История Рима от основания города

Книга XXII, гл. 20

20. Ro­ma­ni, quam­quam ter­ra hos­tium erat ar­ma­tam­que aciem to­to prae­ten­tam li­to­re cer­ne­bant, haud cunctan­ter in­se­cu­ti tre­pi­dam hos­tium clas­sem, na­ves om­nes, [2] quae non aut perfre­ge­rant pro­ras li­to­ri in­li­sas aut ca­ri­nas fi­xe­rant va­dis re­li­ga­tas pup­pi­bus in al­tum extra­xe­re, ad quin­que et vi­gin­ti na­ves e quad­ra­gin­ta ce­pe­re. [3] Ne­que id pul­cher­ri­mum eius vic­to­riae fuit, sed quod una le­vi pug­na to­to eius orae ma­ri po­ti­ti erant.

[4] Ita­que ad Onu­sam clas­se pro­vec­ti; es­cen­sio ab na­vi­bus in ter­ram fac­ta. Cum ur­bem vi ce­pis­sent cap­tam­que di­ri­puis­sent, [5] Car­tha­gi­nem in­de pe­tunt, at­que om­nem ag­rum cir­ca de­po­pu­la­ti postre­mo tec­ta quo­que iniuncta mu­ro por­tis­que in­cen­de­runt. [6] In­de iam prae­da gra­vis ad Lon­gun­ti­cam per­ve­nit clas­sis, ubi vis mag­na spar­ti erat, ad rem nau­ti­cam con­ges­ta ab Hasdru­ba­le. Quod sa­tis in usum fuit sub­la­to ce­te­rum om­ne in­cen­sum est. [7] Nec con­ti­nen­tis mo­do prae­lec­ta est ora sed in Ebu­sum in­su­lam transmis­sum. Ibi ur­be, quae ca­put in­su­lae est, [8] bi­duum ne­qui­quam sum­mo la­bo­re op­pug­na­ta, ubi in spem in­ri­tam frustra te­ri tem­pus ani­mad­ver­sum est, [9] ad po­pu­la­tio­nem ag­ri ver­si, di­rep­tis ali­quot in­cen­sis­que vi­cis, maio­re quam ex con­ti­nen­ti prae­da par­ta cum in na­ves se re­ce­pis­sent, ex Ba­lia­ri­bus in­su­lis le­ga­ti pa­cem pe­ten­tes ad Sci­pio­nem ve­ne­runt.

[10] In­de fle­xa ret­ro clas­sis re­di­tum­que in ci­te­rio­ra pro­vin­ciae, quo om­nium po­pu­lo­rum, [11] qui cis Hi­be­rum in­co­lunt, mul­to­rum et ul­ti­mae His­pa­niae le­ga­ti con­cur­re­runt; sed qui ve­re di­cio­nis im­pe­rii­que Ro­ma­ni fac­ti sint ob­si­di­bus da­tis po­pu­li ampli­us fue­re cen­tum vi­gin­ti. [12] Igi­tur ter­restri­bus quo­que co­piis sa­tis fi­dens Ro­ma­nus us­que ad sal­tum Cas­tu­lo­nen­sem est prog­res­sus. Hasdru­bal in Lu­si­ta­niam ac pro­pius Ocea­num con­ces­sit.