Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
3. (1) À â Èòàëèè ñòîëü æå áûñòðî ðàçãîðàëàñü âîéíà ñ ëèãóðèéöàìè. Ïèçà áûëà îñàæäåíà ñîðîêàòûñÿ÷íûì âîéñêîì, â êîòîðîå ÷òî íè äåíü âëèâàëèñü íîâûå òîëïû, ïðèâëå÷åííûå ñëóõàìè î âîéíå è íàäåæäîé íà äîáû÷ó. (2) Êîíñóë Ìèíóöèé ïðèáûë â Àððåöèé â òîò äåíü, êîòîðûé íàçíà÷èë âîèíàì äëÿ ñáîðà8. Îòòóäà îí, âûñòðîèâ âîéñêî ÷åòûðåõóãîëüíèêîì, òðîíóëñÿ ê Ïèçå, è, ïîñêîëüêó íåïðèÿòåëü ðàçáèë ëàãåðü çà ðåêîé, íå äàëåå ÷åì â ìèëå îò ãîðîäà, êîíñóë âîøåë ïðÿìî â ãîðîä, íåñîìíåííî ñïàñøè åãî ñâîèì ïðèáûòèåì. (3) Íà äðóãîé äåíü îí è ñàì ïåðåïðàâèëñÿ ÷åðåç ðåêó è ïîñòàâèë ñâîé ëàãåðü ïðèìåðíî â ïîëóìèëå îò ïðîòèâíèêà. Îáîñíîâàâøèñü òàì, îí ìåëêèìè ñòû÷êàìè îáåðåãàë çåìëè ñîþçíèêîâ îò íàáåãîâ. (4) Îäíàêî íà ñðàæåíèå îí íå îòâàæèâàëñÿ: àðìèÿ åãî áûëà íàáðàíà çàíîâî, èç ëþäåé ðàçíîãî ïðîèñõîæäåíèÿ, è âîèíû åùå íå îñâîèëèñü äðóã ñ äðóãîì. (5) Êè÷àñü ñâîèì ÷èñëåííûì ïðåâîñõîäñòâîì, ëèãóðèéöû íå ðàç âûñòðàèâàëèñü äëÿ ðåøàþùåé áèòâû è, ðàñïîëàãàÿ èçáûòêîì âîèíîâ, ðàññûëàëè ïîâñþäó îòðÿäû ãðàáèòü îêðàèíû. (6) Ñîáðàâ î÷åíü ìíîãî ñêîòà è äîáû÷è, îíè ïðèãîòîâèëè îõðàíó, ÷òîáû ñîïðîâîæäàòü ýòî âñå ê ñâîèì ãîðîäàì è ñåëàì. |
3. Nec in Italia segnius Ligurum bellum crescebat. Pisas iam quadraginta milibus hominum, adfluente cotidie multitudine ad famam belli spemque praedae, circumsedebant. Minucius consul Arretium die quam edixerat ad conveniendum militibus venit. [2] Inde quadrato agmine ad Pisas duxit, et cum hostes non plus mille passuum ab oppido trans fluvium movissent castra, consul urbem haud dubie servatam adventu suo est ingressus. [3] Postero die et ipse trans fluvium quingentos ferme passus ab hoste posuit castra. Inde levibus proeliis a populationibus agrum sociorum tutabatur; [4] in aciem exire non audebat novo milite et ex multis generibus hominum collecto necdum noto satis inter se, ut fidere alii aliis possent. [5] Ligures multitudine freti et in aciem exibant, parati de summa rerum decernere, et abundantes militum numero passim multas manus per extrema finium ad praedandum mittebant, [6] et, cum coacta vis magna pecorum praedaeque esset, paratum erat praesidium, per quod in castella eorum vicosque ageretur. |