Ïåðåâîä Í. À. Ïîçäíÿêîâîé. Êîììåíòàðèé Í. Å. Áîäàíñêîé.
Ðåä. ïåðåâîäîâ Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå. Ðåä. êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: W. Weissenborn, H. J. Müller, 1898. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
57. (1) Òðóäíî áûëî Êâèíêöèþ óòèõîìèðèòü ïëåáååâ, åùå òðóäíåå ñåíàòîðàì — âòîðîãî êîíñóëà. (2) Êîãäà íàêîíåö íàðîäíîå ñîáðàíèå áûëî ðàñïóùåíî, êîíñóëû ñîçâàëè ñåíàò. Òàì ñòðàõ è ãíåâ çàñòàâëÿëè ãîâîðèòü ðàçíîå, íî, ïî ìåðå òîãî êàê â õîäå äîëãîãî çàñåäàíèÿ ïîðûâ óñòóïàë ìåñòî îáñóæäåíèþ, ñåíàòîðû îòâðàùàëèñü îò âîîðóæåííîé áîðüáû è íàêîíåö óæå áëàãîäàðèëè Êâèíêöèÿ çà òî, ÷òî åãî ñòàðàíèÿìè óñïîêîåíà áûëà ðàñïðÿ. (3) Àïïèÿ óãîâàðèâàëè, ÷òîáû îí èñêàë òàêîãî âåëè÷èÿ êîíñóëüñêîé âëàñòè, êàêîå ñîâìåñòèìî ñ ñîãëàñèåì ñðåäè ãðàæäàí: à ïîêà òðèáóíû è êîíñóëû òÿíóò êàæäûé â ñâîþ ñòîðîíó, íèêàêîé ñðåäíåé ñèëû íå îñòàåòñÿ, ðàçúÿòî è ðàñòåðçàíî îêàçûâàåòñÿ ãîñóäàðñòâî — äóìàþò áîëüøå î òîì, â ÷üèõ îíî áóäåò ðóêàõ, ÷åì î òîì, ÷òîáû ñîõðàíèòü åãî â öåëîñòè. (4) Àïïèé, íàïðîòèâ, ïðèçûâàë áîãîâ è ëþäåé â ñâèäåòåëè òîãî, ÷òî ãîñóäàðñòâî ïðåäàíî è ïîêèíóòî èç òðóñîñòè, ÷òî íå ñåíàòó íåäîñòàåò êîíñóëà, à êîíñóëó — ñåíàòà; çàêîíû ïðèíèìàþòñÿ áîëåå òÿãîñòíûå, ÷åì áûëè ïðèíÿòû íà Ñâÿùåííîé ãîðå. Îäíàêî, ïîáåæäåííûé åäèíîäóøèåì ñåíàòîðîâ, îí óìîëê. Çàêîí ïðîøåë ñïîêîéíî. |
57. aegre sedata ab Quinctio plebs, multo aegrius consul alter a patribus. [2] dimisso tandem concilio plebis senatum consules habent. ubi cum timor atque ira in vicem sententias variassent, quo magis spatio interposito ab impetu ad consultandum avocabantur, eo plus abhorrebant a certatione animi, adeo ut Quinctio gratias agerent, quod eius opera mitigata discordia esset. [3] ab Appio petitur, ut tantam consularem maiestatem esse vellet, quanta esse in concordi civitate posset. dum tribuni consulesque ad se quisque omnia trahant, nihil relictum esse virium in medio; distractam laceratamque rem publicam; magis quorum in manu sit, quam ut incolumis sit, quaeri. [4] Appius contra testari deos atque homines rem publicam prodi per metum ac deseri, non consulem senatui, sed senatum consuli deesse; graviores accipi leges, quam in Sacro monte acceptae sint. victus tamen patrum consensu quievit. lex silentio perfertur. |