Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì, Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì è Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ (èçä. 1991) Â. Ì. Ñìèðèí. Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1940/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
ñ.197 10. (1) Óæå ïîäíÿëèñü òðåâîãà è êðèê, îáû÷íûå â çàõâà÷åííîì ãîðîäå, íî íèêòî òîëêîì íå çíàë, ÷òî ñëó÷èëîñü: (2) òàðåíòèíöû äóìàëè, ÷òî ïðèøëè ðèìëÿíå è ñîáèðàþòñÿ ðàçãðàáèòü ãîðîä; ðèìëÿíå — ÷òî ãîðîæàíå âåðîëîìíî âîññòàëè. (3) Ïðåôåêò, ðàçáóæåííûé òðåâîãîé, áåæàë â ãàâàíü è íà ëîäêå êðóæíûì ïóòåì äîáðàëñÿ äî êðåïîñòè. (4)  çàáëóæäåíèå ââîäèëà òðóáà, çâóêè êîòîðîé äîíîñèëèñü èç òåàòðà. Òðóáà áûëà ðèìñêàÿ, èçìåííèêè çàïàñëèñü åþ â ñâîèõ öåëÿõ; íî ãðåê òðóáèë íåóìåëî, è áûëî íå ïîíÿòíî, êòî è êîìó ïîäàåò ñèãíàëû. (5) Êîãäà ðàññâåëî, ðèìëÿíå ðàçãëÿäåëè ïóíèéñêîå è ãàëëüñêîå îðóæèå, à ãðåêè óâèäåëè òåëà ðèìëÿí òî çäåñü, òî òàì: ñòàëî ÿñíî — ãîðîä âçÿò Ãàííèáàëîì. (6) Êîãäà ñòàëî ñîâñåì ñâåòëî, ðèìëÿíå, îñòàâøèåñÿ â æèâûõ, áåæàëè â êðåïîñòü. Ïîñòåïåííî øóì óëåãñÿ, è Ãàííèáàë âåëåë ñîçâàòü òàðåíòèíöåâ — ïóñòü ïðèäóò áåç îðóæèÿ. (7) Ïðèøëè âñå, êðîìå òåõ, êòî ïîñëåäîâàë çà ðèìëÿíàìè â êðåïîñòü, ÷òîáû ðàçäåëèòü ñ íèìè ëþáóþ ó÷àñòü. (8) Ãàííèáàë îáðàòèëñÿ ê òàðåíòèíöàì ñ áëàãîñêëîííîé ðå÷üþ, íàïîìíèë èì, êàê ïîñòóïèë îí ñ èõ çåìëÿêàìè, âçÿòûìè â ïëåí ó Òðàçèìåíñêîãî îçåðà è ïîä Êàííàìè, (9) îáðóøèëñÿ íà ðèìëÿí, âëàñòèòåëåé âûñîêîìåðíûõ. Îí âåëåë âñåì, âåðíóâøèñü äîìîé, íàïèñàòü íà äâåðÿõ ñâîå èìÿ44; äîìà, ãäå ýòîé íàäïèñè íå áóäåò, îí ðàñïîðÿäèòñÿ íåìåäëåííî ðàçãðàáèòü; òîãî, êòî íàïèøåò ñâîå èìÿ íà äîìå, ãäå ñòîèò ðèìëÿíèí (ðèìëÿíå çàíèìàëè ïóñòûå äîìà), îí áóäåò ñ÷èòàòü âðàãîì. (10) Ñîáðàíèå áûëî ðàñïóùåíî; ïîìå÷åííûå äâåðè ïîçâîëèëè ðàçëè÷àòü äîìà äðóçåé îò âðàæåñêèõ; âîèíû ïî äàííîìó çíàêó áðîñèëèñü â ðàçíûå ñòîðîíû ãðàáèòü ðèìñêèå îáèòàëèùà. Äîáû÷à áûëà íåìàëîé. |
10. Iam tumultus erat clamorque qualis esse in capta urbe solet; sed quid rei esset nemo satis pro certo scire. [2] Tarentini Romanos ad diripiendam urbem credere coortos; Romanis seditio aliqua cum fraude videri ab oppidanis mota. [3] Praefectus primo excitatus tumultu in portum effugit; inde acceptus scapha in arcem circumvehitur. [4] Errorem et tuba audita ex theatro faciebat; nam et Romana erat, a proditoribus ad hoc ipsum praeparata, et inscienter a Graeco inflata quis aut quibus signum daret incertum efficiebat. [5] Ubi inluxit, et Romanis Punica et Gallica arma cognita dubitationem exemerunt, et Graeci Romanos passim caede stratos cernentes, ab Hannibale captam urbem senserunt. [6] Postquam lux certior erat et Romani qui caedibus superfuerant in arcem confugerant conticiscebatque paulatim tumultus, tum Hannibal Tarentinos sine armis convocare iubet. [7] Convenere omnes, praeterquam qui cedentis in arcem Romanos ad omnem adeundam simul fortunam persecuti fuerant. [8] Ibi Hannibal benigne adlocutus Tarentinos testatusque quae praestitisset civibus eorum quos ad Trasumennum aut ad Cannas cepisset, [9] simul in dominationem superbam Romanorum invectus, recipere se in domos suas quemque iussit et foribus nomen suum inscribere; se domos eas quae inscriptae non essent signo extemplo dato diripi iussurum; si quis in hospitio civis Romani — vacuas autem tenebant domos — nomen inscripsisset, eum se pro hoste habiturum. [10] Contione dimissa cum titulis notatae fores discrimen pacatae ab hostili domo fecissent, signo dato ad diripienda hospitia Romana passim discursum est; et fuit praedae aliquantum. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß