Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà IX, ãë. 28

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì I. Èçä-âî «Íàóêà» Ì., 1989.
Ïåðåâîä Í. Â. Áðàãèíñêîé. Êîììåíòàðèé Ã. Ï. ×èñòÿêîâà.
Ðåä. ïåðåâîäîâ Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå. Ðåä. êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, B. O. Foster, 1926.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

28. (1) Ïîñëå ïîáåäû ñòîëü áëè­ñòà­òåëü­íîé êîí­ñó­ëû áåç ïðî­ìåä­ëå­íèÿ äâè­íó­ëè ñâîè ëåãè­î­íû íà îñà­äó Áîâè­à­íà. (2) Òàì êîí­ñó­ëû ïðî­âå­ëè çèìó [313 ã.], ïîêà äèê­òà­òîð Ãàé Ïåòå­ëèé ñ íà÷àëü­íè­êîì êîí­íè­öû Ìàð­êîì Ôîëè­åì íå ïðè­íÿë ó íèõ âîé­ñêî. ñ.435 À íàçíà­÷è­ëè äèê­òà­òî­ðà íîâûå êîí­ñó­ëû — Ëóöèé Ïàïè­ðèé Êóð­ñîð, ñòàâ­øèé êîí­ñó­ëîì â ïÿòûé ðàç, è Ãàé Þíèé Áóáóëüê, áûâ­øèé èì âòî­ðè÷­íî. (3) Ïðî­ñëû­øàâ î çàõâà­òå ñàì­íè­òà­ìè ôðå­ãåëë­ñêîé êðå­ïî­ñòè, äèê­òà­òîð îñòà­âèë Áîâè­àí è óñòðå­ìèë­ñÿ ê Ôðå­ãåë­ëàì. Âåð­íóâ èõ ñåáå áåç áîÿ, èáî ïîä ïîêðî­âîì íî÷è ñàì­íè­òû áåæà­ëè ïðî÷ü, ðèì­ëÿíå îñòà­âè­ëè â ãîðî­äå ñèëü­íóþ îõðà­íó è âîç­âðà­òè­ëèñü îòòóäà â Êàì­ïà­íèþ, ãëàâ­íûì îáðà­çîì ÷òîáû îòáèòü Íîëó. (4) Ê ïðè­õî­äó äèê­òà­òî­ðà çà ñòå­íà­ìè Íîëû óêðû­ëèñü âñå ñàì­íè­òû è íîëàí­öû èç îêðåñò­íûõ äåðå­âåíü. Îñìîò­ðåâ ðàñ­ïî­ëî­æå­íèå ãîðî­äà, (5) äèê­òà­òîð ïðè­êà­çàë ñæå÷ü âñå ïðè­ìû­êàâ­øèå ê ñòå­íàì ñòðî­å­íèÿ — à ìåñòî ýòî áûëî ãóñòî­íà­ñå­ëåí­íîå, — è âñêî­ðå Íîëà áûëà âçÿ­òà òî ëè äèê­òà­òî­ðîì Ïåòå­ëè­åì, òî ëè êîí­ñó­ëîì Ãàåì Þíè­åì, èáî íàçû­âà­þò è òîãî è äðó­ãî­ãî. (6) Ïðè­ïè­ñû­âàÿ ÷åñòü âçÿ­òèÿ Íîëû êîí­ñó­ëó, äîáàâ­ëÿ­þò, ÷òî îí æå çàõâà­òèë Àòè­íó è Êàëà­òèþ, à Ïåòå­ëèé, ìîë, áûë íàçíà­÷åí äèê­òà­òî­ðîì äëÿ âáè­òèÿ ãâîçäÿ ïðè ìîðî­âîì ïîâåò­ðèè94.

(7)  òîò æå ãîä â Ñâåñ­ñó è íà Ïîí­òèè âûâå­ëè ïîñå­ëå­íèÿ. Ñâåñ­ñà ïðåæ­äå áûëà âëà­äå­íè­åì àâðóí­êîâ, à íà Ïîí­òè­ÿõ, îñò­ðî­âå íåäà­ëå­êî îò ïîáå­ðå­æüÿ âîëü­ñêîâ, æèëè âîëü­ñêè. (8) Ñåíàò ïîñòà­íî­âèë âûâå­ñòè ïîñå­ëå­íèÿ òàê­æå è â Ñóêà­çèí­ñêóþ95 Èíòå­ðàì­íó, íî èçáðàòü òðè­óì­âè­ðîâ è îòïðà­âèòü ÷åòû­ðå òûñÿ­÷è ïîñå­ëåí­öåâ ïðè­øëîñü óæå ñëå­äóþ­ùèì êîí­ñó­ëàì.

28. Con­su­les eg­re­gia vic­to­ria par­ta pro­ti­nus in­de ad Bo­via­num op­pug­nan­dum le­gio­nes du­cunt; [2] ibi­que hi­ber­na ege­runt, do­nec ab no­vis con­su­li­bus, L. Pa­pi­rio Cur­so­re quin­tum C. Iunio Bu­bul­co ite­rum no­mi­na­tus dic­ta­tor C. Poe­te­lius cum M. Fo­lio ma­gistro equi­tum exer­ci­tum ac­ce­pit. [3] Is cum audis­set ar­cem Fre­gel­la­nam ab Sam­ni­ti­bus cap­tam, omis­so Bo­via­no ad Fre­gel­las per­git. Un­de noc­tur­na Sam­ni­tium fu­ga si­ne cer­ta­mi­ne re­cep­tis Fre­gel­lis prae­si­dio­que va­li­do im­po­si­to in Cam­pa­niam re­di­tum ma­xi­me ad No­lam ar­mis re­pe­ten­dam. [4] Eo se intra moe­nia sub ad­ven­tum dic­ta­to­ris et Sam­ni­tium om­nis mul­ti­tu­do et No­la­na ag­res­tis con­tu­le­rat. [5] Dic­ta­tor ur­bis si­tu cir­cumspec­to, quo aper­tior adi­tus ad moe­nia es­set, om­nia aedi­fi­cia — et fre­quen­ter ibi ha­bi­ta­ba­tur — cir­cu­miec­ta mu­ris in­cen­dit; nec ita mul­to post, si­ve a Poe­te­lio dic­ta­to­re si­ve ab C. Iunio con­su­le — nam ut­rum­que tra­di­tur, — No­la est cap­ta. [6] Qui cap­tae de­cus No­lae ad con­su­lem tra­hunt, adi­ciunt Ati­nam et Ca­la­tiam ab eodem cap­tas, Poe­te­lium autem pes­ti­len­tia or­ta cla­vi fi­gen­di cau­sa dic­ta­to­rem dic­tum.

[7] Sues­sa et Pon­tiae eodem an­no co­lo­niae de­duc­tae sunt. Sues­sa Aurun­co­rum fue­rat; Volsci Pon­tias, in­su­lam si­tam in conspec­tu li­to­ris sui, in­co­lue­rant. [8] Et In­te­ram­nam Su­ca­si­nam ut de­du­ce­re­tur co­lo­nia, se­na­ti con­sul­tum fac­tum est; sed tri­um­vi­ros crea­ve­re ac mi­se­re co­lo­no­rum quat­tuor mi­lia in­se­quen­tes con­su­les M. Va­le­rius P. De­cius.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 94Ñì.: ïðè­ìå÷. 18 ê êí. VII.
  • 95Èëè «Ëèðåí­ñêóþ» (îíà íàçû­âà­ëàñü òàê äëÿ îòëè­÷èÿ îò äâóõ îäíî­èìåí­íûõ ãîðî­äîâ).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364000929 1364000930 1364000931