История Рима от основания города

Книга XXV, гл. 35

35. Haud seg­ni­ter in­de du­ces Poe­ni for­tu­na usi con­fes­tim e proe­lio vix ne­ces­sa­ria quie­te da­ta mi­li­ti­bus ad Hasdru­ba­lem Ha­mil­ca­ris ci­ta­tum ag­men ra­piunt non du­bia spe, cum se co­niun­xis­sent, de­bel­la­ri pos­se. [2] Quo ubi est ven­tum, in­ter exer­ci­tus du­ces­que vic­to­ria re­cen­ti lae­tos gra­tu­la­tio in­gens fac­ta, im­pe­ra­to­re tan­to cum om­ni exer­ci­tu de­le­to et al­te­ram pro haud du­bia pa­rem vic­to­riam ex­pec­tan­tes. [3] Ad Ro­ma­nos non­dum qui­dem fa­ma tan­tae cla­dis per­ve­ne­rat, sed maes­tum quod­dam si­len­tium erat et ta­ci­ta di­vi­na­tio, qua­lis iam prae­sa­gien­ti­bus ani­mis in­mi­nen­tis ma­li es­se so­let. [4] Im­pe­ra­tor ip­se, prae­ter­quam quod ab so­ciis se de­ser­tum, hos­tium tan­tum auc­tas co­pias sen­tie­bat, co­niec­tu­ra etiam et ra­tio­ne ad sus­pi­cio­nem ac­cep­tae cla­dis quam ad ul­lam bo­nam spem pro­nior erat: [5] quo­nam mo­do enim Hasdru­ba­lem ac Ma­go­nem, ni­si de­functos suo bel­lo, si­ne cer­ta­mi­ne ad­du­ce­re exer­ci­tum po­tuis­se? [6] Quo mo­do autem non obsti­tis­se aut ab ter­go se­cu­tum frat­rem, ut, si pro­hi­be­re quo mi­nus in unum coi­rent et du­ces et exer­ci­tus hos­tium non pos­set, ip­se cer­te cum frat­re co­niun­ge­ret co­pias? [7] His an­xius cu­ris id mo­do es­se sa­lu­ta­re in prae­sens cre­de­bat, ce­de­re in­de quan­tum pos­set; exin­de una noc­te ig­na­ris hos­ti­bus et ob id quie­tis ali­quan­tum emen­sus est iter. [8] Lu­ce ut sen­se­runt pro­fec­tos, hos­tes prae­mis­sis Nu­mi­dis quam po­te­rant ma­xi­me ci­ta­to ag­mi­ne se­qui coe­pe­runt. An­te noc­tem ad­se­cu­ti Nu­mi­dae, nunc ab ter­go, nunc in la­te­ra in­cur­san­tes, con­sis­te­re coe­ge­runt ac tu­ta­ri ag­men; [9] quan­tum pos­sent ta­men tu­to, ut si­mul pug­na­rent pro­ce­de­rentque Sci­pio hor­ta­ba­tur, pri­us­quam pe­destres co­piae ad­se­que­ren­tur.