Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXII, ãë. 38

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ — Â. Ì. Ñìèðèí.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

38. (1) Öàðü, ïîíè­ìàÿ, ÷òî ñïîð ïðè­äåò­ñÿ ðåøàòü îðó­æè­åì è ÷òî åìó íàä­ëå­æèò îòî­âñþäó ñòÿ­ãè­âàòü ñèëû, âñå­ãî áîëåå áåñ­ïî­êî­èë­ñÿ çà óäà­ëåí­íûå îò íåãî àõåé­ñêèå ãîðî­äà, ïðè­÷åì çà Àðãîñ áîëü­øå, ÷åì çà Êîðèíô. (2) È îí ïî÷åë çà áëà­ãî ïåðå­äàòü èõ ñ.73 ëàêåäå­ìîí­ñêî­ìó òèðà­íó Íàáè­ñó êàê áû íà ñîõðà­íå­íèå, ñ òåì ÷òîáû â ñëó­÷àå öàð­ñêîé ïîáåäû òîò âåð­íóë èõ, â ïðî­òèâ­íîì æå ñëó­÷àå îñòà­âèë ñåáå. Öàðü íàïè­ñàë Ôèëîêëó, êîòî­ðûé íà÷àëü­ñò­âî­âàë íàä Êîðèí­ôîì è Àðãî­ñîì, ÷òîáû òîò äîãî­âî­ðèë­ñÿ ñ òèðà­íîì. (3) Ïîìè­ìî òîãî ÷òî è ñàìà ýòà ïåðå­äà­÷à ÿâëÿ­ëàñü ïîäàð­êîì, Ôèëîêë äîáà­âèë, ÷òî öàðü ãîòîâ ñîåäè­íèòü áðà­êîì ñâî­èõ äî÷å­ðåé ñ ñûíî­âüÿ­ìè Íàáè­ñà â çàëîã åãî áóäó­ùåé äðóæ­áû ñ òèðà­íîì. (4) Ñíà­÷à­ëà òîò îòêà­çû­âàë­ñÿ âçÿòü ãîðîä èíà­÷å, êàê ïî ïðè­ãëà­øå­íèþ ñàìèõ àðãîñ­öåâ, åñëè îíè ðåøàò ïðè­çâàòü åãî íà ïîìîùü. (5) Íî çàòåì, êîãäà îí óçíàë, ÷òî ãîðî­æàíå íà ìíî­ãî­ëþä­íîé ñõîä­êå íå òîëü­êî îòâåðã­ëè, íî è ïðî­êëÿ­ëè èìÿ òèðà­íà, ýòî ïîêà­çà­ëîñü åìó ïîä­õî­äÿ­ùèì ïîâî­äîì äëÿ òîãî, ÷òîáû èõ îáî­áðàòü. Îí âåëåë Ôèëîêëó ïåðå­äàòü åìó ãîðîä, êîãäà òîò ïîæå­ëà­åò. (6) Íî÷üþ òèðàí òàé­íî îò âñåõ áûë âïó­ùåí â Àðãîñ; íà ðàñ­ñâå­òå îí îâëà­äåë âñå­ìè ãîñ­ïîä­ñò­âó­þ­ùè­ìè ïîçè­öè­ÿ­ìè è çàïåð âîðîòà. (7) Ëèøü íåìíî­ãèì èç ÷èñ­ëà çíà­òè â ïåð­âûé ìèã çàìå­øà­òåëü­ñòâà óäà­ëîñü âûñêîëüç­íóòü èç ãîðî­äà.  èõ îòñóò­ñò­âèå èìó­ùå­ñòâî èõ áûëî ðàç­ãðàá­ëå­íî. Ó îñòàâ­øèõ­ñÿ æå îòíÿ­ëè çîëî­òî è ñåðåá­ðî, à òàê­æå ïîòðå­áî­âà­ëè îò íèõ î÷åíü áîëü­øèõ äåíåã. (8) Òå, êòî íåçà­ìåä­ëè­òåëü­íî âûïëà­òèë òðå­áó­å­ìîå, áûëè îòïó­ùå­íû áåç ãëóì­ëå­íèÿ è èñòÿ­çà­íèé; çàïî­äî­çðåí­íûå æå â óòàé­êå èëè ñîêðû­òèè ÷åãî-ëèáî, ïîä­âåð­ãà­ëèñü, ïîäîá­íî ðàáàì, èñòÿ­çà­íè­ÿì è ïûò­êàì. (9) Ñîáðàâ çàòåì ñõîä­êó, Íàáèñ îáíà­ðî­äî­âàë äâà çàêî­íî­ïðåä­ëî­æå­íèÿ: îäíî îá îòïó­ùå­íèè äîë­ãîâ, à äðó­ãîå — î ïîäóø­íîì ïåðå­ðàñ­ïðå­äå­ëå­íèè çåì­ëè. Òåì, êòî æàæ­äàë ìÿòå­æåé, áûëè âðó­÷å­íû ñðà­çó äâà ôàêå­ëà, ÷òîáû ðàñ­ïà­ëÿòü ÷åðíü ïðî­òèâ çíà­òè109.

