si­len­ti ag­mi­ne, lo­cum in­si­diis quae­ren­tes. Noc­te prae­tergres­si castra Ro­ma­na sal­tum, qua tran­seun­dum erat Ro­ma­nis, in­se­de­runt. [5] Id cum pa­rum oc­cul­te fe­cis­sent, con­sul, qui mul­ta noc­te so­li­tus erat mo­ve­re castra, ne nox ter­ro­rem in tu­mul­tua­rio proe­lio auge­ret, lu­cem ex­pec­ta­vit et, cum lu­ce mo­ve­ret, ta­men tur­mam equi­tum explo­ra­tum mi­sit. [6] Postquam re­la­tum est, quan­tae co­piae et in quo lo­co es­sent, to­tius ag­mi­nis sar­ci­nas in me­dium coi­ci ius­sit et tria­rios val­lum cir­cu­mi­ce­re, ce­te­ro exer­ci­tu instruc­to ad hos­tem ac­ces­sit. [7] Idem et Gal­li fe­ce­runt, postquam aper­tas es­se in­si­dias et rec­to ac ius­to proe­lio, ubi ve­ra vin­ce­ret vir­tus, di­mi­can­dum vi­de­runt.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 9Ìóòè­íà (ñîâð. Ìîäå­íà) — ðèì­ñêàÿ êîëî­íèÿ â Ïðå­äàëü­ïèé­ñêîé Ãàë­ëèè (ïî ñþ ñòî­ðî­íó Ïàäà).
  • 10Ñì. ïðè­ìå÷. 2 ê êí. XXXIII.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010226 1327007032 1327008059 1364003505 1364003506 1364003507