История Рима от основания города

Книга XXII, гл. 52

52. Spo­liis ad mul­tum diei lec­tis Han­ni­bal ad mi­no­ra du­cit castra op­pug­nan­da et om­nium pri­mum brac­chio obiec­to a flu­mi­ne eos exclu­dit. [2] Ce­te­rum ab om­ni­bus la­bo­re vi­gi­liis vol­ne­ri­bus etiam fes­sis ma­tu­rior ip­sius spe de­di­tio est fac­ta. [3] Pac­ti ut ar­ma at­que equos tra­de­rent, in ca­pi­ta Ro­ma­na tre­ce­nis num­mis quad­ri­ga­tis, in so­cios du­ce­nis, in ser­vos cen­te­nis, et ut eo pre­tio per­so­lu­to cum sin­gu­lis abi­rent ves­ti­men­tis, in castra hos­tes ac­ce­pe­runt, tra­di­ti­que in cus­to­diam om­nes sunt, seor­sum ci­ves so­cii­que. [4] Dum ibi tem­pus te­ri­tur, in­te­rea, cum ex maio­ri­bus castris, qui­bus sa­tis vi­rium et ani­mi fuit, ad quat­tuor mi­lia ho­mi­num et du­cen­ti equi­tes, alii ag­mi­ne alii pa­la­ti pas­sim per ag­ros, quod haud mi­nus tu­tum erat, Ca­nu­sium per­fu­gis­sent, castra ip­sa ab sau­ciis ti­mi­dis­que eadem con­di­cio­ne qua al­te­ra tra­di­ta hos­ti. [5] Prae­da in­gens par­ta est, et prae­ter equos vi­ros­que et si quid ar­gen­ti — quod plu­ri­mum in pha­le­ris equo­rum erat, nam ad ves­cen­dum fac­to pe­re­xi­guo, uti­que mi­li­tan­tes, ute­ban­tur — om­nis ce­te­ra prae­da di­ri­pien­da da­ta est. [6] Tum se­pe­lien­di cau­sa con­fer­ri in unum cor­po­ra suo­rum ius­sit. Ad oc­to mi­lia fuis­se di­cun­tur for­tis­si­mo­rum vi­ro­rum. Con­su­lem quo­que Ro­ma­num con­qui­si­tum se­pul­tum­que qui­dam auc­to­res sunt.

[7] Eos qui Ca­nu­sium per­fu­ge­rant mu­lier Apu­la no­mi­ne Bu­sa, ge­ne­re cla­ra ac di­vi­tiis, moe­ni­bus tan­tum tec­tis­que a Ca­nu­si­nis ac­cep­tos, fru­men­to ves­te via­ti­co etiam iuvit, pro qua ei mu­ni­fi­cen­tia pos­tea, bel­lo per­fec­to, ab se­na­tu ho­no­res ha­bi­ti sunt.