Всеобщая история

Кн. II, гл. 1

1. ἐν μὲν τῇ πρὸ ταύ­της βύβ­λῳ διεσα­φήσα­μεν πό­τε Ῥω­μαῖοι συσ­τη­σάμε­νοι τὰ κα­τὰ τὴν Ἰτα­λίαν τοῖς ἐκτὸς ἐγχει­ρεῖν ἤρξαν­το πράγ­μα­σιν, ἐπὶ δὲ τού­τοις πῶς εἰς Σι­κελίαν διέβη­σαν καὶ δι᾽ ἃς αἰτίας τὸν περὶ τῆς προειρη­μένης νή­σου συ­νεσ­τή­σαν­το πό­λε­μον πρὸς Καρ­χη­δονίους, [2] με­τὰ δὲ ταῦτα πό­τε πρῶ­τον συ­νίσ­τασ­θαι ναυ­τικὰς ἤρξαν­το δυ­νάμεις, καὶ τὰ συμ­βάντα κα­τὰ τὸν πό­λε­μον ἑκα­τέροις ἕως τοῦ τέ­λους, ἐν ᾧ Καρ­χη­δόνιοι μὲν ἐξε­χώρη­σαν πά­σης Σι­κελίας, Ῥω­μαῖοι δ᾽ ἐπεκ­ρά­τησαν τῆς ὅλης νή­σου πλὴν τῶν ὑφ᾽ Ἱέρω­νι τατ­το­μέ­νων με­ρῶν. [3] ἑξῆς δὲ τού­τοις ἐπε­βαλό­μεθα λέ­γειν πῶς στα­σιάσαν­τες οἱ μισ­θο­φόροι πρὸς τοὺς Καρ­χη­δονίους τὸν προ­σαγο­ρευθέν­τα Λι­βυκὸν πό­λε­μον ἐξέ­καυσαν, καὶ τὰ συμ­βάντα κα­τὰ τοῦ­τον ἀσε­βήμα­τα μέχ­ρι τί­νος πρού­βη, καὶ τί­να διέξο­δον ἔλα­βεν τὰ πα­ράλο­γα τῶν ἔργων ἕως τοῦ τέ­λους καὶ τῆς Καρ­χη­δονίων ἐπι­κρα­τείας. [4] νυνὶ δὲ τὰ συ­νεχῆ τού­τοις πει­ρασό­μεθα δη­λοῦν, κε­φαλαιωδῶς ἑκάσ­των ἐπι­ψαύον­τες κα­τὰ τὴν ἐξ ἀρχῆς πρό­θε­σιν.

[5] Καρ­χη­δόνιοι γὰρ ὡς θᾶτ­τον κα­τεσ­τή­σαν­το τὰ κα­τὰ τὴν Λι­βύην, εὐθέως Ἀμίλ­καν ἐξα­πέσ­τελ­λον, δυ­νάμεις συσ­τή­σαν­τες, εἰς τοὺς κα­τὰ τὴν Ἰβη­ρίαν τό­πους. [6] ὁ δ᾽ ἀνα­λαβὼν τὰ στρα­τόπε­δα καὶ τὸν υἱὸν Ἀν­νί­βαν, ὄντα τό­τε κα­τὰ τὴν ἡλι­κίαν ἐτῶν ἐν­νέα, καὶ διαβὰς κα­τὰ τὰς Ἡρακ­λέους στή­λας ἀνεκ­τᾶ­το τὰ κα­τὰ τὴν Ἰβη­ρίαν πράγ­μα­τα τοῖς Καρ­χη­δονίοις. [7] διατ­ρί­ψας δ᾽ ἐν τοῖς τό­ποις τού­τοις ἔτη σχε­δὸν ἐν­νέα καὶ πολ­λοὺς μὲν πο­λέμῳ, πολ­λοὺς δὲ πει­θοῖ ποιήσας Ἰβή­ρων ὑπη­κόους Καρ­χη­δόνι κα­τέστρε­ψε τὸν βίον ἀξίως τῶν προ­γεγε­νημέ­νων πρά­ξεων. [8] πρὸς γὰρ τοὺς ἀνδρω­δεσ­τά­τους καὶ με­γίσ­την δύ­ναμιν ἔχον­τας πα­ρατατ­τό­μενος καὶ χρώ­μενος τολ­μη­ρῶς καὶ πα­ραβό­λως ἑαυτῷ κα­τὰ τὸν τοῦ κιν­δύ­νου και­ρὸν ἐρ­ρω­μένως τὸν βίον με­τήλ­λα­ξεν. [9] τὴν δὲ στρα­τηγίαν οἱ Καρ­χη­δόνιοι πα­ρέδο­σαν Ἀσδρούβᾳ, τῷ ’κεί­νου κη­δεστῇ καὶ τριη­ράρ­χῳ.