Всеобщая история

Кн. I, гл. 27

27. οἱ δὲ τῶν Καρ­χη­δονίων στρα­τηγοὶ κα­τὰ τὸν αὐτὸν και­ρὸν πα­ρακα­λέσαν­τες τὰ πλή­θη διὰ βρα­χέων καὶ συ­νυπο­δείξαν­τες αὐτοῖς ὅτι νι­κήσαν­τες μὲν τῇ ναυ­μαχίᾳ περὶ Σι­κελίας ποιήσον­ται τὸν πό­λε­μον, ἡττη­θέν­τες δὲ περὶ τῆς σφε­τέρας πατ­ρί­δος κιν­δυ­νεύσου­σιν καὶ τῶν ἀναγ­καίων, οὕτως αὐτοῖς πα­ρήγ­γει­λαν ἐμβαίνειν εἰς τὰς ναῦς. [2] προ­θύμως δὲ πάν­των ποιούν­των τὸ πα­ραγ­γελ­λό­μενον διὰ τὸ προορᾶσ­θαι τὸ μέλ­λον ἐκ τῶν εἰρη­μέ­νων, εὐθαρ­σῶς ἀνή­γον­το καὶ κα­ταπ­ληκτι­κῶς. [3] θεω­ροῦν­τες δὲ τὴν τῶν πο­λεμίων τά­ξιν οἱ στρα­τηγοὶ καὶ πρὸς ταύ­την ἁρμο­ζόμε­νοι τὰ μὲν τρία μέ­ρη τῆς αὑτῶν δυ­νάμεως ἐπὶ μίαν ἔτατ­τον ναῦν, πρὸς τὸ πέ­λαγος ἀνα­τείναν­τες τὸ δε­ξιὸν κέ­ρας, ὡς κυκ­λώ­σον­τες τοὺς ὑπε­ναν­τίους, πά­σας ἱστάν­τες ἀντιπ­ρώρ­ρους τὰς ναῦς τοῖς πο­λεμίοις. [4] τὸ δὲ τέ­ταρ­τον εὐώνυ­μον τῆς ὅλης τά­ξεως ἐποίουν, ἐν ἐπι­καμ­πίῳ νεῦον πρὸς τὴν γῆν. [5] ἡγοῦν­το δὲ τῶν Καρ­χη­δονίων τοῦ μὲν δε­ξιοῦ κέ­ρως, ἔχων ἐπίπ­λους καὶ πεν­τή­ρεις τὰς μά­λισ­τα τα­χυναυ­τούσας πρὸς τὴν ὑπερ­κέ­ρα­σιν, Ἄν­νων ὁ περὶ τὸν Ἀκρά­γαν­τα λειφ­θεὶς τῇ πα­ρατά­ξει· [6] τῶν δ᾽ εὐωνύ­μων εἶχε τὴν ἐπι­μέ­λειαν Ἀμίλ­κας ὁ περὶ τὴν Τυν­δα­ρίδα ναυ­μαχή­σας· ὃς τό­τε κα­τὰ μέ­σην τὴν τά­ξιν ποιούμε­νος τὸν κίν­δυ­νον ἐχρή­σατό τι­νι στρα­τηγή­ματι κα­τὰ τὸν ἀγῶ­να τοιῴδε. [7] τῶν γὰρ Ῥω­μαίων συν­θεασα­μέ­νων ἐπὶ λεπ­τὸν ἐκτε­ταμέ­νους τοὺς Καρ­χη­δονίους καὶ ποιησα­μέ­νων τὴν ὁρμὴν ἐπὶ μέ­σους, τὴν μὲν ἀρχὴν ὁ κίν­δυ­νος ἔλα­βε τοιαύτην. [8] ταχὺ δὲ τῶν περὶ τὰ μέ­σα Καρ­χη­δονίων ἐκ πα­ραγ­γέλ­μα­τος κλι­νάν­των πρὸς φυγὴν χά­ριν τοῦ διασ­πά­σαι τὴν τῶν Ῥω­μαίων τά­ξιν, οὗτοι μὲν ὑπε­χώρουν με­τὰ σπου­δῆς, οἱ δὲ Ῥω­μαῖοι κα­τόπιν ἠκο­λούθουν ἐκθύ­μως. [9] ὁ μὲν οὖν πρῶ­τος καὶ δεύτε­ρος στό­λος ἐπέ­κειτο τοῖς φεύγου­σιν, τὸ δὲ τρί­τον καὶ τὸ τέ­ταρ­τον στρα­τόπε­δον ἀπεσ­πᾶ­το, τῶν μὲν ῥυ­μουλ­κούν­των τὰς ἱπ­πη­γοὺς ναῦς, τῶν δὲ τριαρίων συμ­με­νόν­των καὶ συ­νεφεδ­ρευόν­των τού­τοις. [10] ἐπεὶ δὲ τὸν πρῶ­τον καὶ δεύτε­ρον στό­λον ἱκα­νὸν τῶν ἄλ­λων ἐδό­κουν ἀπεσ­πα­κέναι τό­πον οἱ Καρ­χη­δόνιοι, συν­θή­μα­τος ἀρθέν­τος ἐκ τῆς Ἀμίλ­κου νεὼς με­τεβά­λον­το πάν­τες ἅμα καὶ συ­νέβα­λον τοῖς ἐπι­κει­μένοις. [11] ἀγῶ­νος δὲ συσ­τάν­τος καρ­τε­ροῦ, τῷ μὲν τα­χυναυ­τεῖν ἐκπε­ριπ­λέον­τες καὶ ῥᾳδίως μὲν προ­σιόν­τες ὀξέως δ᾽ ἀπο­χωροῦν­τες πολὺ πε­ριῆσαν οἱ Καρ­χη­δόνιοι, [12] τῷ δὲ βιαιομα­χεῖν κα­τὰ τὰς συμπλο­κὰς καὶ συν­δεῖν τοῖς κό­ραξιν τοὺς ἅπαξ ἐγ­γί­σαν­τας, ἅμα δὲ καὶ τῷ συ­ναγω­νιζο­μέ­νων ἀμφο­τέρων τῶν στρα­τηγῶν ἐν ὄψει τῶν ἡγου­μέ­νων ποιεῖσ­θαι τὸν κίν­δυ­νον, οὐχ ἧττον ἐπι­κυ­δεσ­τέ­ρας εἶχον οἱ Ῥω­μαῖοι τῶν Καρ­χη­δονίων τὰς ἐλπί­δας. [13] ἡ μὲν οὖν κα­τὰ τού­τους μά­χη τοιαύτην εἶχε διάθε­σιν.