Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
38. (1) Öàðü, ïîíèìàÿ, ÷òî ñïîð ïðèäåòñÿ ðåøàòü îðóæèåì è ÷òî åìó íàäëåæèò îòîâñþäó ñòÿãèâàòü ñèëû, âñåãî áîëåå áåñïîêîèëñÿ çà óäàëåííûå îò íåãî àõåéñêèå ãîðîäà, ïðè÷åì çà Àðãîñ áîëüøå, ÷åì çà Êîðèíô. (2) È îí ïî÷åë çà áëàãî ïåðåäàòü èõ ñ.73 ëàêåäåìîíñêîìó òèðàíó Íàáèñó êàê áû íà ñîõðàíåíèå, ñ òåì ÷òîáû â ñëó÷àå öàðñêîé ïîáåäû òîò âåðíóë èõ, â ïðîòèâíîì æå ñëó÷àå îñòàâèë ñåáå. Öàðü íàïèñàë Ôèëîêëó, êîòîðûé íà÷àëüñòâîâàë íàä Êîðèíôîì è Àðãîñîì, ÷òîáû òîò äîãîâîðèëñÿ ñ òèðàíîì. (3) Ïîìèìî òîãî ÷òî è ñàìà ýòà ïåðåäà÷à ÿâëÿëàñü ïîäàðêîì, Ôèëîêë äîáàâèë, ÷òî öàðü ãîòîâ ñîåäèíèòü áðàêîì ñâîèõ äî÷åðåé ñ ñûíîâüÿìè Íàáèñà â çàëîã åãî áóäóùåé äðóæáû ñ òèðàíîì. (4) Ñíà÷àëà òîò îòêàçûâàëñÿ âçÿòü ãîðîä èíà÷å, êàê ïî ïðèãëàøåíèþ ñàìèõ àðãîñöåâ, åñëè îíè ðåøàò ïðèçâàòü åãî íà ïîìîùü. (5) Íî çàòåì, êîãäà îí óçíàë, ÷òî ãîðîæàíå íà ìíîãîëþäíîé ñõîäêå íå òîëüêî îòâåðãëè, íî è ïðîêëÿëè èìÿ òèðàíà, ýòî ïîêàçàëîñü åìó ïîäõîäÿùèì ïîâîäîì äëÿ òîãî, ÷òîáû èõ îáîáðàòü. Îí âåëåë Ôèëîêëó ïåðåäàòü åìó ãîðîä, êîãäà òîò ïîæåëàåò. (6) Íî÷üþ òèðàí òàéíî îò âñåõ áûë âïóùåí â Àðãîñ; íà ðàññâåòå îí îâëàäåë âñåìè ãîñïîäñòâóþùèìè ïîçèöèÿìè è çàïåð âîðîòà. (7) Ëèøü íåìíîãèì èç ÷èñëà çíàòè â ïåðâûé ìèã çàìåøàòåëüñòâà óäàëîñü âûñêîëüçíóòü èç ãîðîäà.  èõ îòñóòñòâèå èìóùåñòâî èõ áûëî ðàçãðàáëåíî. Ó îñòàâøèõñÿ æå îòíÿëè çîëîòî è ñåðåáðî, à òàêæå ïîòðåáîâàëè îò íèõ î÷åíü áîëüøèõ äåíåã. (8) Òå, êòî íåçàìåäëèòåëüíî âûïëàòèë òðåáóåìîå, áûëè îòïóùåíû áåç ãëóìëåíèÿ è èñòÿçàíèé; çàïîäîçðåííûå æå â óòàéêå èëè ñîêðûòèè ÷åãî-ëèáî, ïîäâåðãàëèñü, ïîäîáíî ðàáàì, èñòÿçàíèÿì è ïûòêàì. (9) Ñîáðàâ çàòåì ñõîäêó, Íàáèñ îáíàðîäîâàë äâà çàêîíîïðåäëîæåíèÿ: îäíî îá îòïóùåíèè äîëãîâ, à äðóãîå — î ïîäóøíîì ïåðåðàñïðåäåëåíèè çåìëè. Òåì, êòî æàæäàë ìÿòåæåé, áûëè âðó÷åíû ñðàçó äâà ôàêåëà, ÷òîáû ðàñïàëÿòü ÷åðíü ïðîòèâ çíàòè109. |
38. Philippus, cum acie decernendum videret et undique ad se contrahendas vires, maxime de Achaiae urbibus, regionis ab se diversae, [2] et magis tamen de Argis quam de Corintho sollicitus, optimum ratus Nabidi eam Lacedaemoniorum tyranno velut fiduciariam dare, ut victori sibi restitueret, si quid adversi accidisset, ipse haberet, Philocli, qui Corintho Argisque praeerat, scribit, ut tyrannum ipse conveniret. [3] Philocles, praeterquam quod iam veniebat cum munere, adicit, ad pignus futurae regi cum tyranno amicitiae, filias suas regem Nabidis filiis matrimonio coniungere velle. [4] Tyrannus primo negare aliter urbem eam se accepturum, nisi Argivorum ipsorum decreto accersitus ad auxilium urbis esset, [5] deinde, ut frequenti contione non aspernatos modo sed abominatos etiam nomen tyranni audivit, causam se spoliandi eos nactum ratus tradere ubi vellet urbem Philoclen iussit. [6] Nocte ignaris omnibus acceptus in urbem est tyrannus; prima luce occupata omnia superiora loca portaeque clausae. [7] Paucis principum inter primum tumultum elapsis, eorum absentium direptae fortunae; praesentibus aurum atque argentum ablatum, pecuniae imperatae ingentes. [8] Qui non cunctanter contulere, sine contumelia et laceratione corporum dimissi; quos occulere aut retrahere aliquid suspicio fuit, in servilem modum lacerati atque extorti. [9] Contione inde advocata rogationes promulgavit, unam de tabulis novis, alteram de agro viritim dividendo, duas faces novantibus res ad plebem in optimates accendendam. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß