Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
17. (1) Ïðèìåðíî â òî æå âðåìÿ èç Ãðåöèè âîçâðàòèëñÿ Ãàé Âàëåðèé, êîòîðûé åçäèë òóäà ïîñëîì, ÷òîáû èññëåäîâàòü îáñòàíîâêó â ýòîé ñòðàíå è ðàçâåäàòü íàìåðåíèÿ öàðÿ Ïåðñåÿ37; âñå ðàññêàçû åãî ñ.431 âïîëíå ñîâïàäàëè ñ òåìè îáâèíåíèÿìè, êîòîðûå ïðåäúÿâëÿë Ýâìåí. (2) Îí ïðèâåç ñ ñîáîþ èç Äåëüô Ïðàêñî, äîì êîòîðîé ñëóæèë ïðèñòàíèùåì äëÿ óáèéö, è áðóíäèçèéöà Ëóöèÿ Ðàììèÿ, îò êîòîðîãî óçíàëè ñëåäóþùåå. (3) Ðàììèé áûë âèäíåéøèì ãðàæäàíèíîì Áðóíäèçèÿ; îí äðóæåñêè ïðèíèìàë ó ñåáÿ è ðèìñêèõ ïîëêîâîäöåâ, è ðèìñêèõ ïîñëîâ, è çíàìåíèòûõ ëþäåé èç äðóãèõ íàðîäîâ, îñîáåííî æå — öàðåé. (4) Ïî ýòîìó ïîâîäó ó íåãî çàâÿçàëîñü çàî÷íîå çíàêîìñòâî ñ Ïåðñååì. Ïîëó÷èâ ïèñüìî, â êîòîðîì öàðü ïîäàâàë åìó íàäåæäó íà òåñíóþ äðóæáó è ñâÿçàííîå ñ íåþ áëåñòÿùåå ïîëîæåíèå, îí îòïðàâèëñÿ â Ìàêåäîíèþ, ñäåëàëñÿ âñêîðå åãî áëèæàéøèì äðóãîì è ñòàë ïîëó÷àòü ïðèãëàøåíèÿ íà òàéíûå ñîâåùàíèÿ — ÷àùå, ÷åì õîòåëîñü åìó ñàìîìó. (5) Çíàÿ, ÷òî ó Ðàììèÿ îáûêíîâåííî îñòàíàâëèâàëèñü âîæäè è ïîñëû ðèìñêèå, öàðü ñòàë íàñòîé÷èâî ïðîñèòü åãî îòðàâèòü òåõ èç íèõ, êîòîðûõ îí åìó íàçîâåò, è îáåùàë ùåäðî íàãðàäèòü åãî çà ýòî. (6) Îí, ìîë, çíàåò, ÷òî ïðèãîòîâëåíèå ÿäà ñîïðÿæåíî ñ áîëüøèìè òðóäíîñòÿìè è îïàñíîñòÿìè, ÷òî î íåì îáû÷íî çíàþò ìíîãèå, óñïåõ ïðèòîì íå âñåãäà îáåñïå÷åí, òàê êàê íåèçâåñòíî, äàíî ëè äåéñòâèòåëüíî âåðíîå ñðåäñòâî äëÿ äîñòèæåíèÿ öåëè è äîñòàòî÷íî ëè áåçîïàñíîå, ÷òîáû åãî ñêðûòü; (7) íî îí, Ïåðñåé, äàñò òàêîé ÿä, êîòîðûé íåëüçÿ îáíàðóæèòü íè ïî êàêèì ïðèçíàêàì íè âî âðåìÿ, íè ïîñëå ïðèíÿòèÿ. (8) Ðàììèé, áîÿñü â ñëó÷àå îòêàçà ïåðâûì èñïûòàòü ýòîò ÿä íà ñåáå, îáåùàë âñå âûïîëíèòü è óåõàë. Íî äî âîçâðàùåíèÿ â Áðóíäèçèé îí ðåøèë âñòðåòèòüñÿ ñ ëåãàòîì Ãàåì Âàëåðèåì, êîòîðûé, ïî ñëóõàì, íàõîäèëñÿ áëèç Õàëêèäû; (9) äàâ ïîêàçàíèÿ Âàëåðèþ ïðåæäå âñåõ, îí ïî åãî ïðèêàçàíèþ ñ íèì âìåñòå ÿâèëñÿ â Ðèì è, äîïóùåííûé â ñåíàò, ðàññêàçàë îáî âñåì ïðîèñøåäøåì. |
17. Sub idem tempus C. Valerius ex Graecia, qui legatus ad visendum statum regionis eius speculandaque consilia Persei regis ierat, redit, congruentiaque omnia criminibus ab Eumene adlatis referebat. [2] Simul et adduxerat secum Praxo a Delphis, cuius domus receptaculum latronum fuerat, et L. Rammium Brundisinum, qui talis indicii delator erat. [3] Princeps Brundisi Rammius fuit; hospitioque et duces Romanos omnes et legatos, exterarum quoque gentium insignes, praecipue regios, accipiebat. [4] Ex eo notitia ei cum absente Perseo fuerat; litterisque spem amicitiae interioris magnaeque inde fortunae facientibus ad regem profectus brevi perfamiliaris haberi trahique magis quam vellet in arcanos sermones est coeptus. [5] Promissis enim ingentibus praemiis petere institit ab eo rex, quoniam duces omnes legatique Romani hospitio eius uti adsuessent, quibus eorum ipse scripsisset, ut venenum dandum curaret. [6] Cuius scire se comparationem plurimum difficultatis et periculi habere; pluribus consciis comparari; eventu praeterea incerto esse ut aut satis efficacia ad rem peragendam aut tuta ad rem celandam dentur. [7] Se daturum quod nec in dando nec datum ullo signo deprendi posset. [8] Rammius veritus ne, si abnuisset, primus ipse veneni experimentum esset, facturum pollicitus proficiscitur; nec Brundisium ante redire quam convento C. Valerio legato, qui circa Chalcidem esse dicebatur, voluit. [9] Ad eum primum indicio delato, iussu eius Romam simul venit. Introductus in curiam quae acta erant exposuit. |