Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXIX, ãë. 26

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì Ì., «Íàóêà», 1991.
Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì, Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì è Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ — Â. Ì. Ñìèðèí.
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ (èçä. 1991) Â. Ì. Ñìèðèí. Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1949/1995.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

26. (1) Ìíî­ãî ðèì­ñêèõ ôëî­òîâ âûõî­äè­ëî èç Ñèöè­ëèè — áîëü­øå òîãî, èç òîé æå ãàâà­íè, — îäíà­êî íå òîëü­êî â ýòîé âîéíå (â êîòî­ðîé ïî÷òè âñå ñóäà ïîêà ÷òî âûõî­äè­ëè òîëü­êî ïîãðà­áèòü), íî äàæå è â ïðåäû­äó­ùåé íè îäíî îòïëû­òèå ôëîòà íå ïðî­èç­âî­äè­ëî òàêî­ãî âïå­÷àò­ëå­íèÿ. (2) Õîòÿ åñëè ñðàâ­íè­âàòü âåëè­÷è­íó ôëî­òîâ, òî è â òå âðå­ìå­íà áûâà­ëî85, ÷òî ïåðå­ïðàâ­ëÿ­ëèñü ïî äâà êîí­ñó­ëà ñ äâó­ìÿ âîé­ñêà­ìè è âî ôëîòàõ áûâà­ëî ïî÷òè ïî ñòîëü­êó æå âîåí­íûõ êîðàá­ëåé, ñêîëü­êî íà ñåé ðàç Ñöè­ïè­îí ïåðå­ïðà­âèë ãðó­çî­âûõ. ñ.390 (3) Èáî, êðî­ìå ñîðî­êà âîåí­íûõ ñóäîâ, ñ íèì áûëî åùå îêî­ëî ÷åòû­ðåõ­ñîò ãðó­çî­âûõ, íà êîòî­ðûå îí è ïîñà­äèë âîé­ñêî. (4) Íî âåäü è ñàìà âòî­ðàÿ âîé­íà ñ Êàð­ôà­ãå­íîì ïðåä­ñòàâ­ëÿ­ëàñü ðèì­ëÿ­íàì áîëåå ãðîç­íîé, ÷åì ïåð­âàÿ. Âåäü âîå­âà­ëè â Èòà­ëèè, âåäü îãðîì­íû áûëè ëþä­ñêèå ïîòå­ðè ñòîëü ìíî­ãèõ àðìèé, âîæäè êîòî­ðûõ òîæå áûëè óáè­òû. (5) È ïîòî­ìó Ñöè­ïè­îí, ïîë­êî­âî­äåö ïðî­ñëàâ­ëåí­íûé è ñâî­è­ìè ïîäâè­ãà­ìè, è — íå ìåíü­øå — ñâî­åé óäè­âè­òåëü­íîé óäà÷­ëè­âî­ñòüþ, ïðè­âëå­êàë ê ñåáå âíè­ìà­íèå âñåõ. (6) Ïðè­òîì íè îäèí ïîë­êî­âî­äåö çà âñþ âîé­íó íå äåðç­íóë è ïîìûñ­ëèòü î òàêîé ïåðå­ïðà­âå, à îí îáú­ÿâèë, ÷òî ïðåä­ïðè­íè­ìà­åò åå, ÷òîáû ïåðå­íå­ñòè âîé­íó â Àôðè­êó è çàêîí­÷èòü åå òàì. (7)  ãàâà­íè ñîáðà­ëèñü ïîãëÿäåòü íà ðåä­êîå çðå­ëè­ùå íå òîëü­êî âñå æèòå­ëè Ëèëè­áåÿ, íî è ïîñîëü­ñòâà ñî âñåé Ñèöè­ëèè, êàê ÿâèâ­øè­å­ñÿ èç ïî÷òå­íèÿ ïðî­âî­äèòü Ñöè­ïè­î­íà, òàê è ñëå­äî­âàâ­øèå çà Ìàð­êîì Ïîì­ïî­íè­åì, ïðå­òî­ðîì, êîòî­ðûé âåäàë ïðî­âèí­öè­åé. (8) Ïðè­øëè ïðî­âî­äèòü ñîðàò­íè­êîâ ëåãè­î­íå­ðû, îñòà­âàâ­øè­å­ñÿ â Ñèöè­ëèè. È íå òîëü­êî ôëîò ÿâëÿë ñîáîé çðå­ëè­ùå äëÿ ñìîò­ðåâ­øèõ ñ áåðå­ãà, íî è âåñü çàïîë­íåí­íûé òîë­ïîé áåðåã — äëÿ îòïëû­âàþ­ùèõ.