38. Phi­lip­pus, cum acie de­cer­nen­dum vi­de­ret et un­di­que ad se contra­hen­das vi­res, ma­xi­me de Acha­iae ur­bi­bus, re­gio­nis ab se di­ver­sae, [2] et ma­gis ta­men de Ar­gis quam de Co­rin­tho sol­li­ci­tus, op­ti­mum ra­tus Na­bi­di eam La­ce­dae­mo­nio­rum ty­ran­no ve­lut fi­du­cia­riam da­re, ut vic­to­ri si­bi res­ti­tue­ret, si quid ad­ver­si ac­ci­dis­set, ip­se ha­be­ret, Phi­loc­li, qui Co­rin­tho Ar­gis­que praee­rat, scri­bit, ut ty­ran­num ip­se con­ve­ni­ret. [3] Phi­loc­les, prae­ter­quam quod iam ve­nie­bat cum mu­ne­re, adi­cit, ad pig­nus fu­tu­rae re­gi cum ty­ran­no ami­ci­tiae, fi­lias suas re­gem Na­bi­dis fi­liis mat­ri­mo­nio co­niun­ge­re vel­le. [4] Ty­ran­nus pri­mo ne­ga­re ali­ter ur­bem eam se ac­cep­tu­rum, ni­si Ar­gi­vo­rum ip­so­rum dec­re­to ac­cer­si­tus ad auxi­lium ur­bis es­set, [5] dein­de, ut fre­quen­ti con­tio­ne non as­per­na­tos mo­do sed abo­mi­na­tos etiam no­men ty­ran­ni audi­vit, cau­sam se spo­lian­di eos nac­tum ra­tus tra­de­re ubi vel­let ur­bem Phi­loc­len ius­sit. [6] Noc­te ig­na­ris om­ni­bus ac­cep­tus in ur­bem est ty­ran­nus; pri­ma lu­ce oc­cu­pa­ta om­nia su­pe­rio­ra lo­ca por­tae­que clau­sae. [7] Pau­cis prin­ci­pum in­ter pri­mum tu­mul­tum elap­sis, eorum ab­sen­tium di­rep­tae for­tu­nae; prae­sen­ti­bus aurum at­que ar­gen­tum ab­la­tum, pe­cu­niae im­pe­ra­tae in­gen­tes. [8] Qui non cunctan­ter con­tu­le­re, si­ne con­tu­me­lia et la­ce­ra­tio­ne cor­po­rum di­mis­si; quos oc­cu­le­re aut ret­ra­he­re ali­quid sus­pi­cio fuit, in ser­vi­lem mo­dum la­ce­ra­ti at­que ex­tor­ti. [9] Con­tio­ne in­de ad­vo­ca­ta ro­ga­tio­nes pro­mul­ga­vit, unam de ta­bu­lis no­vis, al­te­ram de ag­ro vi­ri­tim di­vi­den­do, duas fa­ces no­van­ti­bus res ad ple­bem in op­ti­ma­tes ac­cen­den­dam.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 109Îòïó­ùå­íèå äîë­ãîâ è çåìåëü­íûé ïåðå­äåë — îáû÷­íûå ïîïó­ëèñò­ñêèå ëîçóí­ãè àíòè÷­íî­ñòè. Â ýòîì êîí­òåê­ñòå õàðàê­òåð­íû ðèì­ñêèå òåð­ìè­íû ëàòèí­ñêî­ãî òåê­ñòà: «íîâûå ñïèñ­êè» (äîë­ãî­âûå), «ïëåáñ», «îïòè­ìà­òû».
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364003239 1364003240 1364003300