26. Mul­tae clas­ses Ro­ma­nae e Si­ci­lia at­que ip­so il­lo por­tu pro­fec­tae erant; ce­te­rum non eo bel­lo so­lum — nec id mi­rum; prae­da­tum enim tan­tum­mo­do ple­rae­que clas­ses ierant — sed ne prio­re qui­dem ul­la pro­fec­tio tan­ti spec­ta­cu­li fuit; [2] quam­quam, si mag­ni­tu­di­ne clas­sis aes­ti­ma­res, et bi­ni con­su­les cum bi­nis exer­ci­ti­bus an­te traie­ce­rant et pro­pe to­ti­dem rostra­tae in il­lis clas­si­bus fue­rant quot one­ra­riis Sci­pio tum trai­cie­bat; [3] nam prae­ter quad­ra­gin­ta lon­gas na­ves quad­rin­gen­tis fer­me one­ra­riis exer­ci­tum tra­ve­xit. [4] Sed et bel­lum bel­lo se­cun­dum prio­ri ut at­ro­cius Ro­ma­nis vi­de­re­tur, cum quod in Ita­lia bel­la­ba­tur, tum in­gen­tes stra­ges tot exer­ci­tuum si­mul cae­sis du­ci­bus ef­fe­ce­rant, [5] et Sci­pio dux par­tim fac­tis for­ti­bus par­tim suap­te for­tu­na qua­dam, in­gen­ti ad incre­men­ta glo­riae re, ce­leb­ra­tus con­ver­te­rat ani­mos, [6] si­mul et mens ip­sa trai­cien­di, nul­li an­te eo bel­lo du­ci tempta­ta, quod ad Han­ni­ba­lem det­ra­hen­dum ex Ita­lia transfe­ren­dum­que et fi­nien­dum in Af­ri­ca bel­lum se tran­si­re vol­ga­ve­rat. [7] Con­cur­re­rat ad spec­ta­cu­lum in por­tum om­nis tur­ba non ha­bi­tan­tium mo­do Li­ly­baei, sed le­ga­tio­num om­nium ex Si­ci­lia, quae et ad pro­se­quen­dum Sci­pio­nem of­fi­cii cau­sa con­ve­ne­rant et prae­to­rem pro­vin­ciae M. Pom­po­nium se­cu­tae fue­rant; [8] ad hoc le­gio­nes quae in Si­ci­lia re­lin­que­ban­tur ad pro­se­quen­dos com­mi­li­to­nes pro­ces­se­rant; nec clas­sis mo­do pros­pec­tan­ti­bus e ter­ra, sed ter­ra etiam om­nis cir­ca re­fer­ta tur­ba spec­ta­cu­lo na­vi­gan­ti­bus erat.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 85Â 256 ã. äî í. ý. (Ëóöèé Ìàí­ëèé Âîëü­ñîí è Ìàðê Àòè­ëèé Ðåãóë ñ ôëî­òîì â 330 âîåí­íûõ êîðàá­ëåé — ñì.: Ïîëè­áèé, I, 25, 7; 26, 11 è 29, 1 ñë.) è â 256 ã. äî í. ý.[1] (Ìàðê Ýìè­ëèé Ïàâåë è Ñåð­âèé Ôóëü­âèé Íîáè­ëè­îð ñ ôëî­òîì â 350 êîðàá­ëåé (òàì æå, 36, 10 è äàëåå); íî ýòîò ôëîò áûë ðàç­áèò áóðåé íà âîç­âðàò­íîì ïóòè).
  • ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß ÐÅÄÀÊÖÈÈ ÑÀÉÒÀ

  • [1]Ïðà­âèëü­íî: â 255 ã. äî í.ý. (Ïðèì. ðåä. ñàé­òà).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364002927 1364002928 1364002929